فرهنگ

همایش یادبود اقبال لاهوری، با همکاری مؤسسه فرهنگی اکو و اداره امور بین‌الملل دفتر هنر سازمان تبلیغات اسلامی، در تهران برگزار شد. در این مراسم، سعید لشگری به اهمیت اقبال به عنوان پلی فرهنگی بین ایران و پاکستان اشاره کرد و بر نیاز به ترویج میراث او تأکید کرد. محمد باقری و محمدرضا سنگری نیز به بررسی ابعاد مختلف شخصیت لاهوری پرداختند و او را به عنوان یک اندیشمند و شاعر برجسته معرفی کردند. این همایش شامل سخنرانی‌هایی از شخصیت‌های ادبی پاکستانی بود و در پایان به پژوهشگران حاضر یادبودی اهدا شد. اقبال لاهوری به عنوان شاعر و متفکر اسلامی شناخته می‌شود.

در دیدار مهمی در دوشنبه، نادره رضایی، معاون هنری وزیر فرهنگ ایران، با مطلوعخان سَتوریون، وزیر فرهنگ تاجیکستان، ملاقات کرد. در این جلسه، اهمیت توسعه روابط فرهنگی و هنری بین دو کشور مورد بحث قرار گرفت. رضایی به جشنواره بین‌المللی تئاترهای حرفه‌ای در تاجیکستان سفر کرده است و برنامه‌هایی برای دعوت از هنرمندان تاجیک به جشنواره‌های فجر در 2026 دارد. همچنین، آمادگی برای تشکیل ارکسترهای مشترک و همکاری در پروژه‌های هنری اعلام شد. در انتها، هدایایی از طرف دو طرف تبادل شد که شامل آثار هنری و صنایع دستی بود.

جمهوری اسلامی ایران در نمایشگاه بین‌المللی کتاب بوگوتا (FILBO) که از ۲۴ آوریل تا ۱۱ مه در کلمبیا برگزار می‌شود، شرکت کرده است. ایران برای سومین سال متوالی در این نمایشگاه حضور دارد و با استقبال خوبی مواجه شده است. غرفه ایران شامل کتاب‌های کودکان، رمان‌ها، اشعار و کتاب‌های اسلامی به زبان اسپانیایی است. قرآن کریم بیشترین توجه را جلب کرده است. همچنین رونمایی از کتاب‌های جدید و نمایش صنایع دستی ایرانی در این غرفه انجام می‌شود. نمایشگاه به عنوان یکی از مهم‌ترین رویدادهای فرهنگی در آمریکای لاتین، فضای تبادل نظر و تجارت نشر را فراهم می‌آورد.

نمایش “قوی‌تر” نوشته آگوست استریندبرگ و به کارگردانی لیلا حسینی‌زاده، به تازگی اجراهای خود را در بابلسر آغاز کرده است. این نمایش با تمرکز بر قدرت و پیچیدگی‌های روانشناختی روابط انسانی، موضوعاتی چون خیانت و سلسله مراتب در جامعه مردسالار را بررسی می‌کند. در این نمایش، دو زن با شخصیت‌های متفاوت در یک کافه ملاقات می‌کنند و تماشاگران شاهد واکنش‌ها و معانی پنهانی آن‌ها هستند. “قوی‌تر” به عنوان یک مونو درام با عمق روانشناختی شناخته می‌شود و تا تاریخ ۲ ژوئن در باکس سیاه اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی بابلسر روی صحنه خواهد بود.

کتاب “معماهای هوش مصنوعی: بهره‌برداری از قدرت هوش مصنوعی برای سازمان شما – به‌صورت سودآور و ایمن” به‌تازگی به زبان فارسی منتشر شده است. این اثر، راهنمایی عملی برای کسب‌وکارها و سیاست‌گذاران در درک و استفاده مسئولانه از هوش مصنوعی است. ترجمه آن توسط امین انصاری چارسو انجام شده و شامل 400 صفحه است. نویسندگان، کالیب و رکس بریگز، تجربیات خود در زمینه‌های مختلف را به اشتراک می‌گذارند و این کتاب شامل مطالعات موردی واقعی و بینش‌های عملی برای کاهش ریسک و بهبود کاربرد هوش مصنوعی در صنایع مختلف است.

نشست ادبی “شب السا مورات” در خانه اندیشمندان علوم انسانی تهران روز یکشنبه برگزار می‌شود. این برنامه به زندگی و آثار السا مورات، نویسنده و پژوهشگر ایتالیایی، اختصاص دارد و 834امین جلسه شب‌های بخارا است. سخنرانانی چون آنتونیا شُرَکا و فاطمه عسگری به ایراد سخن خواهند پرداخت. مورات (1912-1985) با رمان “تاریخ” و آثارش در ادبیات قرن بیستم شناخته می‌شود. او به موضوعاتی چون عشق و نارسیسیسم پرداخته و نوشتن را ابزاری برای شکل‌گیری آگاهی شخصی می‌داند. در این رویداد، مستندی درباره زندگی او نیز نمایش داده خواهد شد.

سفارت استرالیا در تهران روز پنج‌شنبه نمایشگاه هنری “تکامل: ماسک‌های جزایر توریس استریت” را افتتاح کرد. ایان مک‌کانویل، سفیر استرالیا، این رویداد را نخستین نمایشگاه از این نوع در ایران معرفی کرد و به غنای فرهنگی دو کشور اشاره کرد. نمایشگاه شامل ۱۲ ماسک ceremonial به نام Kuyuku Zamiyak است که از مواد طبیعی مانند چوب و صدف ساخته شده و دارای معانی روحانی هستند. این نمایشگاه فرصتی برای آشنایی با فرهنگ غنی جزایر توریس استریت و تقویت روابط فرهنگی میان ایران و استرالیا به شمار می‌آید.

در دوره نهم جشنواره گرافیک امام رضا (ع)، تمرکز بر موضوعاتی چون مبارزه با ظلم و دفاع از ستمدیدگان، به ویژه مردم غزه است. سید مسعود شجاعی طباطبایی، یکی از برگزارکنندگان، اعلام کرد که این دوره به ابعاد دیگر میراث امام رضا (ع) پرداخته و بر اهمیت موضوعات غزه تأکید دارد. او افزود که تصویر اسرائیل به عنوان رژیم نژادپرست در سطح جهانی محکوم شده و دفاع از فلسطینی‌ها در گفتمان هنری جشنواره اولویت دارد. جشنواره در حوزه‌های مختلف از جمله هنرهای بصری و مقالات برگزار می‌شود و در تاریخ 9 مه در مشهد به پایان می‌رسد.

نسخه صوتی کتاب “چیزی که دور گردن توست” اثر چیما مندا نگوزی آدیچی، نویسنده نیجریه‌ای، به تازگی برای مخاطبان فارسی‌زبان منتشر شده است. این کتاب صوتی که توسط بهرام وقشور روایت شده، در آوای چرک تولید شده و شامل صداهای چندین هنرمند است. کتاب، مجموعه‌ای از داستان‌های کوتاه است که به مضامینی چون هویت، بی‌خانمانی و پیوندهای انسانی می‌پردازد. داستان‌ها، روایتگر تجربیات مختلف افراد از زمینه‌های فرهنگی و اجتماعی گوناگون هستند. این اثر به بررسی چالش‌ها و زیبایی‌های زندگی انسان‌ها در دنیای مدرن می‌پردازد.

آلبوم “پرشیا، کنسرت برای دو تار” به زودی توسط علی (الکساندر) رهبری، آهنگساز و رهبر ارکستر مشهور ایرانی، در سالن اپرای ماریینسکی سن پترزبورگ اجرا خواهد شد. این کنسرت در تاریخ 19 ژوئن و با همراهی ارکستر ماریینسکی و نوازندگان تار، آیدین اولیانی‌نسب و مهسا خرمیان برگزار می‌شود. اجرای اولیه این اثر در مارس گذشته با استقبال خوبی مواجه شد. علی رهبری، که در عرصه بین‌المللی شناخته شده است، موسیقی سنتی ایرانی را به نمایش می‌گذارد و این کنسرت فرصتی برای معرفی استعدادهای موسیقی ایرانی در سطح جهانی است.

کارگردان ایرانی اشکان خلیل‌نژاد قصد دارد نمایشی جدید از رمان “برادران کارامازوف” داستایفسکی را در تئاتر ایرانشهر تهران به روی صحنه ببرد. این نمایش که پیش‌تر در ژانویه اجرا شده، اکنون تنها در روزهای شنبه به مدت یک ماه برگزار خواهد شد. بازیگران اصلی شامل وحید آجرلو و مجید آقا کریمی هستند. داستان “برادران کارامازوف” به بررسی ایمان، اخلاق و روابط پیچیده خانواده کارامازوف می‌پردازد و مضامینی چون عشق، خیانت و بی‌عدالتی را به تصویر می‌کشد. این اثر به چالش‌های انسانی و فلسفی نیز می‌پردازد و در نهایت به امید و رستگاری می‌رسد.

فیلم “Conclave” به کارگردانی ادوارد برگر، روز سه‌شنبه در مرکز فرهنگی اندیشه تهران نمایش داده می‌شود. این اثر بر اساس رمان رابرت هریس ساخته شده و داستان آن حول انتخاب جانشینی برای پاپ بعد از مرگ ناگهانی او می‌گردد. کاردینال توماس لارنس (با بازی رالف فاینس) با نمایندگان چهار کشور تلاش می‌کند تا در کنگره‌ای پرتنش، جانشین پاپ را انتخاب کند. در این میان، شایعات و رسوایی‌ها به تنش‌ها دامن می‌زنند و در نهایت، انتخاب پاپ جدید با افشاگری‌هایی درباره هویت او همراه می‌شود. برگر برای آثارش در سینما و تلویزیون شناخته شده است.

دو انیمیشن کوتاه ایرانی به نام‌های “باغ” و “شاگرد کیمیاگر” در فستیوال بین‌المللی انیمیشن فیلم گلدن کوکر در صوفیه، بلغارستان از ۷ تا ۱۱ مه به نمایش درمی‌آیند. “باغ” به کارگردانی علی معصومی، داستان خانواده‌ای را روایت می‌کند که با ورود یک جیرجیرک، دیدگاه دختر کوچک خانواده تغییر می‌کند. “شاگرد کیمیاگر” به کارگردانی عرفان پارساپور درباره جوانی است که تلاش می‌کند اختراع استادش را اصلاح کند. این فستیوال از سال ۲۰۱۰ برگزار می‌شود و هدف آن حمایت از انیماتورها و توسعه هنر انیمیشن در بلغارستان است.

پس از انفجار در بندر شهید رجایی هرمزگان که بیش از ۱۲۰۰ کشته و زخمی بر جا گذاشت، شخصیت‌های فرهنگی به این حادثه تلخ واکنش نشان دادند و به خانواده‌های داغدیده تسلیت گفتند. وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، سید عباس صالحی، با ابراز همدردی، تأکید کرد که جامعه فرهنگی ایران در کنار آسیب‌دیدگان است. جشنواره موسیقی منطقه‌ای ایران، که در حال برگزاری بود، به دلیل این فاجعه پایان یافت. سینماها و نمایش‌های کمدی نیز به احترام قربانیان تعطیل شدند. این حادثه همبستگی و همدلی مردم ایران را به وضوح نمایان کرد و یاد قربانیان همیشه در دل‌ها زنده خواهد ماند.

نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران (TIBF) امسال با حضور ویژه عراق برگزار می‌شود و فرصتی برای تقویت روابط فرهنگی دو کشور فراهم می‌آورد. عراق با ۱۵ ناشر و هیأتی ۳۰ نفره در این رویداد شرکت خواهد کرد. ابراهیم حیدری، معاون نمایشگاه، از ثبت‌نام ۲۳۶۳ ناشر ایرانی و ۵۰ ناشر خارجی خبر داد. همچنین، برنامه بورس نشر تهران برای حمایت از آثار ایرانی و تسهیل ترجمه آنها به زبان‌های دیگر راه‌اندازی شده است. این نمایشگاه که به عنوان مهم‌ترین رویداد فرهنگی در ایران شناخته می‌شود، از ۷ تا ۱۷ مه در مصلی امام خمینی برگزار خواهد شد.