ماماها: نقش حیاتی در هر بحران
در دنیای امروز، ماماها نقش حیاتی در ارائه خدمات بهداشتی ایفا میکنند و به ویژه در شرایط بحرانی، آنها میتوانند به عنوان ستون فقرات سیستم بهداشتی عمل کنند. در حالی که جهان با چالشهای پیچیدهای مانند بلایای طبیعی، جنگها و پیامدهای تغییرات اقلیمی دست و پنجه نرم میکند، زنان و دختران به دلیل شرایط خاص خود بیشتر در معرض خطرات قرار دارند. این خطرات شامل عوارض بارداری و خشونتهای مبتنی بر جنسیت میشود که دسترسی آنها به خدمات بهداشتی ضروری را محدود میکند.
ماماها میتوانند تا 90 درصد خدمات بهداشتی جنسی، باروری، مادری، نوزادی و نوجوانان (SRMNAH) را حتی در شرایط بحرانی ارائه دهند. با وجود منابع و تجهیزات محدود، ماماها قادرند زایمانهای ایمن و مراقبتهای دوران بارداری و پس از زایمان را در شرایط بحران فراهم کنند.
- خدمات زایمان: ارائه خدمات زایمان ایمن و مراقبتهای مربوط به آن.
- سلامت باروری: ارائه مشاوره و خدمات بهداشت باروری.
- مراقبت از نوزادان: مراقبت از نوزادان و حمایت از مادران در دوران شیردهی.
- آموزش جامعه: آموزش جامعه آسیبدیده و تجهیز آنها با دانش و ابزارهای لازم برای ایمن ماندن.
ماماها همچنین از مادران شیرده حمایت میکنند و اطمینان حاصل میکنند که نوزادان تغذیهای ایمن، سالم و قابل اعتماد دریافت میکنند. با این حال، با وجود نقش حیاتی ماماها در سیستمهای بهداشتی برای آمادگی و پاسخ به بحرانها، آنها اغلب نادیده گرفته میشوند و از تلاشهای آمادهسازی و پاسخ به بحرانها کنار گذاشته میشوند.
اکنون زمان آن است که ماماها به عنوان حرفهایهای بهداشتی ضروری شناخته شوند و برای گنجاندن آنها در تمامی مراحل آمادهسازی و پاسخ به بحران تلاش شود. به همین دلیل، موضوع روز جهانی ماماها در سال 2025 «ماماها: حیاتی در هر بحران» خواهد بود.
برای این که ماماها بتوانند به طور مؤثر به بحرانها پاسخ دهند، لازم است که اطمینان حاصل شود که آنها به طور کامل ایمن و مجهز به آموزش، ابزار و منابع لازم برای نجات جانها و محافظت از حقوق خود در سختترین چالشها هستند.
در ماه مه 2024، فرح بابایی، یک مقام وزارت بهداشت، اعلام کرد که در حال حاضر 80,000 ماما در کشور مشغول به کار هستند. او افزود: «از نظر آموزش ماما، ایران در بین کشورهای منطقه در صدر قرار دارد و بر اساس ردهبندی آموزشی بینالمللی، در مقام سوم جهانی است.»
همچنین، ماماها نقش حیاتی در رشد جمعیت جوان کشور ایفا میکنند. این نقش نه تنها به سلامت مادران و نوزادان کمک میکند، بلکه به ایجاد یک جامعه سالم و پایدار نیز کمک مینماید.
به همین خاطر، باید به ماماها به عنوان قهرمانان واقعی نظام بهداشتی کشور نگریسته شود و تلاش شود تا از توانمندیها و تخصص آنها در تمامی مراحل بحران بهرهبرداری شود. هر اقدامی که به تقویت و حمایت از ماماها کمک کند، نه تنها به نفع آنها، بلکه به نفع کل جامعه خواهد بود.
در نهایت، اهمیت ماماها در بحرانها نمیتواند نادیده گرفته شود. آنها نه تنها نجاتدهندگان جانها هستند، بلکه ستون فقرات خدمات بهداشتی در زمانهای بحرانی محسوب میشوند. از این رو، باید به آنها توجه بیشتری شود و شرایط کاری و آموزشی آنها بهبود یابد.