گردشگری

شهرهای کرمان و یزد می‌توانند به محورهای مهم گردشگری در آسیا تبدیل شوند. مدیرکل دفتر توسعه گردشگری داخلی در گردهمایی کمیسیون‌های گردشگری این دو شهر به شباهت آن‌ها با سامرقند و بخارا اشاره کرد. او گفت که در حال کار بر روی پیوند یزد و کرمان هستیم، از جمله جاده ادویه و مسیر هلال مارکوپولو. فاطمی همچنین به افزایش گردشگران در کرمان اشاره کرد و جشنواره ملی اکوتوریسم را در تاریخ ۲۱ اردیبهشت اعلام کرد. کرمان با تاریخ غنی، معماری شگفت‌انگیز و زیبایی‌های طبیعی، مقصدی منحصر به فرد برای گردشگران است.

استفاده از فرش‌های ایرانی در مراسم تدفین پاپ فرانسیس در کلیسای سنت پیتر، به عنوان یک سنت ششصد ساله، نشان‌دهنده تاریخچه غنی این فرش‌ها در زمینه‌های مذهبی است. این فرش‌ها، که از شمال غربی ایران آمده‌اند، به عنوان نمادی از زمین مقدس در مراسم‌های کاتولیک استفاده می‌شوند. فرش‌ها نه تنها به عنوان پوشش‌های زمینی بلکه به عنوان نشانه‌ای از جدایی فضای مقدس از جمعیت به کار می‌روند. مراسم تدفین فرانسیس شامل فرش‌های هریز و دیگر فرش‌های ایرانی بود که در مراسم‌های قبلی پاپ‌ها نیز استفاده شده بودند. این انتخاب هنری، به عمق معانی مذهبی و فرهنگی اشاره دارد.

سفر کنسول‌گری‌های عربستان سعودی، ترکیه و افغانستان به برج تاریخی رادکان در چناران خراسان رضوی، اهمیت این منطقه در جذب گردشگران خارجی را نشان می‌دهد. محمد طاهریان مقدّم، رئیس میراث فرهنگی چناران، به جاذبه‌های تاریخی و طبیعی این شهرستان اشاره کرد و گفت: چناران با 12 محل اقامتی و نزدیکی به مشهد، مقصدی جذاب برای گردشگران است. مسیرهای آخلند و رادکان از محبوب‌ترین مقاصد برای بازدیدکنندگان هستند. برج رادکان، به عنوان نماد تاریخی، با معماری منحصر به‌فرد خود، گردشگران داخلی و خارجی را به خود جذب می‌کند و نیاز به توسعه زیرساخت‌ها احساس می‌شود.

نشست ششم وزرای گردشگری سازمان همکاری اقتصادی (ECO) روز شنبه در ارزروم برگزار شد. هدف این نشست ارتقاء همکاری‌های گردشگری و توسعه منطقه‌ای با حضور نمایندگان نه کشور عضو و دبیرخانه ECO بود. دبیرکل ECO بر اهمیت گردشگری به عنوان ابزاری برای یکپارچگی منطقه‌ای تأکید کرد. در این جلسه، لاهور به عنوان پایتخت گردشگری ECO برای سال 2027 و ماری و کاراکول نیز برای سال‌های 2028 و 2029 انتخاب شدند. همچنین، راهنمای سرمایه‌گذاری گردشگری ECO رونمایی شد. نشست با پذیرش اعلامیه ارزروم به پایان رسید که شامل تعهدات و راهنمایی‌هایی برای تقویت همکاری‌های گردشگری بود.

در روز شنبه، وزرای گردشگری کشورهای عضو سازمان همکاری اقتصادی (ECO) در مراسمی نمادین در ارزروم ترکیه، به کاشت درخت پرداختند. این رویداد به منظور تأکید بر تعهد به همکاری‌های منطقه‌ای و توسعه گردشگری پایدار برگزار شد. سید رضا صالحی امیری، وزیر میراث فرهنگی ایران، به نمایندگی از کشورش در این مراسم شرکت کرد. درختان کاشته شده نماد صلح، دوستی و احترام به طبیعت هستند و نشان‌دهنده اهمیت همکاری برای حفاظت از محیط زیست و ترویج گردشگری مسئولانه می‌باشند. ارزروم به عنوان پایتخت گردشگری ECO در 2025، فرصتی برای تبادل فرهنگی و توسعه پایدار فراهم می‌آورد.

فستیوال ملی گل‌غلتان از 17 تا 19 اردیبهشت در امیریه، سمنان برگزار می‌شود. این جشنواره با ریشه‌ای تاریخی در زمان شکوفایی گل‌های رز، شامل برنامه‌هایی چون اجرای سنت گل‌چینان، جشنواره غذایی، کنفرانس علمی، جشنواره موسیقی محلی و اجرای سنت گل‌غلتان است. این مراسم به افسانه‌ای باستانی «گل خندان» مرتبط است که در آن نوزادان در گل‌ها غلتانده می‌شوند تا شادی و سلامتی برای آن‌ها به ارمغان بیاورد. در این جشنواره، زنان گل‌ها را جمع‌آوری کرده و مراسمی ویژه برای نوزادان برگزار می‌کنند و در پایان، شیرینی و چای سرو می‌شود.

در سال‌های اخیر، توریسم به حوزه‌ای مهم در تبادل فرهنگی و اقتصادی کشورها تبدیل شده است. وزیر میراث فرهنگی ایران، سیدرضا صالحی‌امیری، در سفر به ترکیه به عدم توازن در تبادلات گردشگری بین ایران و ترکیه اشاره کرد و خواستار بازنگری در سیاست‌های گردشگری شد. در سال گذشته، بیش از ۳.۵ میلیون ایرانی به ترکیه سفر کردند، در حالی که تنها ۵۸۰ هزار ترکی به ایران آمدند. وزیر بر لزوم ایجاد توازن در دیپلماسی فرهنگی تأکید کرد و برنامه‌ریزی برای دو رویداد فرهنگی بزرگ را اعلام کرد. دیپلماسی فعال گردشگری می‌تواند به جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی کمک کند.

ایران، کشوری با تاریخ و فرهنگ غنی، در رسانه‌های غربی به عنوان مکانی ناامن معرفی شده است. اما تجارب گردشگران خارجی نشان می‌دهد که واقعیت متفاوت است. مسافران از امنیت و مهمان‌نوازی مردم ایران شگفت‌زده‌اند. آریا، گردشگر یونانی، و لارا، گردشگر ایتالیایی، از تجربیات مثبت خود در تهران می‌گویند. همچنین، جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی ایران، مانند تخت جمشید و معماری زیبای مساجد، توجه گردشگران را جلب کرده است. سفر به ایران به گردشگران کمک می‌کند تا با واقعیت این کشور آشنا شوند و تصورات غلط را کنار بگذارند.

مقامات ارشد ایران و ازبکستان به منظور تقویت همکاری‌های دوجانبه در گردشگری، مذاکراتی را آغاز کرده‌اند. وزیر میراث فرهنگی ایران، سید رضا صالحی امیری، با رئیس کمیته گردشگری ازبکستان دیدار کرد و برنامه‌هایی برای سرمایه‌گذاری مشترک و رویدادهای فرهنگی مورد بحث قرار گرفت. صالحی امیری بر لزوم تقویت گردشگری فرهنگی تأکید کرد و سه استراتژی کلیدی شامل امضای تفاهم‌نامه، ترویج گردشگری از طریق رسانه‌ها و سازماندهی نمایشگاه‌ها را پیشنهاد داد. شادئیف نیز همکاری ایران را مثبت ارزیابی کرد و به تأکید بر مشارکت فعال ازبکستان در نمایشگاه‌های آینده اشاره کرد.

به مناسبت روز ملی خلیج فارس، نقشه‌نامه‌ای منحصر به فرد شامل ۲۷ نقشه تاریخی از این آبراه و جزایر «مُسَا»، «تونب بزرگ» و «تونب کوچک» در تاریخ ۳۰ آوریل رونمایی خواهد شد. حمیدرضا سلیمانی، مدیرعامل گروه موزه دافینه، گفت که این نقشه‌ها که توسط کارتوگراف‌های مشهور اروپایی طراحی شده‌اند، دیدگاه‌های تاریخی منطقه را به تصویر می‌کشند. این نقشه‌نامه به زبان‌های فارسی و انگلیسی منتشر شده و اهمیت علمی، تاریخی و فرهنگی بالایی دارد. روز ملی خلیج فارس هر ساله در دهم اردیبهشت گرامی داشته می‌شود و به پیروزی تاریخی سال ۱۶۲۲ اشاره دارد.

در گرامیداشت روز ملی خلیج فارس، نقشه‌نگاری جغرافیایی جدیدی با محوریت این آبراه استراتژیک و سه جزیره آن، در تاریخ 30 آوریل رونمایی خواهد شد. این اطلس شامل 27 نقشه تاریخی است که از آرشیو گروه موزه دافینه گردآوری شده است. مدیرعامل این گروه، حمیدرضا سلیمانی، تأکید کرد که این نقشه‌ها نگاهی نادر به دیدگاه‌های تاریخی منطقه ارائه می‌دهند و به زبان‌های فارسی و انگلیسی منتشر می‌شوند. همچنین، این اطلس به مستندسازی تاریخی، حفظ هویت خلیج فارس و افزایش آگاهی عمومی کمک می‌کند و به عنوان منبعی برای پژوهشگران معرفی شده است.

فرش‌های گلیم برجسته ایلامی به عنوان یکی از محصولات برجسته صنایع دستی این منطقه در تلاش برای جهانی‌سازی معرفی می‌شوند. این گلیم‌ها نماد هنر بافندگان ایلامی هستند و به دلیل طراحی‌های خاصشان در سطح جهانی شناخته شده‌اند. مدیر کل میراث فرهنگی ایلام از تلاش برای تبدیل این گلیم به یک محصول جهانی خبر داد و گفت که بیش از ۳۰۰۰ متر مربع از این گلیم‌ها تولید می‌شود. تکنیک نوآورانه “سحر چالنگر” باعث تحول در این هنر شده و گلیم‌ها با استفاده از مواد طبیعی ساخته می‌شوند. این آثار در نمایشگاه‌ها و غرفه‌های صنایع دستی داخلی و خارجی مورد استقبال قرار می‌گیرند.

شهرداری تهران با برگزاری جشنواره‌های گلاب‌گیری در پایتخت، میراث فرهنگی ایران را معرفی کرده است. این جشنواره‌ها به منظور افزایش گردشگری و نمایش آداب و رسوم استان‌ها طراحی شده‌اند و به غنای تجربیات شهروندان کمک می‌کنند. جشنواره اول در باغ گیاه‌شناسی ملی و بعد در پارک پرواز برگزار می‌شود و فرصت مشاهده فرآیند باستانی گلاب‌گیری را فراهم می‌کند. برنامه‌های فرهنگی شامل نمایشگاه‌ها و بازارهای سنتی نیز در این جشنواره‌ها وجود دارد. این رویدادها از اواسط آوریل تا 21 ژوئن ادامه دارند و به احیای سنت‌ها و گردهمایی مردم کمک می‌کنند.

محمدجعفر کابیری، مدیر عامل سازمان منطقه آزاد کیش، در سفر یک‌روزه به داغستان روسیه با مقامات محلی دیدار کرد و راه‌های ارتقاء همکاری‌های گردشگری بین جزیره کیش و روسیه را بررسی کرد. این سفر نشان‌دهنده تمایل دو طرف برای جذب گردشگران، به‌ویژه مسلمانان است. کابیری به مذاکرات قبلی با کنسولگری روسیه اشاره کرد و برنامه‌ریزی برای راه‌اندازی پروازهای مستقیم بین کیش و مخاچ‌قلعه در سال ۲۰۲۵ را اعلام کرد. همچنین توافقات خوبی برای آغاز همکاری‌های گردشگری به دست آمد که می‌تواند به توسعه صنعت گردشگری و روابط فرهنگی و اقتصادی دو کشور کمک کند.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، سید عباس صالحی، پیشنهاد نام‌گذاری سال 2026 به عنوان “سال همکاری‌های فرهنگی و گردشگری بین ایران و چین” را مطرح کرد که با استقبال گاو ژنگ، مدیر کل دفتر همکاری‌های بین‌المللی وزارت فرهنگ و گردشگری چین مواجه شد. این پیشنهاد در حاشیه فروم همکاری‌های فرهنگی آسیا ارائه شد و بر روابط عمیق دو کشور تأکید کرد. صالحی به اهمیت جاده ابریشم و تبادل‌های فرهنگی اشاره کرد و ابراز امیدواری کرد که این همکاری به دستاوردهای ملموسی در حوزه‌های فرهنگی و گردشگری منجر شود. کمیته‌ای مشترک برای پیگیری این اهداف تشکیل خواهد شد.

روستای کندلوس در مازندران به عنوان “بهشت گمشده” شناخته می‌شود و دارای تاریخی غنی و زیبایی‌های طبیعی است. این روستا یکی از قدیمی‌ترین سکونتگاه‌های ایران با معماری خاص و بافت تاریخی حفظ‌شده است. کندلوس به خاطر مزارع گیاهان دارویی و مرکز طب سنتی شهرت دارد. موزه انسان‌شناسی این روستا، تلاشی برای حفظ میراث فرهنگی و گیاهان دارویی است. امکانات اقامتی و فضاهای آرام برای گردشگران فراهم شده و در سال ۲۰۲۳ به عنوان یکی از روستاهای نامزد “روستای جهانی” شناخته شده است. تلاش‌ها برای دریافت برچسب یونسکو نیز در حال انجام است.

کوه ژنو، واقع در 30 کیلومتری شمال غرب بندرعباس، با ارتفاع بیش از 2300 متر ششمین قله بلند هرمزگان است. این منطقه به عنوان پناهگاه گونه‌های نادر گیاهی و جانوری، در سال 1972 به عنوان منطقه حفاظت‌شده اعلام شد و در فهرست زیست‌کره یونسکو قرار دارد. آب و هوای دلپذیر آن، به ویژه در بهار و پاییز، و چشمه آب گرم ژنو با خواص درمانی، این مکان را به یکی از مقاصد گردشگری سلامت تبدیل کرده است. کوه ژنو با زیبایی‌های طبیعی و تنوع زیستی، مقصدی ایده‌آل برای دوستداران طبیعت و گردشگران است.

به مناسبت روز جهانی زمین در 22 آوریل، طاق بستان در کرمانشاه مورد پاکسازی قرار گرفت. این اقدام با هدف حفاظت از محیط زیست و آثار باستانی انجام شد و گروهی از سازمان‌های غیردولتی و محیط‌زیست‌بانان در آن شرکت کردند. زباله‌های پراکنده در این مکان تاریخی و منطقه شکارگاه خسرو پرویز جمع‌آوری شد. طاق بستان که متعلق به دوران ساسانی است، شامل نقش‌برجسته‌های زیبایی از پادشاهان ساسانی و یک دریاچه با چشمه‌های جوشان است. این حرکت نمادین نشان‌دهنده تعهد به حفاظت از محیط زیست و میراث فرهنگی است و باید الگویی برای دیگر مناطق باشد.