ترکیه

در دنیای امروز، مبارزه با تروریسم و تقویت امنیت در منطقه حائز اهمیت است. ایران به همکاری با همسایگان خود برای تحقق این اهداف تأکید دارد. در دیداری اخیر در آنکارا، محمدحسن حبیب‌زاده، سفیر ایران، بر اهمیت همکاری‌های دوجانبه با ترکیه تأکید کرد و به حمایت از ریشه‌کن کردن تروریسم و تقویت امنیت اشاره کرد. همچنین، دو طرف به بررسی تحولات سوریه و مذاکرات هسته‌ای پرداختند. حبیب‌زاده همچنین بر اهمیت ثبات و همکاری‌های امنیتی تأکید کرد و ابراز امیدواری کرد که این همکاری‌ها به بهبود شرایط امنیتی و اقتصادی منطقه کمک کند.

در هفته جاری، نشستی میان دیپلمات‌های عالی‌رتبه ایران و سه کشور اروپایی امضاکننده توافق هسته‌ای 2015 در استانبول برگزار خواهد شد. هدف این نشست ادامه مذاکرات درباره برنامه هسته‌ای ایران و موضوعات مرتبط است. سخنگوی وزارت امور خارجه، اسماعیل باقائی، اعلام کرد که این نشست به مشاوره با آلمان، بریتانیا و فرانسه و همچنین مذاکرات غیرمستقیم با ایالات متحده می‌پردازد. این مذاکرات به عنوان بخشی از تلاش‌ها برای احیای توافق هسته‌ای تلقی می‌شود و دیپلمات‌ها باید به دنبال راه‌حل‌های مشترک و پایدار باشند. امید به نتایج مثبت و بهبود روابط ایران و اروپا وجود دارد.

رئیس قوه قضائیه، غلام‌حسین محسنی‌اژه‌ای، در دیدار با مقامات قضائی ترکیه و ازبکستان بر ضرورت امضای توافق‌نامه همکاری بین ایران و ترکیه برای حفظ حقوق مسافران تأکید کرد. وی بر روابط مثبت و گسترده بین دو کشور به دلیل همسایگی خوبشان اشاره کرد. همچنین، در دیدار با مقام ارشد قضائی ازبکستان، آمادگی ایران برای همکاری در زمینه پیشگیری از جرم و مدرن‌سازی فرآیندهای قضائی را اعلام کرد. محسنی‌اژه‌ای به اهمیت آموزش قضات و نقش میانجی‌گری در ترویج صلح و ثبات در منطقه نیز اشاره نمود. این توافقات می‌تواند روابط ایران و همسایگان را تقویت کند.

در تحولی دیپلماتیک، قزاقستان، ازبکستان، قرقیزستان و ترکمنستان به طور رسمی ترکیه را به عنوان «قدرت اشغالگر» در قبرس معرفی کردند. این کشورها از قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل حمایت کرده و به حاکمیت قبرس احترام گذاشتند. در اجلاس اتحادیه اروپا-آسیای مرکزی، این کشورها از قطعنامه‌ها حمایت کردند و روابط دیپلماتیک خود را با افتتاح سفارت‌ها در جمهوری قبرس تقویت کردند. سکوت وزارت امور خارجه ترکیه در این زمینه جالب توجه است. این تحولات در آستانه مذاکرات مجدد درباره قبرس و پس از چهار سال کنفرانس غیررسمی صورت می‌گیرد.

با سقوط دولت بشار اسد و ظهور ابومحمد الجولانی در سوریه، تأثیر رژیم صهیونیستی بر نقشه قدرت این کشور نمایان شده است. تل آویو به اتحاد و توسعه سوریه به عنوان تهدیدی برای خود نگاه می‌کند و از نفوذ ترکیه در سوریه نگران است. اسرائیل به حمایت از دروزی‌های سوریه متعهد است و تلاش می‌کند از گسترش نفوذ ترکیه جلوگیری کند. ترکیه امیدوار است که مسئله نیروهای دموکراتیک کرد را از طریق دولت جدید در دمشق حل کند. در این شرایط، روابط بین ترکیه و اسرائیل دچار تنش شده، اما احتمال تقابل نظامی بین آن‌ها کم است.

هواپیماهای نظامی اسرائیلی در هفته گذشته چندین حمله هوایی به اهداف نظامی در سوریه، از جمله پایگاه‌های هوایی حماه و تیاس (T4) انجام دادند. این حملات در حالی صورت گرفت که ترکیه قصد داشت نیروهای خود را به پایگاه T4 اعزام کند. نتانیاهو به همتایان خود گفته است که زمان محدودی برای حمله به این پایگاه دارد، قبل از اینکه ترکیه توانایی‌های خود را در آنجا مستقر کند. در عین حال، مذاکراتی برای کاهش تنش‌ها بین اسرائیل و ترکیه در حال انجام است، زیرا هر دو کشور به دنبال جلوگیری از درگیری بیشتر در سوریه هستند.

سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، اسماعیل بقائی، بر تعهد کشور به موضع‌گیری‌های اصولی تأکید کرد و تصریح کرد که ایران سیاست‌های خود را به‌طور روزانه تغییر نمی‌دهد. او به نقش پیشگام ایران در مبارزه با تروریسم و افراط‌گرایی اشاره کرده و گفت که ایران اولین کشوری بود که پرچم مبارزه با داعش را به اهتزاز درآورد. بقائی همچنین به نادیده گرفتن نفوذ آمریکا و اسرائیل در منطقه هشدار داد و رژیم اسرائیل را مسئول تشدید خشونت‌ها در سوریه دانست. او تأکید کرد که ایران هیچ‌گونه جاه‌طلبی منطقه‌ای نداشته و به حمایت از مردم فلسطین متعهد است.