ایران طرح می‌دهد: تأسیس صندوق‌های نوآوری سبز و مدیریت زباله‌های پلاستیکی در BRICS
شینا انصاری، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست (DOE)، پیشنهاد کرده است که کشورهای عضو گروه BRICS یک صندوق مشترک نوآوری سبز برای حمایت از پروژه‌های مرتبط با سازگاری با تغییرات اقلیمی در کشورهای در حال توسعه و یک صندوق جهانی برای مدیریت آلودگی پلاستیک ایجاد کنند. این پیشنهاد در جریان جلسه گروه کاری محیط زیست BRICS که در تاریخ ۱ و ۲ آوریل در برزیل برگزار شد، مطرح شد.
انصاری در این نشست تأکید کرد که این جلسات فرصتی بزرگ برای کشورهای عضو BRICS فراهم می‌آورد تا تصمیمات عادلانه، واقع‌بینانه و جامع برای مقابله با چالش‌های زیست‌محیطی مشترک در سطح جهانی اتخاذ کنند.
برنامه سازمان ملل شامل سه موضوع اصلی از جمله تغییرات اقلیمی، کاهش تنوع زیستی و آلودگی، واقعیت‌های جهانی را نشان می‌دهد که نیاز به تأمین منابع مالی، انتقال فناوری و تقویت همکاری‌های بین‌المللی برای توسعه اقتصادی و اجتماعی و همچنین حفظ محیط زیست را ضروری می‌سازد.
با این حال، انصاری به نقل از ایرنا، اذعان داشت که محدودیت‌های یک‌جانبه و ناعادلانه بر تجارت بین‌المللی تحت عنوان حفاظت از محیط زیست، مشکلات و چالش‌های متعددی را به وجود آورده است.
او افزود: حرکت به سمت انتقال سبز یک گام حیاتی در مقابله با تغییرات اقلیمی و کاهش انتشار کربن است. این حرکت نیازمند پذیرش منابع انرژی کم‌کربن، بهبود کارایی انرژی و حمایت از برنامه‌ریزی شهری و سیستم‌های حمل و نقل پایدار است.
انصاری همچنین بیان کرد که اجرای این ابتکارات می‌تواند به طرز مؤثری تأثیرات تغییرات اقلیمی را کاهش دهد و در عین حال فرصت‌های اقتصادی جدیدی ایجاد کند و کیفیت زندگی جوامع در سراسر جهان را بهبود بخشد. بنابراین، انتظار می‌رود BRICS نقش مهمی در ارائه مساعدت‌های فنی، مالی و مشاوره‌ای ایفا کند.
- تبادل دانش و اجرای پروژه‌های مشترک
- تقویت همکاری‌ها و تبادل تخصص‌های حرفه‌ای
علاوه بر طراحی سیستمی برای تأمین مالی پروژه‌های اقلیمی، انصاری پیشنهاد داد که یک مرکز انتقال فناوری‌های پاک تأسیس شود که به دسترسی عادلانه به آخرین فناوری‌های کاهش کربن کمک کند، و یک پلتفرم مشترک نظارت بر محیط زیست نیز ایجاد شود که از سنجش از دور و هوش مصنوعی برای مدیریت بحران‌های فرامرزی استفاده کند.
این مقام مسئول به تعهد کشور به توسعه پایدار اشاره کرده و گفت که ایران گام‌های مهمی در زمینه‌هایی مانند گسترش انرژی‌های تجدیدپذیر، حفاظت از تنوع زیستی و افزایش تعداد مناطق حفاظت‌شده ملی برداشته است.
او اضافه کرد: ایران یکی از آسیب‌پذیرترین و شدیداً تحت تأثیر قرار گرفته‌ترین کشورهای جهان از تغییرات اقلیمی است که منجر به خشکسالی‌های طولانی‌مدت، طوفان‌های شن و گرد و غبار، کاهش شدید جریان‌های رودخانه و استخراج بیش از حد منابع آب زیرزمینی شده است.
انصاری همچنین آمادگی ایران برای تقویت همکاری‌های زیست‌محیطی با BRICS را اعلام کرد و پیشنهاد می‌دهد که جلسه‌ای با کارشناسان BRICS برای توسعه یک برنامه اقدام مشترک، تبادل دانش در مسائل بحرانی مانند کمبود آب و توسعه راه‌حل‌های مالی پایدار برگزار شود.
در حاشیه این رویداد، انصاری با وزیر محیط زیست و تغییرات اقلیمی برزیل، مارینا سیلوا، دیداری انجام داد. این مقامات بر تقویت روابط زیست‌محیطی و تلاش‌های مشترک برای کاهش تأثیرات تغییرات اقلیمی تأکید کردند.
مدیریت منابع آب نیز یکی از موضوعات اصلی مباحثات بود. انصاری در اشاره به بحران آب و کاهش بارش در کشور، از تجربیات برزیل در زمینه بازیافت آب استقبال کرد و خواستار تبادل فناوری و دانش در این زمینه شد.
انصاری در ادامه به تهدیدات ناشی از آلودگی پلاستیک اشاره کرد و پیشنهاد داد که یک صندوق جهانی برای مدیریت آلودگی پلاستیک ایجاد شود تا کشورهای توسعه‌یافته مسئولیت‌های بیشتری را بپذیرند. وزیر برزیل نیز در این زمینه اعلام کرد که جنگل‌ها به عنوان بزرگ‌ترین ذخیره‌گاه‌های کربن و تولیدکنندگان اکسیژن، نقش حیاتی در سلامت جهانی ایفا می‌کنند و برزیل آماده به اشتراک گذاشتن تجربیات خود در این زمینه است.
گروه کاری محیط زیست BRICS، که در سال ۲۰۱۵ تأسیس شد، به عنوان یک پلتفرم برای کشورهای عضو BRICS عمل می‌کند تا چالش‌های زیست‌محیطی اساسی را مورد بررسی قرار دهند و از طریق گفت‌وگو، تجارب مشترک و تبادل اطلاعات و بهترین شیوه‌ها همکاری را تقویت کنند.
این گروه سالانه در چارچوب یادداشت تفاهم همکاری‌های زیست‌محیطی BRICS، که در سال ۲۰۱۸ توسط وزرای محیط زیست BRICS در ژوهانسبورگ، آفریقای جنوبی، امضا شد، برگزار می‌شود.
این یادداشت تفاهم حوزه‌های اولویت‌دار همکاری را شامل کیفیت هوا، آب، تنوع زیستی، تغییرات اقلیمی، مدیریت پسماند و اجرای برنامه 2030 برای توسعه پایدار شناسایی می‌کند. حوزه‌های اضافی ممکن است به توافق متقابل شرکت‌کنندگان اضافه شود.
یک برنامه اجرایی برای سال‌های 2023-2027 برای ترجمه تعهدات گروه کاری به نتایج عملی تدوین شده است. این برنامه یک نقشه‌راه ساختاری برای تقویت هماهنگی و همکاری‌های زیست‌محیطی در میان کشورهای عضو فراهم می‌کند.
گروه کاری نقش اساسی در این فرآیند ایفا می‌کند و نظارت بر اجرای مؤثر یادداشت تفاهم را بر عهده دارد. برزیل به عنوان رئیس کنونی، هدف خود را تقویت اجرای این برنامه برای ترویج همکاری‌های مبتنی بر عمل قرار داده است.
