احیای بازی چوگان، ورزش سوارکاری میراث ایرانی در میدان نقش جهان!
چوگان، یک بازی سنتی سوارکاری ایرانی است که به همراه موسیقی و داستانگویی برگزار میشود و بهزودی در میدان نقش جهان اصفهان برپا خواهد شد. این رویداد، تلاشهای سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اصفهان و شهرداری اصفهان را به نمایش میگذارد که به طور جدی برای برگزاری این مراسم تاریخی آماده میشوند.
به گفته مدیر کل سازمان میراث فرهنگی اصفهان، امیر کرامزاده، قسمت شمالی میدان نقش جهان به عنوان محل برگزاری بازی چوگان اختصاص یافته است. برنامهریزیها بهگونهای انجام میشود که ساختار و هویت بصری میدان حفظ شود و زیرساختهای لازم فراهم گردد.
بازی چوگان که به فهرست میراث فرهنگی ناملموس بشریت یونسکو راه یافته است، در سطح جهانی به عنوان پولو شناخته میشود. واژه «پولو» از کلمه تبتی به معنی ریشه بید که توپهای پولو از آن ساخته میشدند، گرفته شده است. امروزه، بیش از 77 کشور در سراسر جهان مسابقات چوگان برگزار میکنند.
چوگان، با بیش از 2000 سال تاریخ در ایران، عمدتاً در دربارهای سلطنتی و میدانهای شهری برگزار میشده است. این بازی به عنوان اولین ورزش تیمی جهان و اولین بازی توپی جهان شناخته میشود و امروزه به عنوان سریعترین ورزش تیمی و بازی توپی معتبر است. اولین بازی ثبتشده در سال 600 قبل از میلاد در ایران باستان انجام شده است.
- تاریخچه چوگان: از زمانهای دور، چوگان به عنوان یک بازی اشرافی شناخته میشد و در میادین جداگانه با اسبهای ویژهای برگزار میگردید.
- مناطق برگزاری: امروزه، چوگان در کشورهای ایران، تاجیکستان، ازبکستان و آذربایجان بازی میشود.
- فرایند بازی: در چوگان، دو تیم سوارکار در تلاشند توپ را با استفاده از یک چوب چوبی از میان دروازههای تیم حریف رد کنند.
بازی چوگان شامل سه عنصر اصلی است: بازی اصلی، اجرای موسیقی و داستانگویی. این بازیگران شامل سه گروه اصلی هستند: بازیکنان، داستانگویان، و موسیقیدانان.
طبق گفتههای یونسکو، چوگان یک عنصر فرهنگی، هنری و ورزشی است که ارتباط قوی با هویت و تاریخ حاملان و مجریان خود دارد. این بازی به طور گستردهای در ادبیات، داستانگویی، ضربالمثلها، صنایع دستی و زینتآلات که از اجزای ارزشمند نمادگرایی حاملان آن هستند، حضور دارد.
شواهد موجود نشان میدهد که این بازی از ریشههای ایرانی خود در ایران به قسطنطنیه، شرق از طریق باختر و افغانستان به تبت، چین و ژاپن گسترش یافته و از تبت به هند منتقل شده است، جایی که در دوره مغول به اوج خود رسید.
در طول تاریخ، این بازی مورد توجه ژنرالها، جنگجویان، شاهزادگان و پادشاهان به عنوان یک روش آموزشی برای تربیت سوارهنظام در جنگها بوده است.
چوگان نه تنها یک بازی ورزشی است، بلکه نمادی از فرهنگ و تاریخ غنی ایرانیان به شمار میآید و این رویداد در میدان نقش جهان اصفهان فرصتی است برای تجلیل از این میراث فرهنگی ارزشمند.