ایران میزبان روایت‌های شاهنامه توسط قصه‌گویان قومی در جشن‌های نوروزی
در طول جشن‌های نوروز، تعدادی از داستان‌سرایان و راویان از گروه‌های مختلف قومی ایران به تهران دعوت شده‌اند تا به قرائت شاهنامه بپردازند. این ابتکار ویژه، که توسط اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان تهران اعلام شده است، به منظور نمایش تنوع قرائت شاهنامه در لهجه‌ها و سبک‌های مختلف منطقه‌ای طراحی شده است.
به گفته علی‌اکبر طلاویی، مدیرکل اداره میراث فرهنگی تهران، قرائت شاهنامه به عنوان محور اصلی برنامه‌های نوروزی امسال در تهران انتخاب شده است. وی تأکید کرد که شاهنامه‌خوانی فقط یک فرم سرگرمی نیست، بلکه بخشی جدایی‌ناپذیر از میراث ناملموس ایران است که به شدت در سنت‌های شفاهی گروه‌های مختلف قومی ریشه دارد.
طلاویی افزود: “با توجه به همزمانی نوروز و ماه مبارک رمضان در سال جاری، ما هر دو را به عنوان عناصر میراث فرهنگی ناملموس ثبت شده یونسکو شناسایی می‌کنیم. شاهنامه‌خوانی به عنوان یک پل مهم بین این دو سنت مقدس عمل می‌کند، زیرا اثر فردوسی شامل مضامین حکمت، اخلاق و استمرار فرهنگی است.”
این ابتکار شامل قرائت شاهنامه به زبان‌های مختلف از جمله لهجه‌های لری، کردی، بختیاری و قشقایی خواهد بود. همچنین، یک اجرای ویژه به سبک خاص قرائت شاهنامه مردم بوشهر نیز انجام خواهد شد.
بر اساس گفته‌های برگزارکنندگان، این رویدادها در مکان‌های تعیین شده نوروزگاه در سراسر استان تهران برگزار می‌شود، با مکان اصلی در پارک لاله و بلوار کشاورز. گروه‌های قرائت نیز در موزه‌های مختلف به اجرا خواهند پرداخت تا دسترسی عمومی به این نمایش فرهنگی تسهیل شود.
شاهنامه فردوسی، که یکی از بزرگ‌ترین آثار ادبی تاریخ فارسی است و شامل نزدیک به 60,000 بیت می‌باشد، نقش عمیقی در حفظ هویت ملی، زبان و فرهنگ ایرانی ایفا می‌کند. به طور سنتی، شاهنامه‌خوانی به صورت شفاهی منتقل شده و داستان‌سرایان با یادگیری ابیات در مدارس روستایی یا از راویان بزرگ‌تر در قبیله‌های خود به این هنر می‌پردازند. در میان گروه‌های قومی ایرانی، بختیاری‌ها به خاطر سنت دیرینه شاهنامه‌خوانی خود شناخته شده‌اند که به بیش از 400 سال پیش برمی‌گردد.
به دلیل ماهیت حماسی شعر، شاهنامه‌خوانی به عنوان یک هنر چالش‌برانگیز در نظر گرفته می‌شود که نیازمند مهارت، ریتم و درک عمیق از جزئیات ادبی آن است. این رویداد در تهران به دنبال گرامیداشت این سنت پایدار است و به عموم فرصت می‌دهد تا با میراث ادبی و شفاهی ایران آشنا شوند.
- قرائت شاهنامه: این مراسم شامل قرائت شاهنامه در لهجه‌های مختلف ایرانی است.
- مکان‌های برگزاری: پارک لاله و بلوار کشاورز از جمله مکان‌های اصلی برگزاری این رویدادها خواهند بود.
- معرفی فرهنگ: برنامه‌ها به سادگی به عموم مردم این امکان را می‌دهند که با فرهنگ غنی ایران آشنا شوند.
- سنت‌های قومی: هر کدام از گروه‌های قومی، سبک خاص خود را در قرائت شاهنامه دارند که به غنای این مراسم می‌افزاید.
به طور کلی، جشن‌های نوروزی امسال با محوریت شاهنامه‌خوانی، فرصتی برای نمایش تنوع فرهنگی و ادبی ایران فراهم کرده و از اهمیت بالای این اثر ادبی در تاریخ و فرهنگ کشور حمایت می‌کند. این رویدادها نه تنها به حفظ سنت‌های قدیمی کمک می‌کند، بلکه به جوانان نیز یادآوری می‌کند که این میراث فرهنگی چقدر برای هویت ملی ما مهم است.
