جامعه

وینسنت کاسارد، نماینده کمیته بین‌المللی صلیب سرخ (ICRC) در ایران، آمادگی خود را برای ارائه حمایت‌های آموزشی به کودکان پناهنده اعلام کرد. این اقدام در راستای کمک به پناهندگان در ایران و نشان‌دهنده تلاش‌های کشور برای حمایت از اتباع خارجی است. در دیدار با نادر یاراحمدی، رئیس سازمان ملی مهاجرت، به خدمات ایران در زمینه reunification خانواده‌ها و آموزش پیشگیری از خطرات ناشی از آلودگی سلاح‌ها اشاره شد. همچنین، پروژه‌های مشترک ICRC و جمعیت هلال احمر ایران برای کمک به پناهندگان افغان و آسیب‌پذیران در مشهد برنامه‌ریزی شده است.

اولین المپیاد ملی علم و مهارت برای دانش‌آموزان دارای معلولیت در تاریخ 9 مه در تهران برگزار می‌شود. این رویداد با حمایت بنیاد ملی نخبگان و معاونت علمی کشور، به نمایش استعدادهای این دانش‌آموزان در زمینه‌های هنر، مهندسی و ورزش می‌پردازد. هدف از برگزاری این المپیاد، ارتقای توانمندی‌های دانش‌آموزان و فراهم کردن فرصت‌های برابر برای آن‌هاست. همچنین، روز جهانی افراد دارای معلولیت در 3 دسامبر 2024، بر اهمیت رهبری و مشارکت فعال این افراد تأکید دارد. برگزاری این المپیاد می‌تواند به توانمندسازی و آگاهی‌سازی جامعه کمک کند.

در خوزستان، دبیرخانه ملی پرنده‌نگری با همکاری وزارت محیط زیست و وزارت میراث فرهنگی تأسیس شده است. این دبیرخانه به شناسایی و ترویج فرهنگ پرنده‌نگری در کشور می‌پردازد. خوزستان با 404 گونه پرنده، بالاترین تنوع پرندگان را در ایران دارد. اداره محیط زیست در نظر دارد مناطق حفاظت شده و مسیرهای پرنده‌نگری را معرفی کند. این استان به دلیل شرایط آب و هوایی و زیستگاه‌های غنی، به مکانی مناسب برای پرندگان مهاجر تبدیل شده و 20 درصد از تالاب‌های کشور را در خود جای داده است. همچنین، تنوع زیستگاه‌ها در ایران موجب غنای پرندگان شده است.

رئیس‌جمهور ایران، مسعود پزشکیان، در دوران تبلیغات انتخاباتی خود وعده رسیدگی به چالش‌های اقتصادی را داد، اما پس از شش ماه از آغاز ریاست‌جمهوری‌اش، موفق به تحقق این وعده‌ها نشده است. آمارها نشان می‌دهد که 55% از جمعیت شهری با ناامنی غذایی مواجه‌اند و مصرف گوشت به چهار کیلوگرم در سال کاهش یافته است. قیمت مواد غذایی بین 40% تا 103% افزایش یافته و 26 میلیون ایرانی قادر به تأمین نیازهای اولیه خود نیستند. سوءتغذیه و مشکلات بهداشتی ناشی از این بحران، وضعیت را وخیم‌تر کرده و نارضایتی عمومی در حال افزایش است.

سازمان هلال احمر ایران (IRCS) به تازگی همکاری‌های جدیدی با هلال احمر مغولستان آغاز کرده است. دبیرکل هلال احمر مغولستان، بولورما نوردوف، در یک جلسه آنلاین اعلام کرد که این کشور به دنبال بهره‌مندی از تجربیات IRCS برای بهبود خدمات امدادی خود است. نوردوف به اهمیت بهبود سلامت و رفاه مردم اشاره کرده و خواستار همکاری در زمینه‌های پزشکی و دارویی شد. پیشنهاد تأسیس دانشگاه مشترک، مراکز پزشکی، و شرکت‌های دارویی و نساجی نیز مطرح شد. IRCS در سه سال اخیر با 19 سازمان یادداشت تفاهم امضا کرده و به دنبال گسترش همکاری‌ها در زمینه امداد و نجات است.

کنفرانس بین‌المللی دوم در زمینه هوش مصنوعی در علوم پزشکی (AIMS) از 14 تا 16 مه در تهران برگزار خواهد شد. این کنفرانس به تبادل ایده‌ها و همکاری‌های بین‌المللی در حوزه کاربرد هوش مصنوعی در پزشکی می‌پردازد. محورهای اصلی شامل پزشکی شخصی‌سازی شده، پردازش داده‌های بیومدیکال و هوش مصنوعی در داروسازی است. همچنین، رویداد مقدماتی «نوآوری هوش مصنوعی در تله‌سلامتی» نیز به بررسی آخرین ابزارهای هوش مصنوعی در این حوزه می‌پردازد. استفاده از هوش مصنوعی در بهداشت می‌تواند هزینه‌ها را به طور قابل توجهی کاهش دهد و کیفیت خدمات پزشکی را بهبود بخشد.

ایران در سال‌های اخیر به عنوان الگوی موفقی برای بسیاری از کشورها شناخته شده است. آندره فرسنکو، دستیار رئیس‌جمهور روسیه، در مراسم سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی در مسکو بر اهمیت گسترش روابط ایران و روسیه تأکید کرد. او به همکاری‌های علمی و فناوری، به ویژه در زمینه هوش مصنوعی، اشاره کرد و گفت که دو کشور می‌توانند با چالش‌های محیط زیستی مواجه شوند. رئیس‌جمهور ایران نیز بر ادامه مسیر مستقل توسعه در برابر فشارهای غربی تأکید کرد و اهمیت پیمان شراکت استراتژیک را برای همکاری‌های امنیتی و اقتصادی مورد توجه قرار داد.

تغذیه نقش مهمی در بروز سرطان‌ها دارد و وزارت بهداشت ایران برنامه‌هایی برای ترویج رژیم‌های غذایی سالم و عادات زندگی سالم در نظر گرفته است. بر اساس گفته مقامات، تغییرات در رژیم غذایی و کاهش مصرف نمک، قند و چربی می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به سرطان‌ها کمک کند. در این راستا، کمپین ملی پیشگیری و مبارزه با سرطان از ۲۰ تا ۲۶ ژانویه برگزار شد تا آگاهی عمومی درباره سرطان و روش‌های پیشگیری افزایش یابد. در حال حاضر، حدود ۲۵۰,۰۰۰ ایرانی با سرطان زندگی می‌کنند و آمار نشان می‌دهد که موارد جدید سرطان تا سال ۱۴۰۴ به ۱۶۰,۰۰۰ مورد خواهد رسید.

در هفته سوم بهمن‌ماه، ایران با 165 زلزله مواجه شد که بین 1 تا 7 فوریه رخ دادند. از این تعداد، 139 زلزله شدت کمتر از 3 ریشتر، 24 زلزله بین 3 تا 4 ریشتر و 2 زلزله بین 4 تا 5 ریشتر داشتند. زلزله‌ای با شدت 4.2 ریشتر در 4 فوریه در بوشهر ثبت شد. این استان با 34 زلزله بالاترین تعداد را داشت. همچنین، زلزله‌ها در تهران و چند استان دیگر ثبت نشد. ایران در منطقه‌ای زلزله‌خیز قرار دارد و نیاز به آمادگی و آموزش در برابر این بلایای طبیعی احساس می‌شود.

روز جهانی زنان و دختران در علم در ۱۱ فوریه هر سال برگزار می‌شود تا به ترویج دسترسی و مشارکت برابر زنان و دختران در علوم و فناوری پرداخته شود. در سال ۲۰۲۵، دهمین سالگرد این روز با موضوع «شناخت شغل‌های STEM: صدای او در علم» گرامی داشته می‌شود. وضعیت زنان ایرانی پس از انقلاب اسلامی بهبود یافته و آن‌ها اکنون در بسیاری از زمینه‌ها پیشرو هستند. نرخ سواد زنان به ۹۹.۳ درصد رسیده و زنان ۶۰ درصد دانشجویان دانشگاه‌ها را تشکیل می‌دهند. زنان ایرانی در عرصه‌های علمی و پژوهشی موفقیت‌های چشمگیری کسب کرده‌اند و ۲۴ درصد از اختراعات را به خود اختصاص داده‌اند.

نسخه ژانویه 2025 رتبه‌بندی جهانی وبومتریکس، شامل 64 دانشگاه پزشکی از ایران است. دانشگاه تهران با رتبه 335 و دانشگاه علوم پزشکی تهران با رتبه 468 به عنوان دو دانشگاه برتر معرفی شده‌اند. دانشگاه‌های شهید بهشتی، مشهد، تبریز و ایران نیز در رتبه‌های بعدی قرار دارند. رتبه‌بندی وبومتریکس از 2004 منتشر می‌شود و هدف آن ارتقاء دسترسی آزاد به دانش دانشگاه‌هاست. همچنین، در رتبه‌بندی جهانی دانشگاه‌های تایمز، 81 دانشگاه ایرانی در 10 حوزه مختلف در سال 2025 معرفی شده‌اند، که نشان‌دهنده پیشرفت دانشگاه‌های ایرانی در سطح جهانی است.

فستیوال چهارم پزشکی ایرانی به عنوان بستری برای متخصصان و شرکت‌های دانش‌بنیان طراحی شده است تا تجربیات خود را به اشتراک بگذارند و به رشد این شرکت‌ها کمک کند. این فستیوال در آوریل با موضوع “ادغام پزشکی ایرانی در سیستم بهداشتی” برگزار می‌شود و بر اهمیت فناوری و کارآفرینی تأکید دارد. حسین رضا زاده، مقام وزارت بهداشت، اعلام کرد که حضور استارتاپ‌ها و شرکت‌ها در این فستیوال برای بهبود خدمات پزشکی و جذب سرمایه‌گذاری مهم است. همچنین، این رویداد فرصتی برای معرفی ظرفیت‌های پزشکی ایرانی و تعاملات بین مراکز آموزشی و پژوهشی فراهم می‌آورد.

هفته آگاهی از مغز ملی از ۲۲ تا ۲۸ فوریه در تهران برگزار می‌شود تا به ترویج علوم شناختی و سلامت مغز بپردازد. این رویداد به حمایت ستاد توسعه علوم و فناوری‌های شناختی از سال ۲۰۱۵ برگزار می‌شود و دهمین دوره آن با عنوان «مغز خود را بشناسید، مغز شما کل بدن شماست» شامل برنامه‌های آموزشی و کنفرانس‌های متعدد در مدارس و دانشگاه‌ها است. هدف این هفته افزایش آگاهی عمومی درباره ساختار و عملکرد مغز، اختلالات مغزی، و روش‌های پیشگیری و درمان آن‌هاست. همچنین هفته جهانی آگاهی از مغز در ۱۰ تا ۱۶ مارس برگزار می‌شود.

شرکت‌های مخابراتی ایران و عمان یادداشت تفاهمی برای گسترش تبادل داده‌ها امضا کردند که به ایران اجازه می‌دهد به مرکز منطقه‌ای انتقال داده تبدیل شود. این توافق در حاشیه رویداد «کریدور ایران 2025» در دبی به امضا رسید و ظرفیت انتقال داده به عمان را به ۴.۵ ترابیت در ثانیه افزایش می‌دهد. این پروژه با بهینه‌سازی زیرساخت‌ها، زمان و هزینه انتقال داده‌ها را کاهش می‌دهد و امنیت و تنوع بیشتری در مسیرهای انتقال داده به اروپا فراهم می‌کند. همچنین، این همکاری موقعیت ایران را در نقشه ترانزیت دیجیتال جهانی تقویت می‌کند.

در ایران، 51 درصد از مدارس با کمک نیکوکاران ساخته شده‌اند که نشان‌دهنده تعهد آن‌ها به بهبود شرایط آموزشی است. فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت، تأکید کرد که نیکوکاران نقش مهمی در افزایش کیفیت مدارس دارند. دولت به دنبال حذف محرومیت‌های آموزشی و ساخت مدارس جدید است. محمدرضا جعفری، مدیرعامل انجمن نیکوکاران مدرسه‌ساز، اعلام کرد که نیکوکاران در سال جاری 200 تریلیون ریال برای ساخت مدارس تعهد داده‌اند. رئیس‌جمهور مسعود پزشک‌کیان نیز بر اهمیت برابری آموزشی تاکید کرد و گفت که هیچ دانش‌آموزی نباید از حق آموزش با کیفیت محروم شود.

سازمان یونیسف به تازگی یک دستگاه برجسته‌نگار بریل پیشرفته برای وزارت آموزش و پرورش ایران تأمین کرده است تا آموزش 7,145 کودک با ناتوانی‌های بینایی را بهبود بخشد. دستگاه Braillo 600 SR2 به دانش‌آموزان امکان دسترسی به مواد آموزشی بریل را می‌دهد و به تولید 28,000 کتاب درسی بریل سالانه کمک می‌کند. این اقدام به برابری آموزشی و تضمین حقوق کودکان با ناتوانی‌ها کمک می‌کند. همچنین، یونیسف و بانک تجارت کمپینی برای توانمندسازی این کودکان آغاز کرده‌اند. این برنامه شامل راهنمایی برای مدیریت بحران زلزله و برگزاری کارگاه‌های آموزشی است.