سه استان ایرانی در جستجوی ثبت جهانی جویبارهای خود در یونسکو
مدیران گردشگری استانهای کرمانشاه، لرستان و همدان نخستین گام را برای کسب وضعیت میراث طبیعی یونسکو برای جویبارهای کوهستانی آغاز کردند. این تلاش شامل تأسیس یک دبیرخانه دائمی به منظور ثبت این جویبارها خواهد بود. به گفته زهرا بهاروند، معاون میراث فرهنگی لرستان، این دبیرخانه یک ابتکار مشترک میان سه استان خواهد بود که هدف آن تهیه یک پرونده جامع برای ثبت جهانی جویبارها است که در فارسی به آنها «سراب» گفته میشود.
بهاروند در یک کنفرانس خبری که روز شنبه برگزار شد، اظهار داشت: “سه استان واقع در منطقه زاگرس با منابع طبیعی فراوان، آب و هوای معتدل و مناظر خیرهکننده، مأموریت تهیه یک پرونده مشترک برای شناسایی جهانی این جویبارهای کوهستانی را بر عهده دارند.”
اولین نشست هماهنگی این پروژه در همدان برگزار شد، جایی که تصمیم به تأسیس یک دبیرخانه دائمی مشترک گرفته شد. این جلسه با حضور مقامات سه استان، از جمله کارشناسان محلی میراث فرهنگی، مقامات فرهنگی و نمایندگان نهادهای مرتبط برگزار شد.
بهاروند تأکید کرد که جلسات تخصصی با تمرکز بر مستندسازی و مدیریت سرابها به طور منظم در هر یک از استانهای شرکتکننده برگزار خواهد شد. این بحثها به تحقق شناسایی یونسکو و اطمینان از حفظ این منابع آب طبیعی کمک خواهد کرد.
سرابها که از چشمههای طبیعی سرچشمه میگیرند، رودخانههای بزرگی را تشکیل داده و برخی از پاکترین منابع آب شیرین در منطقه را فراهم میآورند. شهر نهاوند در استان همدان بهویژه به خاطر سرابهای متعدد و کیفیت آب بینظیرش شناخته شده است.
کوههای زاگرس یک رشته کوه در ایران، شمال عراق و جنوب شرقی ترکیه هستند. این رشته کوه به طول کلی ۱۶۰۰ کیلومتر است. زاگرس از شمال غربی ایران آغاز میشود و به طور تقریبی از مرز غربی ایران پیروی کرده و بخش بزرگی از جنوب شرقی ترکیه و شمال شرقی عراق را پوشش میدهد. از این منطقه مرزی، این رشته کوه به سمت جنوب شرقی به سمت آبهای خلیج فارس ادامه مییابد و همچنین بخشهای جنوبی ارتفاعات ارمنستان و تمام طول فلات غربی و جنوب غربی ایران را در بر میگیرد و در تنگه هرمز به پایان میرسد. بلندترین نقطه این رشته کوه، کوه دنا با ارتفاع ۴۴۰۹ متر است.
کوهها دارای چندین اکوسیستم هستند. از جمله آنها میتوان به مناطق جنگلی و جنگلاستپی با آب و هوای نیمهخشک اشاره کرد. بارش سالانه بین ۴۰۰ تا ۸۰۰ میلیمتر متغیر بوده و عمدتاً در زمستان و بهار رخ میدهد. زمستانها در این منطقه شدید است و دما غالباً به زیر -۲۵ درجه سانتیگراد میرسد. این منطقه نمونهای از تنوع قارهای الگوی آب و هوای مدیترانهای است، با زمستان برفی و بهار ملایم و بارانی، که پس از آن تابستان و پاییز خشکی را تجربه میکند.
- جاذبههای طبیعی: سرابها به عنوان منابع آب شیرین و طبیعی در منطقه شناخته میشوند.
- اهمیت فرهنگی: این سرابها نه تنها از نظر طبیعی بلکه از نظر فرهنگی نیز ارزشمند هستند.
- تنوع زیستی: کوههای زاگرس دارای اکوسیستمهای مختلف و تنوع زیستی غنی هستند.
- پتانسیل گردشگری: جاذبههای طبیعی این مناطق میتواند به رشد صنعت گردشگری کمک کند.
در نهایت، تلاش برای ثبت جهانی این سرابها میتواند گام مهمی در حفظ و معرفی این منابع طبیعی ارزشمند باشد و به توسعه پایدار گردشگری در منطقه کمک کند.