روز جهانی بهداشت: آغازهای سالم، آینده‌های امیدوارکننده
روز جهانی سلامت هر ساله در تاریخ ۷ آوریل در سراسر جهان جشن گرفته می‌شود تا تأسیس سازمان جهانی بهداشت (WHO) در سال ۱۹۴۸ را یادآوری کند. این روز هدفش افزایش آگاهی در مورد مسائل بهداشتی جهانی و بسیج نیروها برای حل این مشکلات و بهبود سلامت عمومی است. روز جهانی سلامت ۲۰۲۵ با شعار «آغازهای سالم، آینده‌های امیدوارکننده» به دنبال تشویق دولت‌ها و جوامع بهداشتی برای کاهش مرگ و میرهای قابل پیشگیری مادران و نوزادان از طریق پذیرش ابتکاراتی است که بر بقا مادران و نوزادان تمرکز دارد و به سلامت و رفاه طولانی‌مدت زنان اولویت می‌دهد.
سازمان جهانی بهداشت و شرکای آن همچنین اطلاعات مفیدی برای حمایت از بارداری و زایمان سالم و بهبود سلامت پس از زایمان ارائه خواهند داد. کمک به بقای هر زن و نوزاد یک وظیفه حیاتی است. متأسفانه، بر اساس برآوردهای منتشرشده، نزدیک به ۳۰۰,۰۰۰ زن هر سال به دلیل بارداری یا زایمان جان خود را از دست می‌دهند، در حالی که بیش از ۲ میلیون نوزاد در ماه اول زندگی خود می‌میرند و حدود ۲ میلیون نفر دیگر سقط جنین می‌شوند. به عبارتی، تقریباً هر ۷ ثانیه یک مرگ قابل پیشگیری رخ می‌دهد.
بر اساس روندهای کنونی، شگفت‌آور است که ۴ از ۵ کشور در مسیر رسیدن به اهداف بهبود بقا مادران تا سال ۲۰۳۰ قرار ندارند. همچنین ۱ در ۳ کشور نمی‌تواند به اهداف کاهش مرگ و میر نوزادان دست یابد.
زنان و خانواده‌ها در هرجای دنیا به مراقبت‌های باکیفیت که از نظر جسمی و عاطفی از آن‌ها حمایت کند، قبل، حین و بعد از زایمان نیاز دارند. سیستم‌های بهداشتی باید برای مدیریت مسائل بهداشتی مختلفی که بر سلامت مادران و نوزادان تأثیر می‌گذارد، تکامل یابند. این مسائل شامل عوارض مستقیم زایمان، شرایط بهداشت روان، بیماری‌های غیرواگیر و برنامه‌ریزی خانواده هستند.
علاوه بر این، زنان و خانواده‌ها باید از طریق قوانین و سیاست‌هایی که سلامت و حقوق آن‌ها را حفظ می‌کند، حمایت شوند. اهداف اصلی کمپین امسال به شرح زیر است:
- افزایش آگاهی در مورد شکاف‌های بقا مادران و نوزادان و نیاز به اولویت دادن به رفاه طولانی‌مدت زنان.
- حمایت از سرمایه‌گذاری‌های مؤثر که سلامت زنان و نوزادان را بهبود می‌بخشد.
- تشویق به اقدام جمعی برای حمایت از والدین و همچنین متخصصان بهداشتی که مراقبت‌های حیاتی را ارائه می‌دهند.
- ارائه اطلاعات مفید بهداشتی در رابطه با بارداری، زایمان و دوره پس از زایمان.
به گزارش برنامه توسعه ملل متحد، شاخص امید به زندگی در هنگام تولد از ۴۹.۵ سال در سال ۱۹۶۰ به ۵۱.۵ سال در سال ۱۹۷۸ افزایش یافته است. با این حال، گزارش بانک جهانی نشان می‌دهد که پس از انقلاب اسلامی، امید به زندگی ایرانیان ۲۵ سال افزایش یافته و اکنون به بیش از ۷۶ سال رسیده است.
دسترسی بیشتر به خدمات بهداشتی بهبود یافته در ایران تغییراتی در الگوی بیماری‌ها ایجاد کرده که خود بر تعداد مرگ و میر ناشی از بیماری‌های عفونی تأثیر گذاشته است. آمارها نشان می‌دهند که شاخص مرگ و میر خام در ایران از ۱۳ مرگ به ازای هر ۱۰۰۰ تولد در سال‌های ۱۹۷۰-۱۹۷۸ به ۵ مورد کاهش یافته است. همچنین، کاهش نرخ مرگ و میر نوزادان در چهار دهه گذشته قابل توجه بوده و از ۱۳,۰۰۰ به ۱۸ مرگ رسیده است.
در مارس ۲۰۲۴، ایران میزبان یک کنگره بین‌المللی در زمینه سلامت خانواده با تمرکز بر نقش مهم مادران در رفاه خانواده بود.
روز جهانی فعالیت بدنی
روز جهانی فعالیت بدنی هر ساله در تاریخ ۶ آوریل جشن گرفته می‌شود. طبق گفته سازمان جهانی بهداشت، این روز اهمیت فعالیت بدنی و تأثیرات آن بر سلامت جسمی و روانی را مورد تأکید قرار می‌دهد.
فعالیت بدنی منظم نقش کلیدی در پیشگیری از بیماری‌ها، افزایش انرژی روزمره، بهبود کیفیت خواب و حفظ عملکرد قلبی عروقی دارد. فعالیت‌های ساده‌ای مانند پیاده‌روی روزانه، استفاده از پله‌ها به جای آسانسور، یا کشش در محل کار می‌توانند به بهبود سلامت کلی کمک کنند. علاوه بر تقویت سیستم ایمنی و عضلات، این فعالیت‌ها انعطاف‌پذیری را افزایش و استرس را کاهش می‌دهند.
فعالیت بدنی همچنین به‌طور مستقیم با سلامت روان مرتبط است و هورمون‌های شادی‌بخش مانند اندورفین را آزاد می‌کند که به کاهش اضطراب و افسردگی، بهبود خلق و خو و افزایش اعتماد به نفس کمک می‌کند. ورزش منظم همچنین به عنوان یک تسکین‌دهنده طبیعی استرس عمل می‌کند.
این یکی از مؤثرترین و کم‌هزینه‌ترین روش‌ها برای پیشگیری و کنترل چاقی و بسیاری از بیماری‌های مزمن مانند دیابت، فشار خون بالا، بیماری‌های قلبی، سکته مغزی و چندین نوع سرطان است. افراد فعال از نظر جسمی نه تنها سالم‌تر هستند، بلکه خوشحال‌تر و اجتماعی‌تر نیز هستند. عدم فعالیت و نشستن طولانی‌مدت از جمله عواملی هستند که به بروز مشکلات بهداشتی مزمن کمک می‌کنند. هر حرکت کوچک یک سرمایه‌گذاری بزرگ در سلامت و رفاه است.
