فرهنگ

گالری سالس در حال حاضر میزبان نمایشگاهی از عکس‌های رضا داری‌کناری است که تا ۲۷ مه ادامه دارد. همچنین، گالری‌های مختلف تهران نمایشگاه‌هایی از هنرمندان معاصر به نمایش گذاشته‌اند. در گالری بینش، نقاشی‌های شروین پاشایی تحت عنوان «بازگشت راسپ» تا ۲۵ مه در معرض دید است. گالری ابتداء، آثار شیما شوقی بیگی با عنوان «آنچه تحمل می‌کنم» را تا ۲۰ مه به نمایش گذاشته است. دیگر گالری‌ها شامل نگار، دستان، سو، جاوید، سهراب، باوان و امکان نیز آثار متنوعی از هنرمندان مختلف را تا تاریخ‌های متفاوتی به نمایش می‌گذارند.

گروه کاری همکاری رسانه‌ای ایران و روسیه روز سه‌شنبه در مسکو تشکیل شد. در این جلسه، معاون وزیر رسانه ایران و معاون وزیر ارتباطات روسیه به بررسی ظرفیت‌های رسانه‌ای دو کشور پرداختند. محمدرضا نوروزپور بر اهمیت افزایش درک متقابل بین دو ملت و مقابله با اخبار جعلی تأکید کرد و پیشنهاد تولید مستندها و فیلم‌های مشترک را مطرح کرد. بلا چرکسوا نیز بر تقویت همکاری رسانه‌ای در چارچوب توافق‌نامه جامع تأکید کرد. کاظم جلالی، سفیر ایران، بر اهمیت روابط رسانه‌ای به عنوان پایه‌ای برای همکاری‌های دوجانبه تأکید نمود.

مترجم فارسی رمان “نام دیگر” اثر جان فاسه اکنون در کتابفروشی‌های ایران موجود است. این کتاب به ترجمه ایمان امیردی‌تیمور و توسط انتشارات برج در ۳۹۲ صفحه منتشر شده است. داستان زندگی دو مرد به نام‌های آسل و آسلریک را روایت می‌کند که در ساحل غربی نروژ زندگی می‌کنند. آسل، نقاش سالخورده، به یاد زندگی‌اش می‌افتد و به روابطش با همسایه‌اش و یک گالری‌دار می‌پردازد. نثر هیپنوتیک فاسه به بررسی سوبژکتیویته و انتخاب‌های زندگی می‌پردازد. جان فاسه، نویسنده نروژی برنده جایزه نوبل ادبیات ۲۰۲۳، به عنوان یکی از مهم‌ترین نویسندگان معاصر شناخته می‌شود.

رمان “شهر و دیوارهای نامشخص” اثر هاروکی موراکامی به تازگی توسط انتشارات میلکان به فارسی ترجمه شده است. داستان از برنده شدن یک پسر 17 ساله در مسابقه مقاله‌نویسی با دختری 16 ساله آغاز می‌شود. دختر نشان می‌دهد که خود واقعی‌اش در شهری فراتر از دیوارها وجود دارد. با ناپدید شدن دختر، پسر به اشتیاق و درد عشق گمشده دچار می‌شود. او به عنوان بزرگسال به این شهر خیالی برمی‌گردد و با چالش‌هایی چون رهایی از سایه‌اش مواجه می‌شود. داستان به بررسی هویت، عشق و مرزهای میان دنیاها می‌پردازد.

نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران 2023، یکی از بزرگترین رویدادهای فرهنگی غرب آسیا، در محل مصلا امام خمینی (ره) در حال برگزاری است. این نمایشگاه با حضور 2400 ناشر داخلی و 600 ناشر بین‌المللی برگزار می‌شود. کاتوسکا رودریگز، مشاور وزیر فرهنگ ونزوئلا، به اهمیت معرفی ادبیات فارسی و ترویج کتابخوانی اشاره کرد و از تلاش‌های خود برای حفظ صنعت نشر با وجود تحریم‌ها گفت. عبدالرحمن راجه، رئیس غرفه یمن، نیز به کاهش خوانندگان به دلیل اینترنت اشاره کرد و بر ارزش نمایشگاه‌ها در ترویج فرهنگ کتابخوانی تأکید کرد. نمایشگاه از 17 تا 7 مه ادامه دارد.

ایران با تاریخ و فرهنگ غنی خود، گنجینه‌ای از مستندات تاریخی را در خود دارد که به بررسی رویدادهای اجتماعی، فرهنگی و سیاسی می‌پردازند. این مستندات، به ویژه در سینمای جهانی، اغلب نادیده گرفته می‌شوند. در این مقاله نه مستند تاریخی برجسته ایرانی معرفی شده‌اند که دیدگاه‌های منحصر به فردی از تاریخ ایران ارائه می‌دهند. آثار شامل «راه ابریشم»، «امپراتوری گمشده پارس»، و «پرسبولیس» هستند که هرکدام به شیوه‌ای خاص به روایت داستان‌های ناگفته این سرزمین می‌پردازند و برای علاقه‌مندان به تاریخ و فرهنگ ایران جذاب‌اند.

فرهنگ عامیانه ایرانی یک سنت غنی و تاریخی است که شامل افسانه‌ها و شخصیت‌های نمادین می‌شود و به هویت ایرانی ارتباط عمیقی دارد. شاهنامه فردوسی، یکی از آثار مهم ادبیات فارسی، داستان‌های پادشاهان و قهرمانانی چون رستم و سهراب را روایت می‌کند و ارزش‌های شجاعت و فداکاری را به تصویر می‌کشد. موجودات افسانه‌ای مانند سیمرغ و زحاک نیز نمادهای مبارزه بین خوب و بد هستند. داستان‌های قهرمانانی چون آرش کمانگیر و کاوه آهنگر، نمادهای وفاداری و مقاومت در برابر ظلم را نمایندگی می‌کنند و به حفظ هویت فرهنگی ایرانی کمک می‌کنند.

کامیار صالح‌پور، کارگردان و طراح حرکات ایرانی، به همراه دایی ماتسواکا، هنرمند باتوه ژاپنی، در یک پروژه مشترک همکاری خواهند کرد. این پروژه در نیمه دوم سال جاری اجرا می‌شود و هدف آن ایجاد پلی میان سبک‌های مختلف رقص برای خلق یک فرم جدید هنری است. این همکاری فرصتی برای یادگیری و تبادل فرهنگی بین ایران و ژاپن فراهم می‌کند. برای انتخاب هنرمندان، کارگاهی مشترک در 16 جلسه برگزار خواهد شد. این پروژه به گسترش روابط فرهنگی و هنری بین دو کشور و معرفی سبک‌های مختلف رقص کمک خواهد کرد.

نمایشگاهی از آثار منتخب عکاسان جوان از سراسر جهان روز دوشنبه در سازمان تبلیغات اسلامی تهران افتتاح شد. این نمایشگاه شامل آثار برگزیده مسابقه بین‌المللی عکاسی مطبوعاتی آندری استنین 2024 است و فرصتی برای مشاهده تصاویر نوآورانه و خلاقانه فراهم می‌آورد. محمدمهدی رحمانی، مدیرعامل گروه رسانه‌ای مهر، در افتتاحیه بر اهمیت این رویداد و داستان‌های انسانی هر عکس تاکید کرد. این نمایشگاه که یک هفته ادامه دارد، موضوعاتی چون بحران‌های محیط زیستی و همبستگی ملل را به نمایش می‌گذارد. مسابقه آندری استنین از سال 2014 به شناسایی استعدادهای جوان اختصاص دارد.

به مناسبت سالگرد نشریه تهران تایمز، نمایشگاهی در خانه روزنامه‌نگاران تهران برگزار شد که نگاهی به تاریخ این روزنامه در چهل و شش سال اخیر دارد. این نمایشگاه با تمرکز بر دهه ۱۹۸۰، مجموعه‌ای از صفحات نخست و مواد آرشیوی را به نمایش می‌گذارد که مهم‌ترین لحظات تاریخ مدرن ایران را به تصویر می‌کشد. به بازدیدکنندگان امکان می‌دهد تا با روندهای اجتماعی و فرهنگی آن دوران آشنا شوند و نقش رسانه‌ها در شکل‌دادن به افکار عمومی را درک کنند. این نمایشگاه فرصتی ارزشمند برای شناخت تاریخ و فرهنگ ایران فراهم می‌آورد.

پلتفرم 101 به رهبری محمدعلی فاموری، تنها تیم هنر دیجیتال از ایران و غرب آسیا در اکسپو 2025 اوساکا است. اثر آن‌ها با نام “آفاق بی‌نهایت” در پاویون نمادین کلاه درخشان به نمایش درمی‌آید. این اثر نوآورانه به بررسی طبیعت فراکتالی جهان و الگوهای آن در جهان‌های موازی می‌پردازد. فاموری این پروژه را فرصتی برای نمایش هنر دیجیتال ایرانی و همکاری‌های بین‌المللی می‌داند. اکسپو 2025 با تم “طراحی جامعه آینده برای زندگی ما” از 13 آوریل تا 13 اکتبر برگزار می‌شود و پیش‌بینی می‌شود حدود 28 میلیون بازدیدکننده داشته باشد.

جایزه بین‌المللی حنظله با هدف ترویج ادبیات کودکان و نوجوانان با موضوع مقاومت آغاز به کار کرده است. دبیر علمی این رویداد، سادق Zufan، در کنفرانس مطبوعاتی در تهران، جزئیات این مسابقه را اعلام کرد و بر اهمیت تولید فرهنگی برای نسل جوان تأکید کرد. آثار ارسال شده در پنج دسته شامل کتاب‌ها، اسباب‌بازی‌ها، بازی‌های کامپیوتری، بسته‌های فعالیت و رسانه‌های آموزشی ارزیابی می‌شوند. این جایزه به دنبال پرورش روایت مقاومت از طریق خلاقیت و فرهنگ است و ۳۲,۰۰۰ یورو به آثار برگزیده اهدا خواهد شد. حنظله، نماد مقاومت فلسطینی، به عنوان الهام‌بخش این جایزه معرفی شده است.

ترجمه فارسی رمان «آمبرسون‌های فوق‌العاده» اثر بوت تارکینگتون، به تازگی توسط سیروس نورآبادی منتشر شده و در کتابفروشی‌های ایران در دسترس قرار گرفته است. این رمان که در سال 1918 منتشر شد، دومین قسمت از سه‌گانه «رشد» تارکینگتون و برنده جایزه پولیتزر است. داستان به بررسی ثروت، دینامیک‌های خانوادگی و تغییرات اجتماعی در آمریکا می‌پردازد و سقوط خانواده آمبرسون را روایت می‌کند. شخصیت مرکزی، جرج آمبرسون، با عواقب اعمال خود و دنیای در حال تغییر روبرو می‌شود. این اثر در سال 1942 به فیلمی به کارگردانی آرسون ولز تبدیل شد.

برادران سعیدی، علی و محمد، به مناسبت روز ملی دوقلوها، قطعه‌ای به نام “صبح امید” منتشر کرده‌اند. شعر این اثر توسط جمشید بارزنده نوشته شده و آهنگ‌سازی آن نیز به عهده او و عبداله حسین بوده است. برادران سعیدی با تفسیر منحصر به فرد خود از موسیقی فولکلور اصفهانی و استفاده از سازهای سنتی ایرانی، به یکی از چهره‌های شناخته شده موسیقی ایرانی تبدیل شده‌اند. این قطعه حس امید و شادی را منتقل کرده و اهمیت ارتباطات خانوادگی و همبستگی میان دوقلوها را ترویج می‌کند. آثار آن‌ها به زنده نگه‌داشتن فرهنگ غنی موسیقی ایرانی کمک می‌کند.

نمایشنامه “طناب” اثر پاتریک همیلتون که در سال 1929 نوشته شده، در مرکز تئاتر تهران به روی صحنه رفته است. این نمایش به کارگردانی سید امیرعلی میرزاد و با بازی بازیگرانی همچون بهنام عموخلیلی و علی عبدالرحیم‌زاده اجرا می‌شود. داستان آن درباره دو دانشجوی جوان است که برای اثبات برتری خود، اقدام به قتل یک دانشجوی دیگر می‌کنند و جسد را در جعبه‌ای پنهان می‌کنند. این نمایش که بر اساس یک قتل واقعی در شیکاگو الهام گرفته شده، تا 23 مه در تهران ادامه دارد.

کنفرانس تخصصی دوم درباره دیپلماسی فرهنگی و اهمیت آن در زمینه‌های زیارت و فرهنگ اهل بیت، صبح روز جمعه در مشهد و در حاشیه جشنواره بین‌المللی امام رضا (ع) برگزار شد. این رویداد با حضور مقامات و کارشناسان از وزارت امور خارجه و سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی ایران برگزار گردید. هدف کنفرانس، هماهنگی ابتکارات برای ارتقاء فرهنگ اهل بیت بود. سخنرانان بر اهمیت دیپلماسی فرهنگی و نقش آن در ترویج آموزه‌های امام رضا (ع) تأکید کردند. کنفرانس با تأکید بر ایجاد استراتژی‌های نوآورانه و ترویج ارزش‌های فرهنگی به پایان رسید.

رابطه ایران با گل‌ها عمیقاً فرهنگی، معنوی و هنری است. گل‌ها در فرهنگ ایرانی از دیرباز جایگاه ویژه‌ای دارند و نماد زیبایی و ارتباط با طبیعت هستند. از گل محمدی در کاشان تا دشت‌های لاله، این زیبایی‌ها در ادبیات و جشن‌ها به‌ویژه نوروز و مهرگان تجلی می‌یابند. شاعران بزرگ فارسی همچون حافظ و سعدی از گل‌ها برای بیان عشق و درس‌های اخلاقی استفاده کرده‌اند. همچنین، گل‌ها در زندگی روزمره ایرانیان به‌عنوان نماد عشق و زیبایی حضور دارند و باغ‌های ایرانی بهشتی از هارمونی میان انسان و طبیعت را نمایان می‌کنند.

کتاب “تمرینات برای هنرمندان شورشی: پداگوژی عملکرد رادیکال” نوشته گیلرمو گومز پنا و روبرتو سیفوانتس به تازگی با ترجمه حسین مالکی در ایران منتشر شده است. این اثر ۳۵۲ صفحه‌ای به هنرمندان و فعالان هنر کمک می‌کند تا به خلق هنر مرزی بپردازند و تئاتر چالش‌برانگیزی ایجاد کنند. شامل تمرینات دقیق، رویکردهای الهام‌بخش و راهنمای گام به گام برای اجراهای گروهی است. این کتاب به تدریس به عنوان کنشگری و زیبایی‌شناسی عملکرد اشاره دارد و منبعی ارزشمند برای هنرمندان و فعالان فرهنگی به شمار می‌آید.

در تئاتر هلال احمر رشت، نمایش “جشن تولد” اثر هارولد پینتر به کارگردانی مسعود لطفی به روی صحنه رفته است. این نمایش با بازی مارال اقبال، پدرام پریچه‌ره و دیگران اجرا می‌شود. “جشن تولد” نخستین نمایشنامه کامل پینتر است که در سال 1959 منتشر شد و داستان آن درباره استنلی وببر، پیانیست سابق، در یک مهمان‌خانه است که به یک کابوس تبدیل می‌شود. این نمایش به عنوان کمدی تهدیدآمیز شناخته می‌شود و ویژگی‌های پینترسک را شامل می‌شود. اجراها هر شب ساعت 8 تا 16 مه ادامه دارد.