پیام‌های پشت مانور دریایی بزرگ ایران-چین-روسیه چیست؟
ناوهای جنگی ایران، چین و روسیه روز دوشنبه تمرینات سالانه مشترک خود را در خلیج عمان آغاز کردند. این تمرینات به عنوان نشان‌دهنده روابط نظامی این کشورها در شرایطی که رئیس‌جمهور ایالات متحده، دونالد ترامپ، اتحادهای غربی را زیر و رو می‌کند، به حساب می‌آید. این تمرینات تحت عنوان “کمربند امنیتی 2025” در نزدیکی بندر چابهار ایران برگزار می‌شود و پنجمین تمرین نظامی مشترکی است که ایران، چین و روسیه از سال 2019 برگزار کرده‌اند.
تحلیلگران این تمرینات را به عنوان نمایشی از شراکت فزاینده میان این سه قدرت خودکامه می‌بینند که به دنبال متعادل کردن نفوذ ایالات متحده و چالش نظام جهانی تحت رهبری غرب هستند.
تحلیلگران رسانه‌ای از جمله الجزیره در گزارشی درباره پیام این تمرینات نوشتند: “این تمرینات به بعد نظامی محدود نمی‌شود؛ بلکه با زمینه‌های سیاسی و اقتصادی همپوشانی دارد و اولویت‌های کشورهای شرکت‌کننده را در برابر افزایش فشارهای غربی و تلاش‌های کشورهای مذکور برای تقویت همکاری‌های دفاعی در مواجهه با چالش‌های فزاینده منعکس می‌کند.”
این مانور در یک زمان حساس و در میان افزایش تنش‌ها بین ایران و ایالات متحده برگزار می‌شود، جایی که واشنگتن به دنبال افزایش فشار بر تهران به خاطر برنامه هسته‌ای و قابلیت‌های موشکی‌اش است و تحریم‌های اقتصادی جدیدی بر این کشور تحمیل کرده است.
بر اساس گزارش الجزیره، تهدیدات اخیر رئیس‌جمهور ترامپ مبنی بر اقدام نظامی علیه ایران در صورت عدم توافق این کشور، ابعاد دیگری به مانورهای مشترک ایران، روسیه و چین می‌دهد که فراتر از جنبه‌های نظامی و پیام‌های سیاسی واضح است.
محل انتخابی برای این تمرین نیز پیام‌های استراتژیک خاصی را به همراه دارد. این تمرین در بندر چابهار ایران برگزار می‌شود که مشرف به اقیانوس هند است و نه تنها یک پایگاه دریایی بلکه نقطه‌ای برای پروژه‌های اقتصادی منطقه‌ای به شمار می‌آید و به عنوان منطقه‌ای مرکزی برای مسیرهای تجاری بین‌المللی و اهداف لجستیکی ایران شناخته می‌شود.
با توجه به وضعیت بین‌المللی کنونی، این توسعه برای دائره‌های سیاسی و نظامی اهمیت بالایی دارد، زیرا این مانور همزمان با افزایش انزوای بین‌المللی روسیه به دلیل جنگش در اوکراین و رقابت شدید چین و ایالات متحده در منطقه اقیانوس هند و آرام صورت می‌گیرد.
“این مانور در چابهار بخشی از پاسخ به تهدیدات ترامپ علیه ایران است و ترامپ باید بداند که ایران تنها نیست و کشورهای هم‌پیمان مانند روسیه و چین در کنار آن هستند”، حسین کنعانی مقدم، تحلیلگر سیاسی در امور خارجی به الجزیره گفت.
بر اساس توافقات بلندمدت بین ایران و چین (توافق 25 ساله) و بین ایران و روسیه (توافق 20 ساله) که شامل همکاری‌های نظامی، امنیتی و اطلاعاتی است، این مانورها در فواصل معین برگزار می‌شوند.
“پیام این مانورها واضح است: کشورهای آسیایی مانند ایران و چین، در کنار روسیه، قدرتمند هستند و آماده همکاری برای تضمین امنیت منطقه‌ای و بین‌المللی خود هستند”، کنعانی مقدم افزود.
همچنین، عارف دهقاندار، کارشناس امور امنیت بین‌الملل در مصاحبه‌ای با الجزیره در این زمینه گفت که انتخاب بندر چابهار برای برگزاری مانور مشترک بین ایران، چین و روسیه به دلیل اهمیت ژئو استراتژیک این منطقه است.
در مورد زمان‌بندی “کمربند امنیت دریایی 2025” بین ایران، چین و روسیه، او گفت: “این زمان‌بندی از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا این تمرینات در سایه تهدیدات فزاینده از سوی رژیم صهیونیستی و ایالات متحده علیه ایران به منظور محدود کردن برنامه هسته‌ای کشور برگزار می‌شود.”
با توجه به این شرایط، می‌توان به وضوح مشاهده کرد که این مانورها نه تنها به عنوان یک نمایش نظامی، بلکه به عنوان یک پیام سیاسی و اقتصادی قوی نیز محسوب می‌شوند که می‌تواند بر روی روابط بین‌المللی و تحولات منطقه تأثیر بگذارد.
