بحران عمیق ایران: قطعی برق و آب، خشم عمومی و پیامدهای اقتصادی را به همراه دارد!

ایران هم‌اکنون با بحران‌های گسترده‌ای در زمینه برق و آب روبرو است که به دلیل قطع‌های مکرر این خدمات، زندگی روزمره مردم را به شدت تحت تأثیر قرار داده است. این مشکل به ویژه با نزدیک شدن به فصل تابستان و افزایش دما، به معضلی جدی تبدیل شده است.

زندگی روزمره در آشفتگی

قطع برق که در تمامی ساعات شبانه‌روز بدون هشدار قبلی رخ می‌دهد، بسیاری از خانواده‌ها را در تاریکی و ناامیدی قرار داده است. قطع برق نه تنها نور و وسایل خانگی را خاموش می‌کند، بلکه خدمات اینترنتی را نیز متوقف کرده و آسانسورها را از کار می‌اندازد. در بسیاری از ساختمان‌ها، فشار آب به قدری کاهش یافته که آب تنها در طبقات پایین موجود است.

یک ساکن در این باره گفت: “باید آب را از چند طبقه بالا ببرم، چون پمپ‌ها کار نمی‌کنند.” خانواده‌ها به ویژه آن‌هایی که اعضای سالخورده، بیمار یا کودکان کوچک دارند، در این شرایط آسیب‌پذیرتر هستند.

یک ویدئوی ویروسی از تاریخ ۵ مه نشان می‌دهد که زنی در جنوب ایران با استفاده از یک پنکه دستی، دو نوزاد خود را که به دلیل گرما بیهوش شده بودند، خنک می‌کند، زیرا سیستم‌های تهویه مطبوع به دلیل قطع برق خاموش شده‌اند. ویدیوهای دیگری نیز نشان‌دهنده فساد مواد غذایی در یخچال‌ها، مردم محبوس در آسانسورها و زیرساخت‌های حیاتی مانند بیمارستان مدنی کرج هستند که در حفظ عملیات خود با مشکل مواجه‌اند.

هرج و مرج در استان‌ها

وضعیت در استان‌های جنوبی حتی وخیم‌تر است، جایی که دماهای بالا و قطع‌های طولانی برق شرایطی تهدیدآمیز برای زندگی ایجاد کرده است. در بوشهر، شهری که یکی از گران‌ترین نیروگاه‌های هسته‌ای ایران در آن قرار دارد، ساکنان گزارش می‌دهند که برق حداقل دو بار در روز قطع می‌شود.

یک ساکن در استان گلستان در پلتفرم ایکس (که قبلاً توییتر نامیده می‌شد) نوشت: “از بالای کوه چراغ‌تپه، نیمی از شهرستان مینودشت در خاموشی کامل است.” چنین صحنه‌هایی در سرتاسر کشور به طور فزاینده‌ای رایج شده است.

سرزنش رسمی و افزایش هزینه‌ها

به جای ارائه راهکار، مقامات ایرانی عمدتاً مردم را سرزنش می‌کنند. مسئولان، شهروندان را به “مصرف بی‌رویه” متهم کرده و در پاسخ به این مشکلات، تعرفه‌های برق و آب را به شدت افزایش داده‌اند. با این حال، بسیاری از ایرانیان از این که با وجود پرداخت “صورتحساب‌های نجومی”، خدمات کمی دریافت می‌کنند، عصبانی هستند.

این پارادوکس خشم عمومی را تشدید می‌کند. یکی از کاربران آنلاین با طعنه نوشت: “ما برای هیچ برقی و آبی، قیمت‌های بالایی پرداخت می‌کنیم.”

تأثیر اقتصادی و صنعتی

مانند سال‌های گذشته، کسب‌وکارها و صنایع، بزرگ و کوچک، بار اصلی قطع برق را به دوش می‌کشند. تفاوت این سال این است که قطع‌ها زودتر و با فرکانس بیشتری آغاز شده است. ویدیوی به‌اشتراک‌گذاری شده‌ای نشان می‌دهد که تجهیزات در یک تأسیسات صنعتی به شدت به دلیل نوسانات برق آسیب دیده‌اند.

کشاورزان و دامداران نیز در حال رنج بردن هستند. یکی از دامداران ویدیویی منتشر کرد که در آن توضیح می‌دهد چگونه یک قطع برق چهار ساعته باعث خسارات زیادی شده است. ژنراتورهای دیزلی که معمولاً به عنوان پشتیبان استفاده می‌شوند، اکنون به شدت گران و در دسترس نیستند.

اعتراضات و واکنش عمومی

خشم به خیابان‌ها سرازیر شده است. در شهرهایی مانند رباط کریم و شهر ری، شهروندان در مقابل ادارات برق و آب منطقه‌ای اعتراضاتی برگزار کرده‌اند. ویدیوهایی از این تجمعات نشان‌دهنده شعارهایی مانند “دیگر نمی‌توانیم این را تحمل کنیم. آب هر روز قطع می‌شود و هیچ‌کس پاسخگو نیست!”

در حسرک، کرج، فراخوانی برای تجمع صاحبان کسب‌وکار در تاریخ ۷ مه برای اعتراض به قطع‌های مکرر صادر شده است.

هزینه بقا

این بحران همچنین هزینه‌های کالاهای اساسی را افزایش داده است. قیمت آب معدنی، که اکنون جایگزینی برای آب لوله‌کشی نامعتبر شده است، در عرض یک هفته تقریباً دو برابر شده است—از ۶۰,۰۰۰ تومان به ۹۶,۰۰۰ تومان برای یک شش-pack. کاربران در شبکه‌های اجتماعی با طنز تلخ، آب بسته‌بندی شده را “کالا لوکس” نامیدند.

بی‌توجهی رسمی و بی‌اعتمادی عمومی

به جای پذیرش مسئولیت، مقامات ارشد رژیم همچنان سرزنش را بر دوش شهروندان می‌اندازند. در تاریخ ۵ مه، سخنگوی دولت، فاطمه مهاجرانی، به صراحت اعلام کرد که راه‌حل دولت این است که مردم “کمتر مصرف کنند.”

محسن اردکانی، رئیس آب و فاضلاب تهران، در یک برنامه تلویزیونی افزود که ساکنان طبقات دوم و بالاتر باید برای حفظ فشار آب در این تابستان پمپ‌های آب نصب کنند. اظهارات او واکنش‌های گسترده‌ای را برانگیخت. منتقدان خاطرنشان کردند که افزایش استفاده از پمپ‌ها منجر به مصرف بالاتر برق خواهد شد و کاربران را در برچسب تعرفه بالا قرار می‌دهد که نمی‌توانند پرداخت کنند.

در عین حال، برخی از ایرانیان به مسائل عمیق‌تری اشاره می‌کنند، مانند گسترش تأسیسات سانتریفیوژ هسته‌ای و حمایت رژیم از عملیات استخراج ارزهای دیجیتال که انرژی زیادی مصرف می‌کنند. بسیاری بر این باورند که این ابتکارات فشار غیرقابل تحملی بر شبکه برق قدیمی و شکننده کشور وارد کرده‌اند.

ملتی در بحران

با افزایش دما و عدم وجود اصلاحات معنادار، بحران برق و آب ایران در حال وخیم‌تر شدن است. آنچه که به عنوان قطع‌های پراکنده آغاز شده بود، به سرعت به یک بحران سراسری تبدیل می‌شود که نه تنها سلامت عمومی و ثبات اقتصادی را تهدید می‌کند، بلکه موج جدیدی از ناآرامی‌های مدنی را در کشوری که از قبل تحت فشار است، ایجاد می‌کند.