ایران، یکی از کشورهای غنی از ذخایر ژنتیکی!

ایران با داشتن بیش از ۳۷,۰۰۰ گونه حیوانی منحصر به فرد، یکی از غنی‌ترین کشورهای جهان از نظر ذخایر ژنتیکی به شمار می‌رود. این موضوع در یک گزارش اخیر از سوی یک مقام مسئول در اداره محیط زیست (DOE) بیان شده است. باید توجه داشت که موقعیت خاص ایران بر روی نقشه تنوع زیستی جهان، تقاطع سه ناحیه بیوژئغرافیکی و دو نقطه داغ جهانی تنوع زیستی، نیاز به اجرای سیاست‌های جامع و پایدار برای حفاظت از این گونه‌ها را به وضوح نشان می‌دهد.

این مقام مسئول، به مناسبت روز ملی ذخایر ژنتیکی و بیولوژیکی که هر ساله در تاریخ ۴ آوریل از سال ۱۳۹۳ هجری شمسی (مارس ۲۰۱۴ تا مارس ۲۰۱۵) جشن گرفته می‌شود، سخن گفت. او تصریح کرد: “بر اساس آخرین گزارش‌های علمی، بیش از ۳۷۵۰۰ گونه حیوانی و ۸۰۰۰ گونه گیاهی در کشور وجود دارد که نشان‌دهنده تنوع زیستی بالای آن است.”

وی افزود: “با این حال، ۱۵۴ گونه مهره‌دار در فهرست سرخ اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت (IUCN) قرار دارند که نشان‌دهنده خطر انقراض جدی آنان است. این خطر عمدتاً به دلیل تغییرات اقلیمی، آلودگی، تخریب زیستگاه و گونه‌های مهاجم می‌باشد.”

در ادامه، این مقام مسئول به اقدامات مدیریتی اداره محیط زیست اشاره کرد و گفت: “برای حفاظت از ذخایر ژنتیکی، اقداماتی از جمله ایجاد بانک‌های ژن، تهیه اطلس تنوع زیستی، تدوین نقشه ژنتیکی گونه‌های در خطر و اجرای برنامه‌های بازسازی و حفاظت در دستور کار قرار دارد.”

• ایجاد بانک‌های ژن: این بانک‌ها به حفظ و نگهداری نمونه‌های ژنتیکی گونه‌های مختلف کمک می‌کنند.
• تهیه اطلس تنوع زیستی: این اطلس به شناسایی و مستندسازی گونه‌ها و زیستگاه‌های آن‌ها می‌پردازد.
• تدوین نقشه ژنتیکی گونه‌های در خطر: این نقشه به شناسایی گونه‌های آسیب‌پذیر کمک می‌کند.
• اجرای برنامه‌های بازسازی و حفاظت: برنامه‌هایی که به بازگرداندن تعادل به اکوسیستم‌ها کمک می‌کنند.

این مقام همچنین تأکید کرد که حفاظت از ذخایر ژنتیکی یک مسئولیت ملی و جهانی است که نیازمند همکاری دولت، مؤسسات علمی، بخش خصوصی و عموم مردم می‌باشد. او افزود: “برای حفظ این تنوع زیستی، نیاز است که همه ذینفعان به طور مشترک اقدام کنند تا نسل‌های آینده نیز بتوانند از این منابع طبیعی بهره‌مند شوند.”

در نهایت، با توجه به اهمیت ذخایر ژنتیکی و تنوع زیستی، لازم است که همه ما به حفاظت از این منابع ارزشمند توجه کنیم تا نه تنها به محیط زیست کمک کنیم بلکه به حفظ میراث طبیعی کشور نیز یاری رسانیم.

با توجه به چالش‌های موجود، از جمله تغییرات اقلیمی و آلودگی، ما باید تمام تلاش خود را برای ایجاد یک آینده پایدار و سالم برای نسل‌های آینده به کار بگیریم.