کشف شواهدی از حضور انسان‌های پارینه‌سنگی در دشت کرمان: بررسی‌های باستان‌شناسی جدید
کشفیات جدید باستان‌شناسی در دشت‌های مرکزی کرمان، ایران، نشان‌دهنده حضور مداوم انسان از دوران پالئولیتیک تا زمان‌های مدرن است. این پروژه با همکاری تیم باستان‌شناسی به سرپرستی امین مهدی، مدیر سایت جهانی قنات گوهریرز، انجام شده است و نتایج حائز اهمیتی را در پی داشته است.
تیم باستان‌شناسی در منطقه ماهان کرمان، در اولین فصل از بررسی‌های باستان‌شناسی خود، شواهدی از سکونت انسان‌های پیش از تاریخ را کشف کرد. این پروژه تحت نظارت موسسه پژوهش‌های میراث فرهنگی و گردشگری انجام شد و بر شناسایی سایت‌های باستانی، مناطق تاریخی و سکونتگاه‌های باستانی در منطقه ماهان تمرکز داشت.
یافته‌ها نشان‌دهنده یک خط زمانی تسلسلی از سکونت انسانی از دوران پالئولیتیک تا به امروز است که نگاهی ارزشمند به تکامل سکونت انسان در این منطقه را ارائه می‌دهد.
- بررسی و نقشه‌برداری از سایت‌های باستانی
- تحلیل تأثیر منابع آب زیرزمینی، به ویژه قنات‌ها بر الگوهای سکونت انسان
- توسعه قنات‌ها و سایر ساختارهای مدیریت آب
دشت ماهان، که در میان قله‌های بلند پلور و جوپار قرار دارد و هر دو بیش از ۴۰۰۰ متر ارتفاع دارند، تقریباً ۳۵ کیلومتر جنوب‌شرقی شهر کرمان واقع شده است. از نظر تاریخی، ماهان به عنوان یک تقاطع فرهنگی عمل کرده و ارتباط‌دهنده تمدن‌های مختلفی مانند لوت شهداد، دشت بردسیر، شمال کرمان، بم و جیرفت بوده است.
شواهد باستان‌شناسی از این منطقه نشان‌دهنده اوج و افول چندین تمدن باستانی در جنوب‌شرقی ایران است. مهدی همچنین به الگوهای دوگانه سکونت تاریخی در این منطقه اشاره کرد، که شامل جمعیت‌های نوماد و ساکن می‌شود که از آب و هوای مناسب و منابع آب فراوان بهره‌برداری می‌کردند.
این موقعیت استراتژیک باعث رشد فرهنگ‌های محلی شده و آن‌ها را در طول قرن‌ها در معرض تأثیرات خارجی قرار داده است.
برخی از یافته‌های کلیدی این بررسی عبارتند از:
- سایت‌های مربوط به دوران پالئولیتیک
- شواهد فعالیت‌های متالورژیکی در دوران چالکولیتیک (عصر مس)، شامل فناوری‌های ذوب و ریخته‌گری فلز
- تنوع ساختارهای مدیریت آب
- اردوگاه‌های نوماد و سکونتگاه‌های سنگ‌کَنده باستانی
این یافته‌ها به ما نگاهی عمیق به استراتژی‌های متنوع سکونت گذشته‌گان در این منطقه می‌دهد و نشان‌دهنده تعاملات فرهنگی و تاریخی بین جمعیت‌ها است.
به طور کلی، این تحقیقات باستان‌شناسی نه تنها به درک تاریخ انسانی در دشت ماهان کمک می‌کند، بلکه زمینه‌ای برای پژوهش‌های بیشتر در زمینه میراث فرهنگی و تاریخی ایران فراهم می‌آورد.
