فرهنگ

کتاب “تجاوز به ذهن” اثر یوست آبراهام موریس میرلوی هلندی به زبان فارسی ترجمه شده و توسط انتشارات ققنوس منتشر گردیده است. این اثر که در سال 1956 منتشر شد، به بررسی کنترل افکار، مذهب ذهنی و شستشوی مغزی می‌پردازد. میرلوی در این کتاب به دنیای تاریک اجبارهای ذهنی و آسیب‌های ناشی از رژیم‌های توتالیتر اشاره می‌کند. او خطرات تعامل فرهنگی تحت نفوذهای ذهنی و روش‌های شستشوی مغزی را بررسی کرده و بر اهمیت حفظ آزادی ذهنی تأکید می‌کند. این کتاب به عنوان منبعی ارزشمند برای درک مسائل اجتماعی و فرهنگی پیشنهاد می‌شود.

برندگان سی و یکمین دوره مسابقات بین‌المللی قرآن ایران در مشهد مورد تقدیر قرار گرفتند. فاطمه دلیری از ایران در بخش حفظ بانوان مقام اول را کسب کرد و غزاله سهیلی‌زاده نیز در بخش ترتیل بانوان به عنوان برنده اول شناخته شد. در بخش مردان، مجتبی قدبیگی مقام اول در ترتیل را به دست آورد. سید محمد حسین‌پور نیز در بخش قرائت برنده شد. هیئت داوران در بیانیه‌ای به جایگاه قرآن به عنوان راهنمای مسلمانان اشاره کردند و بر اهمیت وحدت امت اسلامی تأکید کردند. این مراسم با حضور مقامات فرهنگی و مذهبی برگزار شد.

نمایشگاه‌های نقاشی متنوعی در تهران در حال برگزاری است که آثار هنرمندان مختلف را به نمایش می‌گذارد. گالری داستون بیسمنت میزبان آثار علی‌اکبر صادقی تا 21 فوریه است. همچنین گالری CAMA نمایشگاهی از محمد مستنددهی تا 5 فوریه با عنوان «به ما در این جنگ بپیوندید!» دارد. گالری هما آثار فاطمه فراجی با عنوان «او در برابر من» تا 11 فوریه را نمایش می‌دهد. دیگر گالری‌ها شامل Ev، شیرین، شکوه، آتبین، هور، اعتبار 2 و آداپا نیز آثار هنرمندانی چون محمدحسین سلابی‌فرد و فریبا بروفار را به نمایش گذاشته‌اند.

مراسم رونمایی از کتاب “معبد زیرزمینی” نوشته مسوّمه میرآبotalebi در روستای رکن‌آباد میبد با حضور محمد باقر قالیباف و مقامات محلی برگزار شد. این کتاب به یاد شهدای چاه‌کن جنگ ایران و عراق نوشته شده است. آیت‌الله خامنه‌ای در تقدیرنامه خود، موضوع کتاب را نوآورانه و ضروری توصیف کردند و بر اهمیت تلاش‌های این شهیدان تأکید کردند. کتاب داستان غلام‌حسین ریات رکنی و گروهی از چاه‌کن‌ها در عملیات فتح‌المبین را روایت می‌کند و همچنین به سفر تحول‌آفرین جوانی به نام الیاس می‌پردازد که با کمک حاج غلام‌حسین دنیای جدیدی را تجربه می‌کند.

چهل و سومین جشنواره فیلم فجر از روز پنجشنبه با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و هنرمندان در تالار وحدت تهران آغاز شد. در این مراسم از سه چهره پیشکسوت سینما، سیروس الوند، رضا بابک و منوچهر والی‌زاده تقدیر گردید. سیروس الوند، کارگردان 74 ساله، به خاطر آثارش مورد تجلیل قرار گرفت و از رضا بابک به عنوان هنرمند تاثیرگذار در آثار کودکانه تقدیر شد. منوچهر والی‌زاده به دلیل مشکلات سلامتی نتوانست حضور یابد. جشنواره از 31 ژانویه تا 10 فوریه ادامه دارد و 33 فیلم در بخش رقابتی آن انتخاب شده‌اند.

نمایش “شام با دوستان” نوشته دونالد مارگولییس به کارگردانی محسن زارعی در تئاتر شهر قزوین به روی صحنه رفته است. این نمایش 75 دقیقه‌ای، داستان گاب و کارن، یک زوج میانسال را روایت می‌کند که با دوستانشان تام و بت رابطه نزدیکی دارند. در حین یک شام، بت خبر طلاقش از تام را اعلام می‌کند و این موضوع بر روی رابطه گاب و کارن تأثیر می‌گذارد. نمایش به بررسی تأثیر جدایی بر دوستی‌ها و ازدواج‌ها می‌پردازد. “شام با دوستان” برنده جوایز متعددی است و تا 3 فوریه ادامه دارد.

ترجمه فارسی رمان “درس‌های یونانی” نوشته هان کانگ، نویسنده کره‌ای، به تازگی توسط فریبا عرب‌زاده و انتشارات لگا در ایران منتشر شده است. این رمان که اولین بار در 2011 منتشر شد، داستان زنی جوان را روایت می‌کند که زبانش را از دست داده و برای بازپس‌گیری آن در کلاس زبان یونانی باستان شرکت می‌کند. معلم او که به تدریج بینایی‌اش را از دست می‌دهد، رابطه‌ای عمیق و انسانی با او برقرار می‌کند. این داستان به بررسی تنش‌های درونی و پیوندهای عاطفی در زندگی روزمره می‌پردازد و خوانندگان را به تفکر درباره ارتباطات انسانی دعوت می‌کند.

در جشنواره بین‌المللی فیلم Zoom-Zblizenia که از ۳ تا ۹ مارس در لهستان برگزار می‌شود، شش فیلم از کارگردانان ایرانی به رقابت می‌پردازند. فیلم‌ها شامل “هوا” به کارگردانی سید علی قاسمی، “تاری” به کارگردانی سحر آسداللهی، “درون پوست” به کارگردانی مشترک شفق ابوسعید و مریم مهدیه، “قالب” به کارگردانی محمدرضا نورمندی‌پور، “اسکار” به کارگردانی علی اصغری و “تنهایی با هم” به کارگردانی امید میرزایی هستند. این جشنواره به ترویج هنر سینمای مستقل و نمایش آثار با ارزش هنری بالا پرداخته و فرصتی برای معرفی سینمای ایران فراهم می‌آورد.

جشنواره موسیقی بین‌المللی فجر به زودی با معرفی جایزه «صلح و مقاومت» برگزار می‌شود که به آثار موسیقایی مرتبط با «جبهه مقاومت» اختصاص دارد. این جشنواره از ۱۱ تا ۱۷ فوریه در تهران و ۲۰ استان دیگر ایران شامل آذربایجان شرقی، اردبیل، خوزستان و زنجان برگزار خواهد شد. هر استان جشنواره‌های موسیقی خود را با سبک‌های مختلف از جمله سنتی، پاپ و کلاسیک اجرا خواهد کرد. هدف این رویداد معرفی و تجلیل از آثار موسیقیدانان ایرانی و ارتقاء فرهنگ شنیداری و هنری در جامعه است.

عرفان ایرانی یکی از ابعاد معنوی اسلام است که تأثیر عمیقی بر هنر و ادبیات ایران گذاشته است. این عرفان بر جستجوی عشق الهی و ارتباط مستقیم با خدا تأکید دارد و از طریق شعر، نقاشی، موسیقی و ادبیات ابراز می‌شود. شاعران صوفی مانند رومی و حافظ با استفاده از استعاره‌های عشق و طبیعت، تجربیات معنوی خود را منتقل کرده‌اند. همچنین، هنرهای بصری مانند مینیاتور و خوشنویسی، و موسیقی و رقص به عنوان ابزارهایی برای تعالی روحانی مورد استفاده قرار می‌گیرند. تأثیر عرفان ایرانی فراتر از مرزها رفته و بر فرهنگ‌های مختلف اثر گذاشته است.

فیلم “فصل آلو سبز” به کارگردانی علی بیات در فستیوال جهانی فیلم سانتو دومینگو به نمایش درخواهد آمد. این فستیوال از 31 ژانویه تا 6 فوریه در جمهوری دومینیکن برگزار می‌شود و فیلم در بخش Vanguardias Opera Prima به نمایش درمی‌آید. داستان فیلم درباره آتا است که پس از استعفا از قضاوت به ویلای خانوادگی‌اش می‌رود و با تنش‌هایی از سوی پسرش فرهاد و همسرش گیتی مواجه می‌شود. تصادف خودرو موجب مرگ فرهاد و فلج شدن گیتی می‌شود و آتا در تلاش است تا حقیقت را از گیتی پنهان کند. فیلم تاکنون در چندین فستیوال بین‌المللی شرکت کرده است.

مرکز فرهنگی و هنری سحنی آبی در تهران، در تاریخ ۷ فوریه، میزبان اجرای خوانشی از نمایشنامه «بازدید» اثر فریدریش دورنمات خواهد بود. کارگردانی این نمایش را علی خمر بر عهده دارد و بازیگرانی چون زهره بهرامی و یسنا پورعلی در آن حضور دارند. «بازدید» به زبان فارسی توسط حمید سمندریان ترجمه شده و موضوعاتی چون انتقام و فساد مالی را بررسی می‌کند. داستان در شهری به نام گولن می‌گذرد که با ورود یک میلیاردی ثروتمند، اهالی آن با یک شرط وحشتناک مواجه می‌شوند که اخلاقیاتشان را تحت فشار قرار می‌دهد. این نمایش به نقد اجتماعی و اخلاق انسانی می‌پردازد.

فتح اسلامی ایران بین سال‌های ۶۳۲ تا ۶۵۴ میلادی تحت خلافت راشدین، منجر به سقوط امپراتوری ساسانی شد که دین زرتشتی را به عنوان دین رسمی خود داشت. این فتح تأثیرات عمیقی بر فرهنگ و زندگی معنوی ایرانیان گذاشت و بسیاری از زرتشتیان به هند مهاجرت کردند. جنگ قادسیه و نبرد نهاوند از جمله پیروزی‌های کلیدی مسلمانان بود. این فتح باعث تغییرات اجتماعی و فرهنگی عمیق شد و زبان عربی به عنوان زبان اداری معرفی گردید. همچنین، میراث این فتح بر تاریخ ایران و جهان اسلام تأثیرات قابل توجهی داشت و به توسعه فرهنگی ایرانی-اسلامی انجامید.

نسخه پنجم ترجمه فارسی رمان “در خون سرد” اثر ترومن کاپوتی به تازگی توسط انتشارات امیرکبیر منتشر شده است. این رمان که در سال 1966 منتشر شد، به داستان واقعی قتل خانواده کلاتر در هولکامب، کانزاس در سال 1959 می‌پردازد و مرزهای روزنامه‌نگاری و ادبیات را در هم می‌آمیزد. کاپوتی با دقت جزئیات و سبک روایی جذاب خود، این اثر را به نمونه‌ای بارز از “روزنامه‌نگاری نوین” تبدیل کرده است. داستان از انگیزه‌های قاتلان و تأثیر این جرم بر جامعه روایت می‌کند و به بررسی روانشناسی انسانی می‌پردازد.

کتاب “آمریکا برای آمریکایی‌ها: تاریخ بیگانه‌هراسی در ایالات متحده” نوشته اریکا لی به تازگی به زبان فارسی ترجمه و منتشر شده است. این اثر، با ترجمه امیر میرحاج، به بررسی بیگانه‌هراسی در تاریخ آمریکا و تأثیر آن بر جامعه می‌پردازد. لی نشان می‌دهد که چگونه ترس و نفرت از مهاجران از دوران استعماری تا امروز، از ویژگی‌های بارز این کشور بوده است. او به تحولات سیاسی ناشی از بیگانه‌هراسی و ترس‌های کنونی اشاره می‌کند. کتاب، تحلیلی تاریخی و یادآوری از چالش‌های اجتماعی و سیاسی آمریکا را ارائه می‌دهد.

نمایشنامه «محاکمه: کمدی درباری در سه پرده» اثر ولادیمیر ووینوویچ، در تئاتر شهرزاد تهران به کارگردانی نادر نادرپور و ترجمه ابtin Golkar به روی صحنه رفته است. این نمایش تا ۸ فوریه ادامه دارد و به نقد محاکمات نمایشی در شوروی دهه‌های ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ می‌پردازد. با بازیگران اصلی چون علیرضا قربان‌زاده و آیدا مرادی، داستان حول شخصیت‌هایی می‌چرخد که در یک محاکمه مسخره گرفتار شده‌اند. ووینوویچ با ترکیب طنز و تراژدی، سوالاتی درباره هویت و مقاومت در برابر سرکوب را مطرح می‌کند و تأثیر عمیقی بر تماشاگران می‌گذارد.

فستیوال فیلم ایرانی نیویورک از 29 ژانویه تا 6 فوریه در مرکز IFC برگزار می‌شود و 17 فیلم از ایران را به نمایش می‌گذارد. این رویداد شامل 13 فیلم بلند و 4 فیلم کوتاه است و بخش جدیدی به نام جواهرات پنهان از ایران معرفی شده است. نخستین نمایش آمریکایی فیلم دانشور قدیمی به کارگردانی اوکتای باراهنی آغازگر این فستیوال خواهد بود. همچنین، فاطمه معتمدآریا، بازیگر مشهور ایرانی، در این فستیوال حضور دارد و پنج فیلم خود را به نمایش می‌گذارد. فیلم پایانی فستیوال، علت مرگ: نامعلوم به کارگردانی علی زارنگر خواهد بود.

کتاب “زوال و ظهور دموکراسی: تاریخ جهانی از دوران باستان تا امروز” نوشته دیوید استاساویج به زبان فارسی منتشر شده است. این اثر با ترجمه لیلا سازگار، ۵۰۶ صفحه دارد و به بررسی تاریخچه و توسعه دموکراسی‌ها در نقاط مختلف جهان می‌پردازد. استاساویج با استفاده از شواهد جهانی، نشان می‌دهد که دموکراسی‌های اولیه در مکان‌ها و زمان‌های مختلفی شکل گرفته‌اند. او همچنین انتقال دموکراسی‌های اولیه به مدرن و چالش‌های مرتبط با آن را تحلیل می‌کند. این کتاب به خوانندگان درس‌هایی درباره حکمرانی و آینده دموکراسی‌ها ارائه می‌دهد.

تئاتر بوتیک ایران در تهران به زودی میزبان اجرایی خوانشی از نمایشنامه “شایعات” نوشته نیل سایمون خواهد بود. این نمایش به کارگردانی یوسف حیدری‌راد و با بازی علی هاشمی، فاطمه اکبرزاده، سپیده پلنگی و احسان جلالی در روز دوشنبه اجرا می‌شود. داستان کمدی حول یک جشن سالگرد برای چارلی بروک، معاون شهردار نیویورک و همسرش مایرا می‌چرخد که در آن مایرا ناپدید می‌شود و چارلی به‌طور تصادفی به خود شلیک می‌کند. نمایش به بررسی مضامین دوستی، فریب و ابسوردیته‌های زندگی با شوخ‌طبعی خاص سایمون می‌پردازد.