روز ملی خلیج فارس: جشنواره‌ای از تاریخ، فرهنگ و طبیعت
در هر سال، در دهم اردیبهشت ماه در تقویم ایرانی، ایران روز ملی خلیج فارس را گرامی می‌دارد — فرصتی برای تأمل در اهمیت تاریخی، فرهنگی و ژئوپلیتیکی این آبراه استراتژیک در غرب آسیا. این مناسبت که امسال در تاریخ 30 آوریل برگزار شد، همچنین یادآور پیروزی تاریخی در سال 1622 است که در آن نیروهای ترکیبی امپراتوری صفوی ایران و شرکت هند شرقی بریتانیا، نیروهای پرتغالی را از تنگه استراتژیک هرمز اخراج کردند.
خلیج فارس که در نوار جنوب غربی سواحل جنوبی ایران قرار دارد، بیش از یک آبراه است؛ این منطقه مهد تمدن‌های باستانی، یک تقاطع فرهنگی زنده و یک پدیده طبیعی سرشار از حیات است.
از شهر بندر عباس با مشغولیت‌های تجاری تا سواحل آرام جزایر قشم و هرمز، این آبراه تضاد شگفت‌انگیزی بین سنت و مدرنیته را ارائه می‌دهد. این سرزمین‌ها و آب‌ها به زندگی ساکنان خود عمیقاً مرتبط هستند، که قرن‌هاست به دریا برای تجارت، تأمین غذا و تبادل فرهنگی وابسته‌اند.
در حالی که خلیج فارس به‌خاطر ذخایر بزرگ نفت و گاز طبیعی‌اش شناخته شده است، همچنین به‌خاطر زیبایی‌های طبیعی خیره‌کننده‌اش، از سواحل بکر تا جنگل‌های حرا، به عنوان یک جواهر پنهان برای اکوتوریسم و ماجراجویی مشهور است. مسافران می‌توانند در آب‌های زلال شنا کنند، به اکتشاف صخره‌های مرجانی بپردازند یا به سادگی از تنوع زیستی غنی سواحل لذت ببرند.
علاوه بر این، خلیج فارس یک موزه زنده تاریخ است. جزایر این خلیج مدت‌هاست که به‌عنوان پایگاه‌های مهم تجاری برای پیوند دادن شرق و غرب عمل کرده و سرنوشت امپراتوری‌ها را شکل داده‌اند. از تمدن‌های میان‌رودانی سومی‌ها و اکدی‌ها گرفته تا امپراتوری‌های قدرتمند ایرانی — هخامنشی، اشکانی و ساسانی — این منطقه به مدت هزاران سال یک تقاطع دریایی استراتژیک بوده است.
این جزایر همچنین در دوران طلایی اسلامی شکوفا شدند و به مراکز تجارت، علم و یادگیری تبدیل گشتند. بنادر آن‌ها از دانشمندان، بازرگانان و مسافران از سرزمین‌های دور استقبال می‌کردند و بافت غنی از تبادل فرهنگی و دستاوردهای علمی را فراهم می‌آوردند. حتی امروزه نیز می‌توان این میراث را در معماری محلی، غذا، موسیقی و سنت‌های شفاهی که نسل به نسل منتقل شده‌اند، مشاهده کرد.
علاوه بر این، جزایر خلیج فارس همچنان یک موزاییک از تنوع قومی و فرهنگی هستند و خانه‌ای برای فارس‌ها، عرب‌ها، بلوچ‌ها و گروه‌های دیگر به شمار می‌روند. این ادغام فرهنگی که در طول قرن‌ها بر اثر مهاجرت و تجارت شکل گرفته است، پارچه اجتماعی زنده و منحصر به فردی را ایجاد می‌کند که میراث ملی ایران را غنی می‌سازد.
در چشم‌انداز ژئوپلیتیک امروزی، خلیج فارس به‌طور مداوم دارای اهمیت استراتژیک است. جزایر آن، که در نزدیکی برخی از مهم‌ترین مسیرهای انرژی جهان قرار دارند، نقش کلیدی در امنیت منطقه و تجارت جهانی ایفا می‌کنند. در عین حال، برخی از آن‌ها در مرکز گفتگوهای دیپلماتیک مداوم بوده‌اند که اهمیت پایدار آن‌ها در صحنه جهانی را برجسته می‌سازد.
جشن روز ملی خلیج فارس در ایران نه تنها یک منطقه جغرافیایی را گرامی می‌دارد بلکه از میراثی از مقاومت، همکاری و ثروت فرهنگی نیز تقدیر می‌کند. برای بسیاری از ایرانیان، این روز به‌عنوان نمادی از هویت و افتخار ملی شناخته می‌شود — گواهی بر منطقه‌ای که تاریخ را شکل داده و هنوز هم به شکل‌گیری آن ادامه می‌دهد.
