گردشگری

خراسان رضوی، یکی از مقاصد مهم گردشگری بین‌المللی در ایران، سالانه حدود ۴.۵ میلیارد دلار از گردشگری بین‌المللی درآمد دارد. سید جواد موسوی، مدیرکل میراث فرهنگی این استان، اعلام کرد که تقریباً ۵۰ درصد از گردشگران بین‌المللی ایران به این منطقه سفر می‌کنند. گردشگران عمدتاً از پاکستان، کشورهای حاشیه خلیج فارس، تاجیکستان و افغانستان به خراسان رضوی می‌آیند. همچنین، استان بر تقویت روابط با کشورهای همسایه و افزایش پروازهای مستقیم به ویژه به پاکستان و ازبکستان تمرکز دارد. مشهد، با وجود حرم امام رضا (ع)، سالانه میلیون‌ها زائر را جذب می‌کند.

کاخ گلستان، مجموعه‌ای تاریخی در ایران، نمادی از فرهنگ و تاریخ ایرانیان است و جاذبه‌ای مهم برای گردشگران محسوب می‌شود. ساخت این کاخ در دوران صفوی آغاز و در دوره قاجار گسترش یافت. این کاخ به محل اقامت پادشاهان قاجار تبدیل شد و پس از پهلوی اول، به مرکزی برای مراسم رسمی تبدیل گردید. ساختمان‌های تاریخی مختلفی در این مجموعه وجود دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به ایوان تخت مرمر و تالار آینه اشاره کرد. امروزه، کاخ گلستان میزبان موزه‌ها و ادارات مختلف است و فرصتی برای تجربه تاریخ و زیبایی‌های معماری ایران فراهم می‌کند.

مسجد گوهرشاد، ساخته شده در سال 821 هجری قمری توسط گوهرشاد، همسر شاهرخ تیموری، یکی از جاذبه‌های مهم گردشگری ایران است. این مسجد با حیاط مرکزی و چهار ایوان، به زیبایی خاصی می‌درخشد. دیوارهای آن با نگاره‌های زیبا و خط ثلث تزئین شده‌اند و ایوان جنوبی آن مهم‌ترین بخش بوده که دارای طاق‌ها و نگاره‌های ارزنده است. متأسفانه، گنبد اصلی آن در سال 1330 هجری قمری آسیب دید و گنبد کنونی از بتن ساخته شده است. این مسجد همزمان با حرم امام رضا (ع) به عنوان یکی از مقاصد گردشگری مشهد شناخته می‌شود.

باغ شازده، یکی از جاذبه‌های برجسته ایران، در ۴ کیلومتری ماهان و ۳۵ کیلومتری کرمان واقع شده و در فهرست آثار ملی و میراث جهانی یونسکو ثبت شده است. این باغ در قرن سیزدهم به دستور حاکم کرمان ساخته شده و مساحتی حدود ۵.۵ هکتار دارد. طراحی چند طبقه با دیوارهای آجری و ۸ برج دیده‌بانی، زیبایی خاصی به آن بخشیده است. آب‌نماها و سیستم آبیاری آن از رودخانه تیگران تأمین می‌شود. باغ شازده نمادی از هنر و معماری ایرانی است و مکان مناسبی برای تجربه تاریخ، طبیعت و عکاسی به شمار می‌رود.

میدان نقش جهان در اصفهان، یکی از جاذبه‌های گردشگری مهم ایران با معماری تاریخی و زیبای خود است. این میدان مستطیلی در زمان سلطنت شاه عباس اول ساخته شده و شامل بناهای تاریخی مانند کاخ علی قاپو، مسجد امام و مسجد شیخ لطف‌الله است. همچنین، میدان دارای ۲۰۰ اتاق برای نمایش صنایع دستی اصفهان می‌باشد. میدان نقش جهان به عنوان دومین میدان بزرگ جهان و یکی از نقاط عطف معماری اسلامی شناخته می‌شود و در فهرست میراث ملی و جهانی یونسکو ثبت شده است. بازدید از این میدان تجربه‌ای فراموش‌نشدنی برای گردشگران است.

در تعطیلات نوروزی امسال، سازمان بنادر و دریانوردی ایران گزارش داد که بیش از ۱.۶ میلیون سفر دریایی در سواحل کشور انجام شده است. در این مدت، ۲۳۱ هزار وسیله نقلیه به جزایر قشم و کیش منتقل شدند و ۵۹ هزار قایق مسافری و تفریحی بدون مشکل فعالیت کردند. با این حال، شرایط جوی نامناسب بر سفرها تأثیر گذاشت و نیاز به رعایت پروتکل‌های ایمنی را افزایش داد. همچنین، ایران ۱۵۴ تریلیون ریال به سرمایه‌گذاری‌های بندری اختصاص داده و بر توسعه تجارت دریایی و مدرنیزاسیون تأکید کرده است تا به رونق اقتصادی و پیشرفت تکنولوژیکی کمک کند.

آرامگاه ابوعلی سینا در همدان، یادبود یکی از بزرگ‌ترین فیلسوفان و پزشکان ایرانی است. این مکان تاریخی که در خانه دوست نزدیک او، ابوسعید دَخُوک واقع شده، هر ساله میزبان گردشگران بسیاری است. آرامگاه کنونی، با معماری زیبا از دوره قاجار، شامل برج با 12 ستون و باغ‌های ایرانی است. سالن‌های شمالی و جنوبی این آرامگاه به موزه و کتابخانه اختصاص یافته‌اند. با توجه به افزایش توجه به گردشگری فرهنگی، آرامگاه ابوعلی سینا به عنوان یکی از جاذبه‌های اصلی همدان شناخته شده و تجربه‌ای غنی از تاریخ و فرهنگ ایران را برای بازدیدکنندگان فراهم می‌آورد.

گنبد سلطانیه، مقبره اولجایتو، یکی از شاهکارهای معماری اسلامی ایرانی است که بین سال‌های 1302 تا 1312 میلادی در سلطانیه ساخته شده است. این گنبد با ارتفاع 48 متر، سومین گنبد بزرگ جهان محسوب می‌شود و در سال 2005 به عنوان هفتمین اثر ایرانی در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شد. ویژگی‌های منحصر به فرد آن شامل اندازه بزرگ و تزئینات هنری زیبا است. گنبد سلطانیه تأثیرات عمیقی بر معماری جهانی داشته و به عنوان نماد فرهنگی و تاریخی ایران، جاذبه‌ای برای گردشگران و منبع الهام برای هنرمندان به شمار می‌رود.

تاق بستان، یکی از جاذبه‌های تاریخی و گردشگری مهم کرمانشاه، به دوره ساسانیان تعلق دارد و در شمال شرقی این شهر واقع شده است. این مجموعه شامل نقش‌برجسته‌ها و کتیبه‌های تاریخی است که فرهنگ و هنر آن زمان را به نمایش می‌گذارد. شخصیت‌هایی مانند اردشیر دوم و خسرو پرویز در این کتیبه‌ها به تصویر کشیده شده‌اند. مناظر طبیعی سرسبز و کوهستانی اطراف، تجربه‌ای فراموش‌نشدنی برای بازدیدکنندگان فراهم می‌کند. تاق بستان به عنوان نمادی از تاریخ غنی ایران و میراث جهانی یونسکو، سالانه هزاران گردشگر را جذب می‌کند. بازدید از این مکان توصیه می‌شود.

مسجد نصیرالملک، معروف به مسجد صورتی، یکی از مساجد زیبا و تاریخی شیراز است که در دوران قاجار ساخته شده و تحت حفاظت بنیاد نصیرالملک قرار دارد. این مسجد با شیشه‌های رنگی و طراحی منحصر به فردش، جاذبه‌ای مهم برای گردشگران محسوب می‌شود. تاریخ ساخت آن به سال‌های 1876 تا 1888 بازمی‌گردد و به دستور میرزاحسن علی نصیرالملک ساخته شده است. بنیاد نصیرالملک مسئول مرمت و نگهداری این بناست و با برگزاری دوره‌های آموزشی، فرهنگ و تاریخ آن را ترویج می‌کند. بازدید از این مسجد فرصتی برای آشنایی با فرهنگ غنی ایران و تجربه آرامش روحی است.

یک نمایشگاه ویژه از استعدادهای هنری زنان ایرانی روز دوشنبه در ژنو آغاز شد و تا ۲۴ مارس ادامه خواهد داشت. این رویداد همزمان با پنجاه و هشتمین جلسه شورای حقوق بشر سازمان ملل برگزار می‌شود و هدف آن ارتقای دستاوردهای هنری زنان و افزایش تبادل فرهنگی است. سازمان‌دهندگان شامل موسسه حمایت از حقوق زنان و معاونت امور زنان و خانواده ایران هستند. نمایشگاه فرصتی برای هنرمندان زن ایرانی است تا آثار خود را در عرصه‌های جهانی به نمایش بگذارند و به بحث درباره چالش‌ها و موفقیت‌های خود بپردازند. این رویداد به ارتقای موقعیت زنان در جامعه هنری کمک خواهد کرد.

نمایشگاه “سرزمین مهربانی” که در موزه دانشگاه سیچوان در چنگدو برگزار شد، به گوانگژو منتقل می‌شود. این نمایشگاه با حمایت وزارت میراث فرهنگی ایران و به نمایش گذاشتن ۱۵۱ اثر فرهنگی و تاریخی از موزه‌های تهران، به ترویج روابط فرهنگی بین ایران و چین کمک می‌کند. افتتاحیه آن برای اواسط آوریل ۲۰۲۵ برنامه‌ریزی شده است. آثار شامل اشیاء فلزی، سرامیکی، شیشه‌ای و فرش‌ها است که نمایانگر غنای فرهنگ ایرانی هستند. این نمایشگاه فرصتی برای گفت‌وگو و تبادل فرهنگی و همچنین تقویت روابط دوجانبه به شمار می‌آید.

در یک یادبود چندملیتی نوروز در پرسپولیس، سفرای ازبکستان، قزاقستان و تاجیکستان گرد هم آمدند تا جشن سال نو باستانی ایرانی را برگزار کنند. نوروز که به عنوان میراث فرهنگی ناملموس توسط یونسکو ثبت شده، نماد تجدید و تبادل فرهنگی میان کشورهای مختلف است. این جشنواره شامل موسیقی، هنرهای سنتی و نمایشگاه‌های فرهنگی بود که آداب و رسوم کشورهای شرکت‌کننده را به نمایش گذاشت. نمایندگان کشورهای مختلف بر اهمیت همکاری در حفظ این میراث و تقویت روابط دیپلماتیک تأکید کردند و نوروز را به عنوان نمادی از همبستگی فرهنگی معرفی کردند.

با نزدیک شدن به نوروز، تهران به آرامش خاصی دست می‌یابد و فرصتی مناسب برای کشف تاریخ و فرهنگ غنی این شهر فراهم می‌شود. تعطیلات نوروزی از ۱۹ مارس آغاز می‌شود و در این زمان، محدودیت‌های ترافیکی لغو می‌شود. بازدید از کاخ گلستان، بازار بزرگ و خزانه جواهرات ملی از جمله جاذبه‌هاست. هتل‌ها تخفیف‌های ویژه‌ای ارائه می‌دهند و اتوبوس‌های گردشگری برای راحتی بازدیدکنندگان فراهم شده‌اند. موزه هنرهای معاصر و برج آزادی نیز از نقاط دیدنی مهم هستند. نوروز زمان مناسبی برای تجربه مهمان‌نوازی ایرانی‌ها و لذت بردن از زیبایی‌های طبیعی تهران است.

جزیره کیش به زودی میزبان موزه‌ای خواهد بود که به نمایش هنرها و یادگارهای دوران اسلامی اختصاص دارد. این تحول فرهنگی پس از امضای توافقنامه‌ای بین گروه موزه‌های دفیانه و سازمان منطقه آزاد کیش به وقوع می‌پیوندد. سلیمانی، مدیرعامل گروه موزه‌ها، گفت که آثار تاریخی باید به نمایش عمومی گذاشته شوند. کابیری، مدیرعامل سازمان کیش، بر اهمیت توسعه گردشگری فرهنگی و احیای مکان‌های تاریخی تأکید کرد. این موزه به عنوان نخستین موزه کیش در زمینه تمدن اسلامی شناخته می‌شود و هدف آن افزایش جذابیت فرهنگی جزیره است.

در روز یکشنبه، هواپیمایی کیش پروازهای مستقیمی را بین جزیره کیش و دوشنبه، پایتخت تاجیکستان، آغاز کرد. این پروازها به عنوان گامی مهم در تقویت روابط ایران و تاجیکستان شناخته می‌شوند و می‌توانند به توسعه همکاری‌های اقتصادی و فرهنگی کمک کنند. با ایجاد دسترسی آسان‌تر، تبادل کالا و خدمات افزایش می‌یابد و گردشگری بین دو کشور توسعه می‌یابد. همچنین، این پروازها فرصتی برای کسب و کارهای کوچک و متوسط خواهند بود. در آینده، انتظار می‌رود تعداد پروازها افزایش یابد و روابط دو کشور بیشتر تقویت شود.

یک غار سنگی جدید در بارزک نزدیک کاشان کشف شده که به دلیل ترکیدگی لوله آب در حیاط یک خانه روستایی نمایان شده است. این غار دارای دو سطح و راهروهایی به طول ۵۰ متر است و عمق یکی از مسیرهای عمودی به ۱۰ متر می‌رسد. در گذشته، غار دارای چشمه آب شیرین بوده که اکنون خشک شده است. انجمن غارنوردی ایران در حال ارزیابی و نقشه‌برداری از این مکان است و تأکید دارد که این غار برای گردشگری مناسب نیست و نیاز به حفاظت دارد. کاشان به خاطر جاذبه‌های تاریخی‌اش مشهور است.

شهر باستانی ری، بخشی از تهران، برای میزبانی از گردشگران نوروزی آماده می‌شود. این منطقه با تلاش‌های مرمت و حفاظتی، چندین سایت تاریخی مهم را معرفی می‌کند. از جاذبه‌های این شهر می‌توان به چشمه علی، دژ راشکان و دژ ایرج اشاره کرد. ری به دلیل نزدیکی به تهران، مقصد مناسبی برای ساکنان پایتخت است. بازدیدکنندگان می‌توانند با زیارت حرم شاه عبدالعظیم و گشت‌زنی در بازار تاریخی، تجربه‌ای غنی از میراث ایران داشته باشند. بهبودهای قابل توجهی در مرکز تاریخی ری انجام شده و راهنمایان تور مجرب به افزایش تجربه بازدیدکنندگان کمک خواهند کرد.

موزه دافینه تحت مدیریت بنیاد مستضعفان، به تازگی سازماندهی، طبقه‌بندی و مستندسازی آثار تاریخی خود را به پایان رسانده است. در مراسمی، حسین دهقان، رئیس بنیاد، آخرین اثر را به موزه بازگرداند. پروژه تبار با هدف بهبود حفاظت از آثار و ایجاد آرشیوی جامع طراحی شده است. سلیمانی، مدیر گروه موزه، تأکید کرد که این پروژه به تأخیر افتاد اما با دستور دهقان به اتمام رسید. تمامی آثار اکنون مستند و تأیید شده‌اند و فهرستی کامل از آن‌ها در دسترس است. همچنین، تلاش‌ها برای تأسیس مرکز تحقیقات میراث فرهنگی ادامه دارد.

با نزدیک شدن به نوروز، ایران برای یکی از مهم‌ترین جشن‌ها آماده می‌شود. میلیون‌ها نفر به سفر می‌روند یا گردهمایی‌های خانوادگی برگزار می‌کنند. وزیر گردشگری از برگزاری حدود ۱۰۰۰ نوروزگاه با اجراهای فرهنگی خبر داد. هم‌زمانی نوروز و رمضان، فرصتی برای ادغام ارزش‌های فرهنگی و مذهبی است. وزیر امور خارجه نوروز را نماد دوستی و احترام به طبیعت دانست و بر اهمیت گفتگو و همکاری تأکید کرد. نوروز به عنوان یک میراث فرهنگی ناملموس یونسکو، فراتر از مرزها عمل می‌کند و به همبستگی اجتماعی و فرهنگی کمک می‌کند. خانواده‌ها همچنین در روزهای منتهی به نوروز، «خانه‌تکانی» انجام می‌دهند.