کارگاه FAO درباره ایمنی و تجارت پسته در حال برگزاری است
در حال حاضر، یک کارگاه تخصصی با عنوان «ایمنی و تجارت پسته: راهنمایی در مورد اقدامات بهداشتی و فیتوساناتی و استانداردهای کدکس» در تهران در حال برگزاری است و تا تاریخ 16 آوریل ادامه خواهد داشت. این کارگاه به همت سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (FAO) و وزارت جهاد کشاورزی برگزار شده و با رهبری سانجی دیو، متخصص بین‌المللی ایمنی غذایی FAO که به عنوان یک کارشناس شناخته‌شده جهانی در زمینه ایمنی و تجارت مواد غذایی محسوب می‌شود، به فعالیت خود ادامه می‌دهد.
این رویداد جمعی از 65 ذینفع کلیدی از بخش پسته را گرد هم آورده است تا دانش خود را در زمینه چارچوب‌های بین‌المللی ایمنی غذایی و تجارت، از جمله استانداردهای کدکس آلیمنتاریوس و اقدامات بهداشتی و فیتوساناتی (SPS) تقویت کنند. در این کارگاه، مباحثی نظیر مدیریت ریسک آفلاتوکسین، کنترل باقیمانده آفت‌کش‌ها و سیستم‌های ردیابی نیز مورد بحث قرار گرفت.
به نمایندگی از FAO، نازی توکلی، معاون نماینده FAO، بر لزوم رعایت استانداردهای در حال تغییر ایمنی غذایی بین‌المللی برای حفظ و رشد صادرات پسته ایران تأکید کرد. او به آلودگی با مایکوتوکسین‌ها، به ویژه آفلاتوکسین‌ها، به عنوان یکی از چالش‌های اصلی اشاره کرد که تحت تأثیر شرایط جوی، شیوه‌های کشاورزی و روش‌های نگهداری و پس از برداشت قرار دارد.
توکلی گفت: “ایران در ارتقاء شیوه‌های کشاورزی خوب، بهبود مدیریت پس از برداشت و تقویت زیرساخت‌های آزمایش مایکوتوکسین پیشرفت‌های چشمگیری داشته است. تقویت ظرفیت و آموزش در زنجیره ارزش پسته برای حفظ این پیشرفت‌ها ضروری است.”
این کارگاه تحت پروژه همکاری فنی FAO با عنوان «بهبود تولید و صادرات پسته از طریق ایجاد مدیریت یکپارچه محصول» برگزار می‌شود. این پروژه که در سال 2024 آغاز شده، به منظور بهبود مدیریت زنجیره تأمین پسته یکپارچه طراحی شده و بر افزایش بهره‌وری، برداشت، فرآوری و رعایت مقررات ایمنی غذایی متمرکز است. با ترویج شیوه‌های مؤثر و فراگیر زنجیره تأمین، پروژه هدف دارد تا تولید و مصرف پایدار پسته را تضمین کند و در نهایت به امنیت غذایی و تغذیه، رشد اقتصادی و تقویت رقابت‌پذیری جهانی کمک کند.
کارگاه‌ها برای تقویت ایمنی پسته و پتانسیل صادراتی آن
- زیر پروژه‌ای با عنوان «بهبود تولید و صادرات پسته از طریق ایجاد مدیریت یکپارچه محصول»، FAO به همکاری با وزارت جهاد کشاورزی یک سری کارگاه‌ها را برگزار کرده است.
- کارگاه‌های تحت رهبری FAO بستر مناسبی برای تبادل دانش و تقویت ظرفیت‌های فنی فراهم می‌کنند، تا ذینفعان صنعت در زنجیره ارزش پسته با آخرین بینش‌های علمی و استراتژی‌های کاهش ریسک آشنا شوند.
- اولین کارگاه در سال 2025 تحت رهبری پائولا باتیانی، مشاور زنجیره ارزش و فرآوری پسته FAO، از 26 ژانویه تا 5 فوریه برگزار شد.
- این کارگاه عمدتاً بر توسعه و اجرای برنامه‌های جامع مدیریت مایکوتوکسین متمرکز بود تا تولید محصول ایمن‌تری را تضمین کند و شیوه‌های بهینه برای ایمنی و کیفیت پسته را تقویت کند.
FAO 60 ذینفع کلیدی ملی از دولت، بخش خصوصی شامل تولیدکنندگان، فرآوری‌کنندگان و تجار پسته و همچنین دانشگاه‌ها را گرد هم آورد تا ظرفیت در پیشگیری، تشخیص و کنترل مایکوتوکسین‌ها را در زنجیره تأمین پسته تقویت کند. این کارگاه شرکت‌کنندگان را با ابزارها و استراتژی‌های لازم برای بهبود کیفیت و رقابت‌پذیری پسته در بازار جهانی آشنا کرد.
ایران به عنوان یکی از تولیدکنندگان و صادرکنندگان پیشرو پسته با کیفیت بالا در جهان، نقش حیاتی در اقتصاد کشور و تجارت جهانی آجیل ایفا می‌کند. در سطح جهانی، آفلاتوکسین‌ها که توسط قارچ‌های Aspergillus تولید می‌شوند، می‌توانند در مراحل مختلف زنجیره تأمین پسته به وجود بیایند، که تحت تأثیر شرایط محیطی، شیوه‌های کشاورزی و روش‌های پس از برداشت قرار دارند.
برای مقابله با این چالش‌ها، ایران اقدام به اجرای شیوه‌های کشاورزی خوب (GAPs)، به کارگیری مکانیزم‌های کنترل کیفیت سختگیرانه، بهبود روش‌های خشک‌سازی و نگهداری، تقویت قابلیت‌های آزمایش مایکوتوکسین و راهکارهای کنترل بیولوژیکی کرده است.
