بررسی الگوهای باغهای ایرانی، اروپایی و چینی در تهران
گذراندن وقت در یک باغ ایرانی، تجربهای منحصر به فرد و دلپذیر است. در این مقاله، به بررسی گردهماییای با عنوان “از بهار تا باغ ایرانی” که در مجموعه تاریخی-فرهنگی نیوان برگزار شد، میپردازیم. این گردهمایی با حضور سید محمد بهشتی، کارشناس ارشد میراث فرهنگی، برگزار شد و به بررسی مفهوم باغ ایرانی و زیباییهای آن اختصاص داشت.
بهشتی در این گردهمایی بر اهمیت توجه به مفهوم باغ ایرانی به عنوان منبعی از لذت تأکید کرد. او اشاره کرد که از میان باغهای مختلف در سراسر جهان، باغ ایرانی قدیمیترین نوع است که کمتر مورد بحث قرار گرفته است. به گفته او، باغ ایرانی بر اساس تصاویر موجود به صورت هندسی و در قالب یک صلیب طراحی شده است.
او توضیح داد که در نقاط تلاقی یا یکی از انتهای این صلیب، یک pavillion وجود دارد که این محورها دارای آب روان و درختان هستند. یکی از ویژگیهای بارز باغ ایرانی، نحوه نگرش به گیاهان و طبیعت است. بهشتی بیان کرد: “در باغهای اروپایی، ما شاهد خطی از درختان هستیم. در واقع، اروپاییها گیاهان را اهلی کرده و سپس آنها را در باغ قرار میدهند. این باغها نشان دهنده تسلط انسان بر طبیعت هستند.”
وی ادامه داد که جنبه باغهای چینی متفاوت و جالب است. در باغهای شرق آسیا، گیاهان به گونهای پذیرفته میشوند که کوچک شده و میتوانند مانند بونسای منتقل شوند. به گفته او، مفهوم گلدان از چین وارد شده است و “قبل از دوره زندیه، ما مفهوم گلدان برای انتقال یک موجود زنده نداشتیم.”
در میان باغهای شگفتانگیز ایرانی، باغ ارم واقع در شهر شیراز، استان فارس به خاطر زیبایی خیرهکنندهاش مشهور است. این باغ که در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار دارد، واقعا بینظیر و منحصر به فرد است. قرآن کریم باغ ارم را به عنوان یک realm آسمانی توصیف میکند که به طور خاص برای روحهای خوشبخت طراحی شده است.
- محیط باغ ارم: این باغ با درختان سرو بلند، گلهای خوشبو و درختان پرتقال معطر احاطه شده است.
- آرامش بخش بودن: ناحیه سرسبز باغ مکانی آرامشبخش برای بازدیدکنندگان است و صدای دلنشین پرندگان فضایی دلپذیر برای قدم زدن ایجاد میکند.
- زیبایی بهاری: باغ ارم در فصل بهار با رنگارنگی گلها و شکوفهها به چشم میآید و مکانی ضروری برای کسانی است که به ایران سفر میکنند.
باغ ارم با ریشههایی که به دوره سلجوقیان نزدیک به چهار قرن پیش برمیگردد، تاریخ غنیای به عنوان نمونهای کلاسیک از باغ ایرانی دارد. این باغ همچنین حاوی یک ساختمان باستانی از دوره قاجار است. در سالهای بعد، یکی از اعضای قبیله قشقایی زمین را خرید و اولین عمارت را ساخت و همچنین انواع مختلف گل و درخت را معرفی کرد.
این باغ در ابتدا توسط ناصرالملک در دوره قاجار خریداری شد و پس از درگذشت او، پسرش آن را کامل کرد. باغ ارم و ساختار آن توسط وزارت گردشگری ایران به عنوان یک منظر تاریخی مهم در باغ گیاهشناسی شیراز محافظت میشود.
در نهایت، باغهای ایرانی به دلیل طراحی منحصر به فرد و زیباییهای طبیعیشان همواره مورد توجه گردشگران و محققان قرار دارند. توجه به این باغها نه تنها به حفظ میراث فرهنگی کمک میکند، بلکه تجربهای فراموشنشدنی برای بازدیدکنندگان به ارمغان میآورد.