تهران میزبان کنگره علمی اعتیاد: کشف راهکارهای نوین برای مبارزه با اعتیاد
کنگره علمی اعتیاد هفدهم، با تمرکز بر اهمیت سازماندهی مناسب و هم‌افزایی در مقابله با مسائل مرتبط با اعتیاد، به عنوان یک چالش اجتماعی عمده، در دانشگاه علوم پزشکی ایران در تهران برگزار شد. این رویداد از ۱۲ تا ۱۴ فوریه برگزار شد و جمعی از اساتید و متخصصان را گرد هم آورد. کنگره فرصتی مناسب برای به اشتراک‌گذاری آخرین یافته‌ها و بهره‌مندی از تجربیات سایر محققان از زمینه‌ها و رویکردهای مختلف بود.
در جلسه افتتاحیه کنگره، نمایندگان سازمان‌های غیردولتی و دولتی به پیشرفت‌های حاصل‌شده در طول سال‌ها اشاره کردند و چالش‌هایی که در تلاش برای کاهش اعتیاد با آن مواجه هستند را بررسی کردند. استاد محمدتقی جوهری‌تبار، رئیس کنگره، در سخنرانی افتتاحیه از شرکت‌کنندگان تشکر کرد. رامین رادفر، دبیر علمی کنگره، از تلاش‌های محققان ایرانی قدردانی کرد و از پژوهشگران جوان خواست تا تحقیقات بیشتری در زمینه اعتیاد انجام دهند.
نادر توکلی، رئیس دانشگاه علوم پزشکی ایران، و محمد رئیسی‌زاده، رئیس شورای پزشکی ایران، نیز شرکت‌کنندگان را خوشامد گفتند و به نقش حیاتی متخصصان پزشکی در کاهش اعتیاد در کشور اشاره کردند.
سردار حسین زلف‌قاری، دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر، به تجربیات اولیه خود در درمان اعتیاد اشاره کرد و پیچیدگی مسائل مرتبط با مواد مخدر فراتر از کشت و قاچاق را مورد تأکید قرار داد. او بر ضرورت استفاده از همه تخصص‌ها و تجربیات موجود برای مهار مؤثر اعتیاد تأکید کرد.
زلف‌قاری همچنین خواستار ایجاد یک هاب و شبکه دانش اعتیاد ملی برای به اشتراک‌گذاری بینش‌های ارزشمند شد. او به افزایش نرخ‌های جهانی اعتیاد، ماهیت در حال تغییر تولید و قاچاق مواد مخدر، از جمله تجارت غیرقانونی در شبکه‌های اجتماعی، و ضرورت مداخله‌های مؤثر و قابل اندازه‌گیری اشاره کرد.
او بر اهمیت تجربیات داخلی و بین‌المللی تأکید کرد و نوآوری و رویکردهای درمانی متنوع را ضروری دانست. او اهمیت سازماندهی مناسب و هم‌افزایی در مقابله با مسائل مرتبط با اعتیاد را شناسایی کرد و اعتیاد را به عنوان یک چالش اجتماعی عمده معرفی کرد.
در پایان، او به نیاز به سیاست‌گذاری استراتژیک و اجرای ساختاریافته، مطابق با برنامه توسعه هفتم و دستورات مقام معظم رهبری برای تقویت پیشگیری، درمان و مدیریت اعتیاد اشاره کرد.
علیرضا رئیسی، معاون وزیر بهداشت، از ایجاد مراکز تخصصی برای پیشگیری از اعتیاد خبر داد و بر اهمیت آموزش مهارت‌های بهداشتی در مدارس برای کاهش خطرات بلندمدت تأکید کرد. او به نقش بالقوه ۳۵,۰۰۰ مرکز بهداشتی در سطح کشور در رسیدگی به این مسئله اشاره کرد و بر ضرورت اولویت‌دهی به افراد در معرض خطر، مانند فرزندان والدین معتاد، تأکید کرد. رئیسی خواستار مدل‌های پیشگیری نوآورانه و مؤثر به دلیل محدودیت منابع شد و بر ضرورت مداخله زودهنگام و کاهش آسیب در کنار درمان اعتیاد تأکید کرد.
در حالی که ایران دارای ۱,۳۸۳ مرکز توانبخشی است که به حدود ۳۰۰,۰۰۰ فرد آسیب‌دیده کمک می‌کند، جواد حسینی، رئیس سازمان بهزیستی کشور، بر اهمیت ترجمه شواهد علمی به رویکردهای عملی و سیاست‌ها تأکید کرد. او بر آموزش، فرهنگ‌سازی، مهارت‌سازی و ابتکارات مبتنی بر جامعه، به ویژه در جمعیت‌های در معرض خطر تأکید کرد.
حسینی همچنین خواستار اصلاح سیاست‌های رفاهی شد تا حمایت از اشتغال افراد توانبخشی‌شده را تضمین کند. او افزود که سازمان بهزیستی کشور برنامه‌های عمده‌ای را در سطح جامعه راه‌اندازی کرده است، که با استفاده از مدارس، انجمن‌های حرفه‌ای و گروه‌های خودیاری به مقابله با اعتیاد از طریق مشارکت‌های پایه‌ای، به ویژه در میان زنان و جوانان پرداخته است.
الکساندر فدولوف، نماینده کشور در دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل (UNODC) در جمهوری اسلامی ایران، به یافته‌های کلیدی از گزارش جهانی مواد مخدر UNODC در سال 2024 اشاره کرد و گفت که ۲۹۲ میلیون نفر در سطح جهان از مواد مخدر غیرقانونی استفاده کرده‌اند و ۶۴ میلیون نفر از اختلالات مصرف مواد رنج می‌برند. او تأکید کرد که اعتیاد تأثیر شدیدی بر سلامت و رفاه دارد و گروه‌های آسیب‌پذیر، از جمله زنان، جوانان و جمعیت‌های حاشیه‌ای، بیشترین بار را تحمل می‌کنند.
اختلالات مصرف مواد هزینه‌های اجتماعی قابل توجهی به همراه دارد، از جمله هزینه‌های بهداشتی، کاهش بهره‌وری و چالش‌های قانونی. فدولوف تأکید کرد که تحقیقات علمی نشان داده‌اند که وابستگی به مواد یک مسئله پیچیده بهداشتی است که بهتر است در سیستم‌های بهداشت عمومی، مشابه سایر شرایط مزمن مانند HIV، مورد بررسی قرار گیرد.
او بر اهمیت درمان مبتنی بر شواهد و برنامه‌های کاهش آسیب، مانند درمان نگهدارنده متادون، تأکید کرد. این مقام رسمی تأکید کرد که UNODC متعهد به حمایت از ستاد مبارزه با مواد مخدر ایران در توسعه سیاست‌های جامع مواد مخدر است.
فدولوف کنگره علمی اعتیاد هفدهم را به عنوان یک بستر ارزشمند برای به اشتراک‌گذاری دانش و توسعه استراتژی‌های جامع متمرکز بر بهداشت عمومی برای مقابله با مصرف مواد دانست. او بر آمادگی UNODC برای همکاری و پیشبرد تحلیل سیاست‌های مواد مخدر به منظور بهبود تلاش‌های درمان و توانبخشی تأکید کرد.
کنگره ASC فرصتی را برای به اشتراک‌گذاری آخرین یافته‌های علمی برای تصمیم‌گیرندگان سطح بالا و مقامات در سازمان‌های دولتی و غیردولتی، دانشگاهیان، محققان، دانشجویان، درمانگران و گروه‌های خودیاری فراهم کرد که هدف آن پیشرفت مدیریت دانش برای مداخلات اعتیاد در کشور بود.
UNODC در ایران همیشه از جامعه علمی ایرانی در تلاش‌هایش برای درک بهتر این مسئله و راهنمایی سیاست‌گذاران در اتخاذ تصمیمات مبتنی بر شواهد و علمی حمایت کرده است.
UNODC در محل کنگره یک غرفه اطلاعاتی برپا کرد که در آن به شرکت‌کنندگان درباره فعالیت‌های خود در ایران اطلاعاتی ارائه داد و مواد علمی و ارتباطی را به دانشجویان، محققان و حرفه‌ای‌ها توزیع کرد.
