دانشگاه‌های ایران

دانشگاه علوم و فناوری ایران و دانشگاه جیانگسو چین یادداشت تفاهمی برای تقویت همکاری‌های آموزشی و تحقیقاتی امضا کردند. این توافق شامل تبادل دانشجویان تحصیلات تکمیلی، پروژه‌های تحقیقاتی مشترک، تأمین مرخصی‌های تحصیلی برای اساتید و برگزاری کارگاه‌های فنی است. همچنین برگزاری رویدادهای ورزشی و ایجاد کرسی‌های زبان فارسی و چینی از دیگر موارد این توافق است. در جلسه‌ای دیگر، معاون وزیر علوم ایران و دبیرکل شورای بورس تحصیلی چین درباره توسعه همکاری‌های علمی گفت‌وگو کردند. ایران و چین در سال 2021 سند همکاری 25 ساله‌ای را امضا کردند که مشتمل بر 16 یادداشت تفاهم است.

دانشگاه شهید بهشتی ایران و دانشگاه سالنتو ایتالیا تفاهم‌نامه‌ای برای تقویت همکاری‌های علمی و آموزشی امضا کردند. این توافق، شامل برگزاری دوره‌های آموزشی مشترک، ارائه مرخصی‌های تحصیلی، انجام پروژه‌های پژوهشی و انتشار مقالات مشترک است. در نشست تهران، روسای دو دانشگاه درباره ظرفیت‌ها و راه‌های گسترش همکاری‌ها بحث کردند. همچنین، دانشگاه علامه طباطبایی نیز تفاهم‌نامه‌ای مشابه با سالنتو امضا کرد که شامل آموزش زبان‌های فارسی و ایتالیایی، تبادل دانشجویان و برگزاری دوره‌های کوتاه‌مدت بود. این همکاری‌ها به تقویت روابط علمی و پژوهشی دو کشور کمک می‌کند.

رتبه‌بندی جدید SCImago 2025 نشان‌دهنده کاهش مداوم موقعیت دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزشی ایران است. در چهار سال گذشته، دانشگاه‌های ایران به‌ویژه در زمینه‌های پژوهشی و همکاری‌های بین‌المللی کاهش قابل توجهی را تجربه کرده‌اند. تنها دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی تهران بهبود اندکی داشته و دیگر مؤسسات با افت رتبه مواجه شده‌اند. عوامل این افت شامل فرار مغزها، کمبود بودجه، کاهش همکاری‌های بین‌المللی و مدیریت نادرست است. افزایش مهاجرت دانشجویان و کاهش تولیدات پژوهشی نیز چالش‌های جدی‌ای برای دانشگاه‌ها ایجاد کرده است. اصلاحات استراتژیک و افزایش سرمایه‌گذاری در پژوهش ضروری است.

مهاجرت مستمر اعضای هیئت‌علمی از دانشگاه‌های ایران، به‌ویژه در مؤسسات پزشکی، به نگرانی جدی تبدیل شده است. محمد جلیلی، رئیس مرکز جذب هیئت‌علمی وزارت بهداشت، وضعیت کنونی را “بسیار نگران‌کننده” توصیف کرد و بر لزوم حفظ این نخبگان فکری تأکید کرد. او پیشنهاداتی برای جلوگیری از مهاجرت از جمله بهبود وضعیت اجتماعی و افزایش رفاه اساتید ارائه داد. همچنین، عدم وجود داده‌های دقیق در مورد مهاجرت اعضای هیئت‌علمی، بحران را تشدید کرده است. این روند، چالشی جدی برای سیستم‌های آموزشی و بهداشتی ایران به شمار می‌رود و نیاز به اقدام فوری دارد.

دانشگاه علوم پزشکی جندی‌شاپور و دانشگاه میسان تفاهم‌نامه‌ای برای تقویت همکاری‌های علمی در حوزه سلامت امضا کردند. این تفاهم‌نامه به تبادل اساتید و دانشجویان، برگزاری دوره‌های آموزشی مشترک و انجام پروژه‌های تحقیقاتی می‌پردازد. همچنین، افزایش گردشگری سلامت می‌تواند پذیرش بیماران عراقی را به مراکز پزشکی ایران تسهیل کند. مقامات عراقی نیز به گسترش همکاری‌های بهداشتی با ایران اشاره کردند و بر اهمیت این تعاملات برای بهبود خدمات سلامت تأکید کردند. همکاری‌های علمی و بهداشتی بین دو کشور در آینده نزدیک تقویت خواهد شد و به ارتقاء خدمات درمانی کمک می‌کند.