ایران، ژاپن و یونسکو: همکاری برای مقابله با بلایای طبیعی و تقویت تاب‌آوری در برابر تغییرات اقلیمی
پروژه بین‌المللی مدیریت بلایای طبیعی و افزایش تاب‌آوری در برابر تأثیرات تغییرات اقلیمی به‌طور رسمی با حضور نمایندگان از سازمان حفاظت محیط‌زیست (DOE)، سفارت ژاپن و سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) آغاز شد. این پروژه که با حمایت مالی ژاپن اجرا می‌شود، بر روی اهداف متعددی تمرکز دارد که به‌طور قابل توجهی به بهبود وضعیت بحران‌های طبیعی کمک خواهد کرد.
در اینجا به بررسی اهداف و جزئیات این پروژه می‌پردازیم:
- توسعه نقشه‌های خطر سیلاب
- ایجاد سیستم‌های هشدار زودهنگام
- ارزیابی و مدیریت ریسک خشکسالی کشاورزی
- توانمندسازی جوامع محلی، به‌ویژه زنان و جوانان
به گزارش وب‌سایت DOE، این پروژه همچنین به دنبال توسعه زیرساخت‌های علمی و فنی در مدیریت بحران است که هدف آن تبدیل به یک مدل منطقه‌ای برای مقابله با اثرات تغییرات اقلیمی است.
شینا انصاری، رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست، در این مراسم به چالش‌های ناشی از تغییرات اقلیمی اشاره کرد و بر اهمیت مشارکت عمومی، دانش بومی و فناوری‌های مدرن در کاهش خطر بلایا تأکید کرد.
اینگ سونگ، رئیس دفتر یونسکو در تهران، نیز به همکاری‌های زیست‌محیطی بین این دو سازمان پرداخته و بر اهمیت اولویت‌بندی علم و افزایش آگاهی در مبارزه با تغییرات اقلیمی تأکید کرد.
تأثیرات تغییرات اقلیمی
تغییرات اقلیمی با تأثیر بر الگوهای بارش، گرده‌افشانی، شکوفه‌زنی و حتی زمان برداشت، به‌طور قابل توجهی بر بخش کشاورزی و امنیت غذایی در بسیاری از کشورها، به‌ویژه ایران تأثیر گذاشته است. محمد حسین امادی، نماینده پیشین کشور در سازمان غذا و کشاورزی (FAO)، در این باره گفت:
- در برخی از نقاط کشور، دمای هوا تا ۲ درجه افزایش یافته است.
- مطالعات نشان می‌دهند که برای هر درجه افزایش دما، میزان تبخیر ۲۳ درصد افزایش می‌یابد.
- تغییرات اقلیمی الگوهای رشد گیاهان را تغییر می‌دهد و بر ارزش‌های غذایی محصولات تأثیر منفی می‌گذارد.
علاوه بر این، تأثیرات غیرمنتظره‌ای مانند خشکسالی، سیلاب و رانش زمین نیز بر امنیت غذایی تأثیر گذاشته‌اند.
تقویت همکاری در مدیریت بحران
در سپتامبر ۲۰۲۴، رئیس پیشین سازمان مدیریت بحران گفت که تقویت همکاری میان کشورهای عضو سازمان همکاری اقتصادی (ECO) در زمینه پیش‌بینی، پیشگیری، آمادگی، پاسخ، بازسازی و توانبخشی می‌تواند به‌طور قابل توجهی کارایی مدیریت بحران را افزایش دهد. محمد حسن نامی در این خصوص اظهار داشت:
- جهان در حال حاضر با چالش‌های جدی، از جمله تغییرات اقلیمی، کمبود آب (به‌ویژه آب تازه و سالم)، کمبود فضاهای سبز و بیابان‌زایی مواجه است.
- استفاده مناسب از سیستم‌های هوشمند برای تحلیل صحیح داده‌ها باید در دستور کار قرار گیرد تا اهداف کشورهای عضو پیشرفت بیشتری داشته باشد.
این مقام افزود که دسترسی به اطلاعات معتبر و قابل اعتماد در مورد ریسک‌ها، اساس تصمیم‌گیری‌های سریع، دقیق و مؤثر در مدیریت وضعیت‌های اضطراری و کاهش خسارات مالی و جانی است. با این حال، بخش قابل توجهی از ریسک‌ها محدود به مرزهای جغرافیایی نیست.
اهمیت ایجاد سیستم‌های اطلاعاتی منسجم و هوشمند برای وزارتخانه‌ها و سازمان‌های اضطراری کشورهای عضو ECO برای تحلیل و ارزیابی به‌موقع داده‌ها و صدور هشدار به سازمان‌های مسئول، غیرقابل انکار است.
