تکنولوژی

استارتاپ چینی DeepSeek به‌دلیل نگرانی‌های حریم خصوصی، به‌طور موقت دانلود برنامه‌های چت‌بات خود را در کره جنوبی متوقف کرده است. مقامات کره‌ای اعلام کردند که این برنامه‌ها از اپل استور و گوگل پلی حذف شده و DeepSeek با کمیسیون حفاظت از اطلاعات همکاری می‌کند تا تدابیر لازم برای بهبود حفاظت از حریم خصوصی را انجام دهد. کاربران فعلی که برنامه را دانلود کرده‌اند، تحت تأثیر قرار نخواهند گرفت. نگرانی‌ها درباره جمع‌آوری داده‌های حساس، منجر به بررسی دقیق‌تر خدمات DeepSeek و درخواست شفافیت بیشتر از سوی کاربران شده است.

امکان دانلود اپلیکیشن TikTok در فروشگاه‌های اپل و گوگل در ایالات متحده دوباره فراهم شده است. این تغییر به دلیل تعویق اجرای ممنوعیت این پلتفرم اجتماعی توسط دونالد ترامپ تا تاریخ ۵ آوریل رخ داده است. TikTok که بیش از ۱۷۰ میلیون کاربر در ایالات متحده دارد، ماه گذشته به طور موقت از فروشگاه حذف شد. طبق قانونی که با حمایت دو حزبی تصویب شده، شرکت مادر TikTok، ByteDance، باید عملیات‌های خود را در ایالات متحده واگذار کند. ترامپ پیشنهاداتی برای راه‌حلی که با هدف این قانون همخوانی داشته باشد، مطرح کرده است.

محققان دانشگاه پنسیلوانیا در حال توسعه رباتی با سیستم حسگری پیشرفته مبتنی بر امواج رادیویی هستند که قادر به دیدن از طریق دود و باران است. این فناوری تصاویر سه‌بعدی تولید می‌کند و می‌تواند در عملیات‌های جستجو و نجات کاربرد داشته باشد. ربات مجهز به آرایه چرخان امواج رادیویی را ارسال کرده و با استفاده از هوش مصنوعی، محیط را درک می‌کند. این سیستم می‌تواند به ربات‌ها کمک کند تا در شرایطی که حسگرهای سنتی کار نمی‌کنند، اشیاء پنهان را شناسایی کنند. همچنین، پژوهشگران در حال بررسی کاربردهای دیگر این فناوری، از جمله شناسایی سلاح‌های پنهان هستند.

رئیس‌جمهور ایران، مسعود پزشکزاد، در مراسمی در تهران، سه ماهواره جدید به نام‌های ناواک ۱، پارسی ۲ و نسخه به‌روز شده پارسی ۱ را رونمایی کرد. این مراسم به مناسبت روز ملی فناوری فضایی ایران برگزار شد و پیشرفت‌های کشور در این حوزه را نشان می‌دهد. ناواک ۱ یک ماهواره مخابراتی با وزن ۲۰ تا ۵۰ کیلوگرم است که برای ارتباط با ایستگاه‌های زمینی طراحی شده است. پارسی ۱ و پارسی ۲ به‌ترتیب ماهواره‌های تصویربرداری سنجش از دور و با وزن‌های ۱۰۰ تا ۱۵۰ کیلوگرم و ۱۵۰ کیلوگرم هستند. این موفقیت‌ها نشان‌دهنده توانمندی‌های علمی ایران در عرصه فضایی است.

ایران در سال جاری موفقیت‌های قابل توجهی در برنامه فضایی خود به دست آورده است، از جمله پرتاب چهار ماهواره و تزریق یک محموله ۳۰۰ گرمی به مدار پایین زمین. حسن سالاریه، رئیس سازمان فضایی ایران، در مراسم روز ملی فناوری فضایی به این دستاوردها اشاره کرد. از مهم‌ترین موفقیت‌ها می‌توان به پرتاب ماهواره پارس-۱ و چمران اشاره کرد. همچنین بخش خصوصی موفق به ساخت و پرتاب ماهواره‌های هودهد و کاوسر شد. پیشرفت‌های زیرساختی نیز شامل مرکز ملی فضایی چابهار و توسعه ایستگاه‌های دریافت تصاویر ماهواره‌ای بوده است. ایران آماده همکاری‌های بین‌المللی در این حوزه است.

وزیر دفاع ایران، سرتیپ عزیز ناصری‌زاده، اعلام کرد که کشور به پیشرفت‌های چشمگیری در فناوری پرتاب ماهواره دست یافته و این موضوع به عنوان نقطه عطفی در برنامه فضایی ایران محسوب می‌شود. او بر اهمیت فناوری فضایی برای آینده کشور تأکید کرد و گفت که ایران باید وابستگی به قدرت‌های خارجی را کاهش دهد. ناصری‌زاده از همکاری با بیش از 1300 شرکت دانش‌بنیان و برنامه‌های آتی شامل دو پرتاب ماهواره دیگر تا پایان سال ایرانی خبر داد. او همچنین به اهمیت آموزش نسل جوان در علوم فضایی اشاره کرد و خواستار همکاری بیشتر نهادها برای گسترش فرهنگ علمی شد.

وزیر دفاع ایران، Brigadier General Aziz Nasirzadeh، در بازدید ریاست‌جمهوری از نمایشگاه وزارت دفاع، به بلوغ ایران در تولید حامل‌های ماهواره‌ای اشاره کرد و از احتمال ارائه خدمات به کشورهای دیگر سخن گفت. وی اعلام کرد که ایران با بیش از ۷۰۰۰ شرکت خصوصی و ۳۰۰ شرکت دانش‌بنیان همکاری می‌کند و برنامه‌هایی برای دو پرتاب فضایی در ماه جاری دارد. همچنین، به توسعه کشتی‌های فضایی و حامل جدید “سریر” که قادر به حمل بارهای سنگین است، اشاره کرد. وزیر دفاع بر اهمیت همکاری‌های بین‌المللی تأکید کرد و به عزم ایران برای تقویت جایگاه خود در فناوری فضایی اشاره نمود.

ایران در روز یکشنبه از ماهواره‌های ناوک و پارس 2 رونمایی می‌کند. این رویداد در وزارت ارتباطات برگزار خواهد شد و به معرفی قابلیت‌های جدید فضایی کشور کمک می‌کند. ماهواره پارس 2، نسخه بهبود یافته پارس 1، دارای تصویربرداری با وضوح 8 متری در رنگ و 4 متری در سیاه و سفید است. همچنین، ناوک به منظور تقویت ارتباطات در ارتفاعات بالا معرفی می‌شود. حسن سالاریه، رئیس سازمان فضایی ایران، اعلام کرده که 25 ماهواره در حال ساخت و 8 ماهواره آماده پرتاب هستند، که نشان‌دهنده عزم ملی ایران در پیشرفت فناوری‌های فضایی است.

ایران در روز یکشنبه به مناسبت روز ملی فناوری فضایی، سه ماهواره جدید شامل ناواک، پارسی ۱ و پارسی ۲ را رونمایی خواهد کرد. این مراسم با حضور رئیس‌جمهور و وزرای دفاع و ارتباطات در وزارت ارتباطات برگزار می‌شود. پارسی ۱ بهبود یافته و پارسی ۲ با دقت بالاتر در تصویربرداری طراحی شده‌اند. ناواک برای تقویت ارتباطات در ارتفاعات بالا و آزمایش در مدار بیضوی کشیده ساخته شده است. ایران همچنین برنامه دارد تا پایان سال جاری دو ماهواره دیگر را به فضا پرتاب کند و در حال توسعه ۲۵ ماهواره است. این اقدامات نشان‌دهنده عزم ایران برای پیشرفت در فناوری‌های فضایی است.

در سال 2024، ظرفیت انرژی‌های تجدیدپذیر چین به طور چشمگیری افزایش یافت و 357 گیگاوات برق از انرژی‌های بادی و خورشیدی نصب شد، معادل ساخت 357 نیروگاه هسته‌ای. ظرفیت خورشیدی 45 درصد و ظرفیت بادی 18 درصد نسبت به سال 2023 افزایش یافت. چین به هدف 1,200 گیگاوات انرژی تجدیدپذیر تا سال 2030 شش سال زودتر از برنامه‌ریزی اولیه دست یافت. با این حال، این کشور همچنان بزرگ‌ترین تولیدکننده گازهای گلخانه‌ای است و وابستگی به زغال‌سنگ را حفظ کرده است. همچنین، چین در حال توسعه روش‌های جدیدی برای تولید انرژی پاک به طور کارآمدتر است.

سهام فناوری جهانی در روز سه‌شنبه به شدت سقوط کرد، این روند به دلیل معرفی مدل هوش مصنوعی کم‌هزینه چینی DeepSeek و نگرانی از ارزیابی‌های بیش از حد ایجاد شد. سهام Nvidia با ۱۷٪ کاهش، ۵۹۳ میلیارد دلار از ارزش خود را از دست داد. این سقوط بر بازارهای ایالات متحده و اروپا تأثیر گذاشت. در آسیا، سهام فناوری ژاپن نیز به کاهش ادامه داد. مدیر عامل OpenAI مدل DeepSeek را “قابل توجه” توصیف کرد و این مدل به چالش‌های جدیدی برای صنایع فناوری آمریکا اشاره می‌کند. انتظار می‌رود غول‌های فناوری به نگرانی‌ها در گزارش‌های درآمدی خود پاسخ دهند.

تغییرات چشمگیری در ثروت ثروتمندترین افراد جهان در روز دوشنبه رخ داد و 108 میلیارد دلار به دلیل فروش گسترده در بازار فناوری از بین رفت. این فروش به دلیل موفقیت برنامه هوش مصنوعی چینی DeepSeek آغاز شد که به سرعت از ChatGPT پیشی گرفت. سهام فناوری جهانی کاهش یافت و ثروت افراد بزرگی مانند جنسن هوانگ و لری الیسون به شدت افت کرد. در مقابل، مارک زاکربرگ و جف بزوس شاهد افزایش ثروت بودند. این تحول نگرانی‌هایی را در مورد تسلط فناوری آمریکا ایجاد کرد و کارشناسان به هزینه‌های توسعه DeepSeek مشکوک هستند.

رئیس‌جمهور ایران، مسعود پزشک‌یان، بر اهمیت استفاده از فناوری‌های نوین، به ویژه هوش مصنوعی، در خدمات عمومی تأکید کرد. وی در نشست شورای راهبردی فناوری‌ها، ضرورت شناسایی وضعیت موجود و بررسی تجربیات کشورهای پیشرفته را مطرح کرد. پزشک‌یان بیان کرد که این فناوری‌ها می‌توانند به کاهش هزینه‌ها، افزایش کیفیت و سرعت خدمات، و حل مشکلاتی مانند کمبود متخصصان پزشکی و عدم تعادل انرژی کمک کنند. همچنین، وی بر لزوم همکاری دولت با شرکت‌های دانش‌بنیان برای تولید 30,000 مگاوات انرژی خورشیدی تأکید کرده و چالش‌های موجود در این مسیر را برشمرد.

شرکت اپل به دلیل فروش بندهای ساعت هوشمند حاوی مواد شیمیایی PFAS تحت بررسی قانونی قرار گرفته است. یک شکایت گروهی در کالیفرنیا ادعا می‌کند بندهای Sport، Ocean و Nike Sport اپل حاوی سطوح بالایی از این مواد خطرناک هستند. PFAS به خاطر اثرات منفی بر سلامت و محیط زیست شناخته شده‌اند و به سرطان و مشکلات دیگر مرتبط هستند. محققان دانشگاه نوتردام نیز وجود مقادیر بالای PFAS را در بندهای اپل شناسایی کرده‌اند. شاکیان اپل را به تقلب و عدم افشاگری متهم کرده و درخواست توقف فروش این بندها را دارند. اپل هنوز به این اتهامات پاسخ نداده است.

مدیرعامل شرکت امید فضا اعلام کرد که نسخه‌ی به‌روزرسانی‌شده ماهواره کوسر در نیمه‌ی اول سال آینده‌ی ایرانی به فضا پرتاب خواهد شد. حسین شهریاری گفت که دو ماهواره کوسر و هدهد در تاریخ ۶ نوامبر با پرتابگر روسی سویوز به فضا رفتند. این ماهواره‌ها برای پیشرفت کشاورزی دقیق و خدمات اینترنت اشیاء طراحی شده‌اند. بیش از ۸۵٪ اجزای آن‌ها به‌طور داخلی تولید شده است که نشان‌دهنده‌ی خودکفایی ایران در فناوری فضایی است. شهریاری بر اهمیت همکاری‌های بین‌المللی برای توسعه فناوری‌های فضایی تأکید کرد و این پرتاب را نقطه عطفی در صنعت فضایی ایران دانست.

ایران در حال برنامه‌ریزی برای راه‌اندازی نسخه پیشرفته‌تری از ماهواره ‘کوسر’ در نیمه اول سال آینده ایرانی است. حسین شهرابی، مدیر عامل شرکت خصوصی امید فضا، اعلام کرد که ماهواره‌های کوسر و هدهد در نوامبر ۲۰۲۴ توسط یک راکت روسی به فضا پرتاب شده‌اند. کوسر به حس‌گری از راه دور و هدهد به اینترنت اشیاء (IoT) تمرکز دارد. تولید داخلی این ماهواره‌ها بیش از ۸۵ درصد است. شهرابی همچنین بر اهمیت کاهش ریسک‌های فناوری و حمایت دولت از صنعت فضایی تأکید کرد. این اقدامات نشان‌دهنده پیشرفت‌های ایران در فناوری فضایی است.

یک سیستم پیشرفته رابطه مغز-کامپیوتر (BCI) به یک مرد 69 ساله فلج چهاراندام اجازه داد تا با تصور حرکات انگشت، یک پهپاد مجازی را کنترل کند. این تحقیق از دانشگاه میشیگان با توسعه الگوریتمی نوآورانه، سیگنال‌های عصبی را به کنترل‌های دقیق تبدیل کرده است. سیستم متشکل از 192 الکترود در ناحیه کنترل حرکات دست عمل می‌کند. این تجربه برای شرکت‌کننده حس قدرت و آزادی را به ارمغان آورد. با این حال، چالش‌هایی مانند نیاز به آموزش و به‌روزرسانی منظم برای عملکرد بهتر وجود دارد. این تحقیق امیدی برای بازگرداندن خودمختاری به افراد فلج است.

در روز پنجشنبه، موشک استارشیپ اسپیس‌ایکس در حین پرواز از تگزاس به طور ناگهانی سقوط کرد که منجر به تغییر مسیر پروازهای هوایی بر فراز خلیج مکزیک شد. این حادثه به برنامه‌های اکتشاف فضایی ایلان ماسک آسیب زد. ارتباطات با موشک حدود هشت دقیقه پس از پرتاب قطع شد و مدیر اسپیس‌ایکس تأیید کرد که وسیله پرتابی از دست رفته است. زباله‌های فضایی باعث تأخیر در پروازهای تجاری شدند. FAA ممکن است تحقیقاتی درباره این حادثه آغاز کند. ماسک با وجود این setback، ابراز خوش‌بینی کرد که پرتاب‌های آینده به تعویق نخواهد افتاد.