برگزاری نمایشهای تعزیه در مجموعه تئاتر پردیس تهران: تجربهای فرهنگی بینظیر
تئاتر پردیس تهران به زودی میزبان گروهی از بازیگران است که داستان شهادت امام علی (علیهالسلام) را از تاریخ ۱۵ تا ۲۱ اسفند به صورت تعزیه، نمایش مذهبی ایرانی، اجرا خواهند کرد. این رویداد مهم آغاز ماه مبارک رمضان را نشان میدهد و فرصتی برای تماشای روایتهای تأثیرگذار مذهبی به شمار میآید.
این گروه برنامهای متنوع شامل تعزیههای محبوبی همچون تعزیه امام علی (علیهالسلام)، تعزیه حضرت مسلم (علیهالسلام) و تعزیه حُر ابن ریاحی را به روی صحنه خواهد برد. هر یک از این تعزیهها به روایت مهمی از تاریخ اسلام میپردازد.
- تعزیه امام علی (علیهالسلام): این تعزیه به شهادت امام علی، که در روز ۲۱ رمضان رخ داد، میپردازد. علی ابن ابیطالب، داماد پیامبر اسلام، به عنوان یکی از شخصیتهای تأثیرگذار تاریخ اسلام شناخته میشود.
- تعزیه حضرت مسلم (علیهالسلام): این نمایش، سفر مسلم ابن عقیل الهاشمی را به تصویر میکشد، که پیامآور امام حسین (علیهالسلام) به کوفه بود و چند روز قبل از قیام عاشورا به این شهر رفت.
- تعزیه حُر ابن ریاحی: داستان حُر ابن ریاحی، یکی از فرماندهان یزید که در شب عاشورا به سپاه امام حسین (علیهالسلام) پیوست، در این تعزیه روایت میشود.
علاوه بر این، تعزیه علیاکبر (علیهالسلام) و تعزیه عباس ابن علی (علیهالسلام) نیز از دیگر نقاط عطف این اجراها به شمار میروند. تعزیه علیاکبر داستان او را روایت میکند که در نبرد کربلا شجاعت و فداکاری بینظیری از خود نشان داد و در کنار خانوادهاش به جنگ با نیروهای یزید پرداخت.
تعزیه عباس ابن علی نیز به نقش کلیدی عباس (علیهالسلام)، برادر امام حسین (علیهالسلام) در روز عاشورا میپردازد. او به عنوان فرمانده و پرچمدار کاروان امام حسین (علیهالسلام) شناخته میشود و به خاطر فضایلش مانند شرافت، شجاعت و بخشندگی مشهور است. در کربلا، او به عنوان تأمینکننده آب برای سپاه برادرش نقش مهمی ایفا کرد.
بازیگران مشهور تعزیه از جمله مرتضی صفری، محمد رضایی، محمد بخشینی و ابوالفضل کبابیان به روی صحنه خواهند رفت. همچنین، چهرههای شناخته شدهای از حوزه موسیقی تعزیه، مانند عباس صالحی و مجید ربان به عنوان همراهان موسیقی این رویداد حضور خواهند داشت.
این برنامه ویژه فرصتی را برای علاقهمندان به هنر و اجرای تعزیه فراهم میآورد تا از نزدیک با این روایتهای مذهبی آشنا شوند. تعزیه به عنوان یک نمایش مذهبی، نشاندهندهی رویدادهای مذهبی، داستانهای تاریخی و افسانههای محلی است. هر اجرا شامل چهار عنصر شعر، موسیقی، آواز و حرکات است.
تعزیه از سال ۲۰۱۰ در فهرست میراث فرهنگی ناملموس بشریت یونسکو ثبت شده است و داستانهای مربوط به قیام امام حسین (علیهالسلام) و یارانش در برابر ظلم و ستم بنیامیه در سال ۶۸۰ میلادی از اهمیت ویژهای برخوردار است. این نمایشها عموماً توسط مردان اجرا میشود و نقشهای زنانه به وسیله مردان بازی میشود.
تعزیه به نوعی درام مذهبی است که وقایع عاشورا را به تصویر میکشد و در ردیفهای موسیقی ایرانی مانند ماهور، چَرخ و شور بغداد اجرا میشود. این هنر نمایشی به فرهنگ عاشورا و فداکاری امام حسین (علیهالسلام) مرتبط است و ریشه در تاریخ ایران دارد.
با توجه به اینکه تعزیه از دوران صفویان آغاز شده و در دوران قاجار شکوفا شده است، این نمایشها بخشی از میراث فرهنگی و مذهبی ایرانیان به شمار میرود و همچنان در بین نسلهای جدید طرفداران زیادی دارد.