نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران؛ پلی برای ایجاد ارتباطات فرهنگی میان ملت‌ها
نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران در سال 2023، یکی از بزرگترین رویدادهای فرهنگی در غرب آسیا، در حال برگزاری است. این نمایشگاه در محل مصلا امام خمینی (ره) تهران برگزار می‌شود و با حضور حدود 2400 ناشر داخلی و 600 ناشر بین‌المللی از کشورهای مختلف، فرصتی بی‌نظیر برای معرفی کتاب‌ها به زبان‌های مختلف فراهم کرده است. در ادامه، به بررسی جزئیات این رویداد و نظرات شرکت‌کنندگان خارجی می‌پردازیم.
در این نمایشگاه، شرکت‌کنندگان از کشورهای مختلف به تبادل نظر درباره موضوعات مرتبط با کتاب پرداخته‌اند. یکی از مهم‌ترین صحبت‌ها از طرف کاتوسکا رودریگز، مشاور وزیر در سفارت جمهوری بولیوارین ونزوئلا در ایران بود. او گفت: “این سومین بار است که سفارت ما در نمایشگاه شرکت می‌کند تا روابط فرهنگی بین دو کشور را توسعه دهد. امسال، سفارت 36 عنوان کتاب را در غرفه خود به نمایش گذاشته است.”
- مقایسه با نمایشگاه بین‌المللی کتاب ونزوئلا: رودریگز به همین موضوع اشاره کرد و گفت: “حضور این همه ناشر ایرانی در نمایشگاه کتاب تهران بسیار شگفت‌انگیز است. ونزوئلا نیز به طور سالانه نمایشگاه کتاب برگزار می‌کند، اما به دلیل تحریم‌ها، چاپ فیزیکی کتاب‌ها کاهش یافته است.”
- حمایت از صنعت نشر: او تأکید کرد که با وجود مشکلات، تلاش می‌کنند که صنعت نشر خود را حفظ کنند.
- ترویج کتابخوانی: رودریگز به این نکته اشاره کرد که باید کمپینی برای تشویق مردم به مطالعه کتاب‌های فیزیکی به جای کتاب‌های الکترونیکی راه‌اندازی شود.
او همچنین به اهمیت معرفی ادبیات فارسی به ونزوئلایی‌ها و بالعکس از طریق ترجمه آثار اشاره کرد: “در سه سال گذشته، ما در تلاش بوده‌ایم تا ناشرانی را پیدا کنیم که کتاب‌های مختلفی از جمله کتاب‌های کودک و شعر را ترجمه کنند تا فرهنگ و ادبیات فارسی را به خوبی بشناسیم.”
در ادامه، عبدالرحمن راجه، رئیس غرفه وزارت فرهنگ یمن در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران نیز نظرات خود را بیان کرد. او گفت: “این سومین سالی است که وزارت فرهنگ یمن در این نمایشگاه شرکت می‌کند. امسال بیش از 200 عنوان کتاب به منظور معرفی فرهنگ یمن و رویدادهای اجتماعی، سیاسی و فرهنگی اخیر ارائه شده است.”
- تأثیر اینترنت: راجه به کاهش تعداد خوانندگان کتاب به دلیل گسترش اینترنت و شبکه‌های اجتماعی اشاره کرد و ابراز امیدواری نمود که روزی مردم دوباره به کتاب‌ها روی خواهند آورد.
- فرصت‌های فرهنگی: او تأکید کرد که نمایشگاه‌های کتاب می‌توانند به ترویج فرهنگ کتابخوانی و تقویت ارتباطات فرهنگی بین ملل مختلف کمک کنند.
- معرفی فرهنگ یمن: راجه افزود: “در غرفه یمن، ما سعی داریم فرهنگ خود را به بازدیدکنندگان ایرانی معرفی کنیم. شاعران بزرگ فارسی مانند حافظ، سعدی و فردوسی در اشعار خود به یمن اشاره کرده‌اند.”
این نمایشگاه از تاریخ 17 تا 7 مه برگزار می‌شود و با شعار “برای ایران بخوانیم” تأکید بر تعهد کشور به ترویج فرهنگ مطالعه و تعاملات فکری دارد. از زمان تأسیس این نمایشگاه در سال 1988، TIBF به طور قابل توجهی رشد کرده و هر ساله میلیون‌ها بازدیدکننده از جمله دانشجویان، دانشگاهیان و خانواده‌ها را جذب می‌کند.
این رویداد علاوه بر نمایش گسترده کتاب‌ها، برنامه جدیدی به نام برنامه ادبی تهران را معرفی کرده که هدف آن تقویت تبادلات ادبی و ترویج ادبیات ایرانی در سطح جهانی است. نمایشگاه روزانه از ساعت 10 صبح تا 8 شب باز است و فرصت‌های زیادی برای بازدیدکنندگان فراهم می‌کند تا با جامعه ادبی پرجنب‌وجوش ارتباط برقرار کنند و از جدیدترین انتشارها و برنامه‌های فرهنگی بهره‌مند شوند.
با توجه به این که نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران یکی از رویدادهای مورد انتظار در تقویم فرهنگی ایران است، همچنان به عنوان یک بستر برای کشف ادبیات و گفت‌وگوی فرهنگی بین‌المللی باقی می‌ماند.
