دیپلماسی

موضوع هسته‌ای ایران در سیاست بین‌الملل از اهمیت بالایی برخوردار است و چین با ارائه موضع پنج‌نقطه‌ای خود در تلاش است تا مذاکرات هسته‌ای را تسهیل کند. در نشستی در پکن، وانگ یى، وزیر امور خارجه چین، بر حفظ امنیت مشترک، ایجاد شرایط مناسب برای گفت‌وگوها و اجتناب از اقدامات تنش‌زا تأکید کرد. او همچنین از ایران خواست که به تعهدات خود در عدم توسعه سلاح‌های هسته‌ای ادامه دهد. وانگ بر نیاز به اجماع جدید بر اساس توافق هسته‌ای JCPOA تأکید کرد و خواستار صداقت سیاسی ایالات متحده در بازگشت به مذاکرات شد.

سال ۱۴۰۳ (مارس ۲۰۲۴ – مارس ۲۰۲۵) برای سیاست خارجی ایران بسیار سرنوشت‌ساز بود. با شهادت آیت‌الله رئیسی و حسین امیرعبداللهیان در یک سانحه هلیکوپتری، کشور عزادار شد. این دو شخصیت کلیدی در سیاست خارجی ایران نقش مهمی داشتند و فقدان آن‌ها چالش‌های جدی را ایجاد کرد. انتخابات ریاست‌جمهوری و انتخاب رئیس‌جمهور جدید به‌عنوان جانشین، در این شرایط حساس برگزار شد. در ادامه، ایران به استراتژی «نگاه به شرق» و حمایت از محور مقاومت ادامه داد و تلاش کرد تا روابط خود با کشورهای غربی را در شرایط خاصی سامان دهد. سال ۱۴۰۳ به‌عنوان نقطه عطفی در دیپلماسی ایران ثبت شد.

علی‌اکبر ولایتی در واکنش به اظهارات هاكان فيدان، وزیر خارجه ترکیه، تأکید کرد که تکرار ادعاهای بی‌پایه به نفع روابط دو کشور نیست و جمهوری اسلامی ایران هرگز اجازه نخواهد داد که اظهارات غیرمسئولانه بر روابط تاریخی‌اش تأثیر بگذارد. وی بر احترام متقابل و عدم مداخله در امور داخلی تأکید کرد و از ترکیه خواست که از اتهامات بی‌اساس خودداری کند. ولایتی همچنین به وضعیت نامشخص سوریه و خطر تقسیم آن اشاره کرد و بر ضرورت هوشیاری مردم سوریه در برابر توطئه‌های خارجی تأکید کرد.

وزیر امور خارجه ایران در مصاحبه‌ای با العربیة تأکید کرد که در دیپلماسی، اسناد امضا شده و توافقات واقعی اهمیت دارند، نه فقط کلمات زیبا. او به یادداشت تفاهمی اشاره کرد که ترامپ در فوریه امضا کرده و سیاست «فشار حداکثری» را مجدداً برقرار کرده است. آراغچی تصریح کرد که ایران هرگز در برابر تهدیدها تسلیم نشده و به فشارها پاسخ نمی‌دهد. او انتقاد کرد که آمریکا تنها به شعارهای توخالی بسنده کرده و تأکید کرد که ایران تحت فشار به مذاکره نخواهد پرداخت. همچنین به سفر قریب‌الوقوع امیر قطر به تهران اشاره کرد.

در این مقاله به توافق جامع استراتژیک ایران و روسیه که در ۱۷ ژانویه به امضاء رسید، پرداخته شده است. این توافق، در شرایط تحریم‌های غرب، به تقویت روابط دو کشور در زمینه‌های تجارت، انرژی و دفاع کمک می‌کند. سرگئی مارکدونوف، پژوهشگر دانشگاه MGIMO، اعلام کرده که این توافق نشان‌دهنده تعمیق روابط تهران و مسکو و تلاش برای پشت سر گذاشتن میراث منفی گذشته است. همچنین، همکاری‌های امنیتی و دفاعی از جمله بندهای مهم این توافق به شمار می‌روند. توافق به عنوان گامی مثبت در راستای تقویت روابط و مواجهه با چالش‌های جهانی تلقی می‌شود.