رتبه‌بندی 2025: 17 دانشگاه ایرانی در لیست QS بر اساس رشته‌های تحصیلی
در سال 2025، رتبه‌بندی جهانی دانشگاه‌ها بر اساس موضوعات توسط کوکوارلی سیموندز (QS) به انتشار رسید و 17 دانشگاه ایرانی را در 21 ورودی موضوعی معرفی کرد. این رتبه‌بندی نشان‌دهنده پیشرفت چشمگیر دانشگاه‌های ایران در عرصه‌های مختلف علمی است و نشان می‌دهد که این دانشگاه‌ها در سال‌های اخیر به موفقیت‌های بیشتری دست یافته‌اند.
رتبه‌بندی جهانی دانشگاه‌ها بر اساس موضوعات، دانشگاه‌ها را در 55 موضوع مختلف ارزیابی می‌کند. این ارزیابی بر اساس پنج معیار انجام می‌شود که شامل شهرت علمی، شهرت کارفرما، استنادهای تحقیقاتی به ازای هر مقاله، H-index و شبکه تحقیقاتی بین‌المللی است.
در مجموع، 1,758 موسسه منحصر به فرد در رتبه‌بندی جهانی دانشگاه‌ها بر اساس موضوعات 2025 قرار گرفته‌اند که نسبت به سال 2024، هفت درصد افزایش داشته است.
رتبه‌بندی جهانی دانشگاه‌ها بر اساس موضوعات به پنج حوزه کلی تقسیم می‌شود:
- هنر و علوم انسانی
- مهندسی و فناوری
- علوم زیستی و پزشکی
- علوم طبیعی
- علوم اجتماعی و مدیریت
براساس گزارش‌های خبرگزاری مهر، دانشگاه‌های ایرانی در سه حوزه اصلی شامل مهندسی و فناوری، علوم زیستی و پزشکی و علوم طبیعی در بین بهترین موسسات جهانی قرار گرفته‌اند.
در حوزه مهندسی و فناوری، 997 موسسه در سطح جهانی رتبه‌بندی شده‌اند که 344 مورد از آنها برای این سال جدید هستند. دانشگاه تهران با رتبه جهانی 280، در کشور در جایگاه اول قرار دارد و در سال 2024، در رتبه 346 جهانی بود.
در ادامه، دانشگاه شریف در جایگاه دوم کشور قرار دارد و رتبه جهانی آن از 410-450 در 2024 به 292 در سال جاری ارتقا یافته است.
دانشگاه امیرکبیر در رتبه سوم و دانشگاه علم و صنعت ایران در رتبه چهارم قرار دارند. هر دو دانشگاه نیز در این سال در رتبه‌بندی QS قرار گرفته‌اند.
در رشته مهندسی نفت، دانشگاه تهران با ارتقا از رتبه 32 در سال 2024 به رتبه 22 جهانی در سال جاری قرار گرفته است. دانشگاه شریف نیز در این حوزه از رتبه 34 به 20 صعود کرده است.
در مهندسی برق و الکترونیک، دانشگاه شریف و دانشگاه تهران به ترتیب در رتبه‌های 151-200 و 201-250 قرار دارند.
در رشته علوم زیستی و پزشکی، 1,124 موسسه جهانی رتبه‌بندی شده‌اند. دانشگاه علوم پزشکی تهران در صدر دانشگاه‌های کشور قرار دارد و رتبه آن از 358 در 2024 به 309 در سال جاری افزایش یافته است.
در رشته‌های کشاورزی و جنگلداری، دانشگاه تهران در رتبه 101-150 و دانشگاه تبریز در رتبه 251-300 قرار دارند. همچنین، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشگاه صنعتی اصفهان و دانشگاه شیراز نیز در این سال در رتبه‌های 351-400 قرار گرفته‌اند.
در رشته‌های آناتومی و فیزیولوژی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد و دانشگاه علوم پزشکی تهران به ترتیب در رتبه‌های 51-100 و 101-170 قرار دارند.
در زمینه داروسازی و داروشناسی، دانشگاه علوم پزشکی تهران در رتبه 201-250 و دانشگاه مشهد و دانشگاه تهران در رتبه 251-300 قرار دارند.
در حوزه علوم طبیعی، 925 موسسه جهانی رتبه‌بندی شده‌اند که 347 مورد از آنها جدید هستند. دانشگاه تهران و دانشگاه شریف به ترتیب از رتبه‌های 401-450 و 501-550 در 2024 به 344 و 390 در 2025 ارتقا یافته‌اند.
در رشته شیمی، دانشگاه تهران در رتبه 301-350 و دانشگاه شریف در رتبه 351-400 قرار دارند. همچنین، دانشگاه تهران در رشته فیزیک و نجوم در رتبه 351-400 و دانشگاه شریف در رتبه 451-500 قرار دارد.
در شاخه ریاضیات، دانشگاه شریف و دانشگاه تهران به ترتیب در رتبه 301-350 قرار دارند. دانشگاه علم و صنعت ایران، دانشگاه امیرکبیر و دانشگاه آزاد اسلامی نیز رتبه 401-450 را کسب کرده‌اند.
در حال حاضر، رتبه‌بندی جهانی دانشگاه‌ها توسط The Times Higher Education (THE) نیز 85 دانشگاه ایرانی را در بین بهترین‌های جهان قرار داده است. دانشگاه شریف با رتبه جهانی 301-350 در صدر دانشگاه‌های کشور قرار دارد.
به‌طور کلی، این رتبه‌بندی‌ها نشان‌دهنده پیشرفت روزافزون دانشگاه‌های ایران و توانایی آنها در جلب توجه جهانی به خصوص در حوزه‌های علمی و تحقیقاتی است. این موفقیت‌ها نشان‌دهنده تلاش‌های مستمر دانشگاه‌ها در جهت بهبود کیفیت آموزشی و پژوهشی آنها می‌باشد.
با توجه به اینکه ایران در حوزه‌های مختلف علمی و تحقیقاتی به موفقیت‌های چشمگیری دست یافته است، انتظار می‌رود که در آینده نیز این روند ادامه یابد و دانشگاه‌های ایرانی در سطح جهانی بیش از پیش درخشان باشند.
